22 april 2020
Kinderen met dyscalculie hebben grote moeite met rekenen, tafels leren en eigenlijk met alles dat te maken heeft met cijfers. Het is een beetje vergelijkbaar met dyslexie, alleen gaat het nu om cijfers en niet om taal. Het is belangrijk dat deze stoornis op tijd wordt ontdekt zodat de behandeling snel kan starten. Lees hier wat dyscalculie precies inhoudt, hoe je het herkent en welke stappen je kunt ondernemen om je kind te helpen.
Dyscalculie is een stoornis waarbij mensen ernstige problemen hebben met rekenen of het toepassen van rekenwiskundige kennis. Het woord dyscalculie is Grieks en betekent letterlijk ‘beperkt rekenen’. Kinderen met dyscalculie hebben een probleem met het aanleren van rekenvaardigheden en tellen. Daarnaast ontbreekt het begrip van getallen en kan het lastig zijn om onderscheid te maken tussen de verschillende getallen. Ook het verbinden van getallen aan hoeveelheden is vaak lastig, zoals het getal 5 verbinden aan vijf blokken. Voor kinderen en volwassenen met dyscalculie zijn simpele sommen al een hele uitdaging, ze kunnen de tafels maar moeilijk onthouden en hebben moeite met klokkijken.
In het brein zit een gedeelte dat gaat over rekenen. Dit deel van de hersenen werkt dus onvoldoende bij mensen met dyscalculie. Ze zien de getallen wel staan, maar kunnen er vervolgens weinig mee. Ze kunnen de getallen met een optelsom niet samenvoegen en soms halen ze de cijfers door elkaar. Het kost daardoor veel tijd om een som goed te maken. Kinderen met dyscalculie doen daarom veel langer over het maken van sommen en maken veel fouten.
Heeft jouw kind dyscalculie? Het slechte nieuws is dat hij hier voor de rest van zijn leven last van zal houden. Dat komt omdat het gaat om een stoornis in de hersenen en die kan helaas niet zomaar verdwijnen. Het goede nieuws: het is wel te behandelen. Kinderen krijgen tijdens de behandeling bepaalde vaardigheden en technieken aangeleerd om zichzelf wat beter te redden op rekengebied. Daarnaast helpt de behandeling ook het zelfvertrouwen te vergroten, want dyscalculie kan het zelfvertrouwen flink schaden.
Dyscalculie is niet hetzelfde als een rekenprobleem. Het is een gegeven dat sommige mensen nu eenmaal beter zijn in rekenen dan anderen. En anderen hebben weer een talenknobbel. Als je kind vaak slechte punten haalt voor wiskunde of rekenen, betekent dat niet meteen dat er sprake is van dyscalculie. Vaak is er eerder sprake van een rekenprobleem en kan je kind met extra oefeningen en bijles al een heel eind komen. Dyscalculie is ernstiger en is niet te verhelpen. Vaak hebben kinderen een grote achterstand op leeftijdsgenoten. Een som van 8+6 kan al een uitdahing zijn voor een kind met dyscalculie.
Wanneer is er sprake van dyscalculie? Er zijn een aantal kenmerken die hierop kunnen wijzen. Mocht je dit opmerken bij je kind, dan kun je aan de bel trekken bij de school zodat zij erop kunnen letten. Hoe eerder dyscalculie gesignaleerd en behandeld wordt, hoe beter, al is het maar voor het zelfvertrouwen van je kind. Want je zal begrijpen dat het voor je kind ontzettend lastig is dat hij zo’n grote achterstand heeft op klasgenoten. Hij kan zich dom en gefrustreerd gaan voelen en dat terwijl hij er niets aan kan doen. Hartstikke onnodig dus!
Kenmerken van dyscalculie bij kinderen:
Er is soort van goed nieuws: er zijn behandelingen voor dyscalculie, maar houd er wel rekening mee dat het nooit helemaal ‘genezen’ kan worden. Net zoals dyslexie is het een stoornis en moeten mensen er mee leren leven. Gelukkig bestaan er de rekenmachines en diverse technieken om beter met deze ‘handicap’ om te gaan.
Zoals eerder aangegeven is het heel goed om dyscalculie meteen te behandelen, anders kan je kind er psychisch last van krijgen. Denk aan een laag zelfvertrouwen (waarom kan ik dit niet en andere kindjes wel) en faalangst (je kind durft in één keer dingen niet omdat hij/zij bang is dat het weer niet lukt). Dit is niet alleen vervelend voor je kind, ook als ouder is het heel erg moeilijk. Je wil je kind stimuleren maar merkt dat het alleen maar averechts werkt. Let daarom op de signalen en valt je iets op, bespreek het dan met de leerkracht. Als er vroeg met de behandeling wordt gestart, kan de leerachterstand zoveel mogelijk beperkt worden. Een dyscalculie behandeling is altijd maatwerk, er wordt gekeken naar het niveau van je kind. Ben je op zoek naar een goede behandeling bij dyscalculie? Dan kun je het best naar een orthopedagoog of remedial teacher verwezen worden door je huisarts.
De behandeling kan bij kleuters al beginnen. Maar dit gebeurt zelden. Meestal wordt het duidelijk dat een kind dyscalculie heeft als hij 8 jaar is. De behandeling zal gericht zijn op het aanleren van diverse rekentechnieken. Door veel oefenen en in kleine stapjes aanleren hoe ze een som moeten aanpakken, kunnen ze voor zichzelf het rekenen wat gemakkelijker maken. Ook het versterken van het zelfvertrouwen is belangrijk bij de behandeling. Vaak is er ook sprake van rekenangst door de vele teleurstellingen. Daarnaast is het belangrijk dat jij als ouder je kind goed blijft steunen, motiveren en aanmoedigen. Als het duidelijk is dat je kind dyscalculie heeft kun je dit het best zo snel mogelijk aangeven bij de leerkracht zodat jouw kind bijvoorbeeld extra tijd krijgt voor rekenopdrachten.
Wat moet je doen als je vermoedt dat je kind dyscalculie heeft? Er zijn diverse testen op internet te vinden die een indicatie kunnen geven. Mocht hieruit komen dat je kind het heeft, dan is dat zeker niet 100% betrouwbaar. Het beste is om naar je huisarts te gaan. Je huisarts kan je doorverwijzen naar een psycholoog of orthopedagoog. Daar kan de diagnose gesteld worden en een behandeling starten. Verder zal de school ook actie ondernemen om je kind zo goed mogelijk te begeleiden. En onthoud: dyscalculie is zeker vervelend, maar het hoeft echt niets in de weg te staan voor een goede toekomst van je kind!
ERWD staat voor Ernstige Reken-Wiskundeproblemen en Dyscalculie. Er is een protocol ERWD waarin staat beschreven wat het onderwijs kan doen om problemen in rekenen te signaleren, constateren en leerlingen vervolgens te begeleiden. Er zijn diverse protocollen opgesteld, één voor het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en MBO.
Heb jij ervaring met dyscalculie? Wij zijn heel benieuwd naar je verhaal!
Bronnen:
Balans Digitaal
Opdidakt
Zobegaafd
