7 juli 2006 door Nanny Gortzak
Ik woon inmiddels zeven jaar in Turkije. Ik ben Hollandse en mijn man is Turks. Samen hebben we een zoon van 4 jaar. Hij is hier geboren en voor controles en vaccinaties zijn we altijd bij Turkse artsen geweest.
Nu mijn vraag. Onze zoon is nooit opgehouden met 'borstvoeding'. Dat wil zeggen: ik heb al lang geen borstvoeding meer, maar hij blijft af en toe komen om te 'memmen', zoals hij dat noemt. Ik zie er geen kwaad in. Het is voor hem een manier om te relaxen en lekker bij mij te zitten.
Hier kijkt men er echter vreemd tegenaan. Mijn man en vooral de artsen beginnen al over een Oedipus-complex en dergelijke. Op de site lees ik echter dat wel meer moeders nog lang doorgaan. Wat is jullie mening hierover?
Zoveel mensen als er zijn, zoveel meningen zijn er over langvoeden. Sommigen zijn ronduit tegen, en verwachten dat moeders hun kind op een bepaald moment actief gaan spenen, oftewel afwennen van de borst. Anderen zijn voor, maar ook dan zijn er weer verschillende ideeën over het moment van stoppen en de manier waarop je dat zou moeten doen.
Mijn eigen mening hierover is heel simpel en voor iedereen toepasbaar: borstvoeding (met of zonder daadwerkelijke 'voeding') is goed en gezond zolang moeder en kind er wel bij varen en er genoegen aan beleven. Ik vind dus dat elke moeder zelf moet bepalen wanneer ze de borstvoeding wil beëindigen, en hoe ze dat wil aanpakken. Voor elke moeder is dat anders.
Mijn antwoord op de vraag is dus: als jullie het allebei prettig vinden, ga dan vooral door, en stop als een van beiden het niet prettig meer vindt.
Je hebt echter wel te maken met een – Turkse – omgeving waarin voeden op 4-jarige leeftijd als ongewoon en misschien zelfs schadelijk wordt gezien. En het lastige is dat uw man dat ook vindt.
Hoe ga je daarmee om? Wat ik u in ieder geval kan aanraden, is veel gaan lezen over de ervaringen van andere moeders, bijvoorbeeld op het forum van de samenwerkende borstvoedingsorganisaties. Met behulp van de informatie die u daar vindt, kunt u uitleg geven aan uw man. Hieronder zal ik alvast een voorschotje daarop geven.
Zo lang doorgaan met voeden, ook nadat de melk al grotendeels weg is, is onderdeel van 'kind-geleid spenen', oftewel: uitgaan van de wensen en behoeften van het kind. Gemiddeld zullen kinderen tot 2 à 3 jaar willen drinken aan de borst. Maar het kan ook korter of langer zijn; het gaat immers om een gemiddelde.
De antropologe Katherine Dettwyler heeft in haar boek "Breastfeeding, Biocultural Perspectives" een aantal studies op een rijtje gezet waarin werd onderzocht op welke leeftijd een kind uit zichzelf wil stoppen. Op grond daarvan kwam ze tot een soort formule waarmee voor elk afzonderlijk kind de bijbehorende speenleeftijd berekend kan worden. Variabelen die daarbij een rol spelen, zijn onder andere: het doorkomen van het permanente gebit, het huidige gewicht en het geboortegewicht.
Bij volkeren waar kinderen onbeperkt de borst krijgen, blijkt de natuurlijke speenleeftijd ergens tussen de 2 en 7 jaar te liggen.
Zo'n bovengrens van 7 jaar lijkt erg hoog, maar dat is maar schijn. Het gaat 'm immers om de zuigbehoefte, en die kan óók lang voortduren bij kinderen die niet meer aan de borst mogen. Denk daarbij aan vervangend gedrag als duimzuigen, zuigen op een fopspeen, vingerzuigen, sabbelen aan een doekje of een knuffel, enzovoorts. En in bepaalde gevallen, zoals voortdurend lurken aan een fles met limonade, kan dat soort gedrag schadelijker zijn dan zuigen aan de borst.
Kennelijk is 'zuigen' een normale, langdurige behoefte. Kijk maar eens om je heen: er zijn nog heel wat kinderen die overdag met een speen, een duim of een troostdoekje rondlopen. Veel ouders vinden dat geen prettig gezicht.
Wat dat betreft is langvoeden wel een mooi alternatief, omdat de borst, in tegenstelling tot een speen of een doekje, niet onbeperkt en overal beschikbaar is, met name als het kind wat ouder wordt. Denk aan school en buitenspelen. Het is echt iets van moeder en kind samen, op bepaalde momenten van de dag.
De voortgaande ontwikkeling en bezigheden van uw zoon zullen vanzelf de borst naar de achtergrond doen verdwijnen. Dat is een natuurlijk proces. En op een dag zult u merken dat het toch al weer een tijdje geleden is dat hij voor het laatst wilde 'memmen'.
Dus: zolang een moeder haar kind aan het normale, dagelijkse leven blootstelt, en hem niet in ontwikkeling achterhoudt, is borstvoeding een normaal onderdeel van die ontwikkeling en zal het vanzelf een keer eindigen.
Tot slot nog even een eigen ervaring met langvoeden in de VS [onze lactatiekundige woont en werkt in Amerika - red.]. Vaak krijg ik hier de opmerking dat langvoeden echt iets is van Noordwest-Europa (men denkt dan aan Zweden en Noorwegen) en men vindt het dan ook heel normaal dat ik mijn kinderen langdurig voedt.
In Nederland denkt men juist dat het in de VS veel normaler is om lang te voeden, dus vindt men het hier ook logisch dat ik mijn kinderen lang voedt. Ik bevestig dat en doe er mijn voordeel mee.
