2 juni 2006 door Ellen Gerrits
Mijn zoontje is 2½ jaar oud en lijkt veel moeite te hebben met de uitspraak van veel woorden. We hebben het idee dat hij een grote woordenschat heeft, maar dat het hem niet lukt om de woorden (of klanken) uit te spreken.
Wat voorbeelden:
Ook gebruikt hij geen werkwoordsvormen.
Zitten spreekt hij bijvoorbeeld uit als
zit, en
eten spreekt hij uit als
eet.
Woorden die hij wél goed uitspreekt, zijn:
worst,
brood (uiteraard heeft hij wel moeite met de R),
trap,
koek,
ziekenauto (al slikt hij dan wel wat weg),
doos,
walvis, etc.
Wat de zinsbouw betreft: hij spreekt meestal in 3- of 4-woordzinnetjes. Bijvoorbeeld:
Hij heeft geen gebrek aan communicatie, want hij kletst de hele dag door (alleen vaak niet verstaanbaar). Hij vertelt hele verhalen en gebruikt ook veel non-verbale communicatie, zoals gebaren en gezichtsuitdrukkingen.
Zelf heeft hij er overigens niet veel last van. Hij lijkt er niet door gefrustreerd en blijft vrolijk en enthousiast. En hij blijft herhalen wat hij bedoelt, tot wij hem begrijpen. Hij heeft dus in ieder geval genoeg geduld! En zijn taalbegrip is hartstikke goed!
Ik vraag me af wat de oorzaak zou kunnen zijn voor de moeite die hij heeft met spreken.
Het is normaal voor een kind van 2 jaar oud om woorden onvolledig of anders uit te spreken. Tweejarigen laten moeilijke klanken of lettergrepen vaak weg, of ze vervangen klanken die ze nog niet kennen door klanken die ze al wel kunnen gebruiken. Dit gebeurt volgens een vast patroon en die aanpassingen worden 'vereenvoudigingsprocessen' genoemd.
Veel van de vereenvoudigingen die uw zoontje toepast, zijn 'standaard' en komen voor bij veel kinderen. Bijvoorbeeld: het weglaten van de laatste lettergreep in de werkwoorden en in het woord
boven. In dit geval kiest Mees precies de juiste lettergreep om weg te laten, namelijk wat taalkundigen de 'zwakke lettergreep' noemen. Hierin volgt hij de normale taalontwikkeling.
Ook een goed voorbeeld van 'normale taalontwikkeling' zijn de woorden waarin hij moeilijke medeklinkercombinaties niet uitspreekt:
schaap en
slaap wordt bij hem
aap.
Daarnaast schrijft u dat hij nog moeite heeft met de uitspraak van de R aan het begin van een woord. Dit kan zelfs nog voorkomen bij kinderen van 3½ jaar.
Helaas kan ik niet álle voorbeelden die u gaf, verklaren. Zo weet ik niet waarom hij
zaais zegt in plaats van
huilen, en
snoep in plaats van
poes. Vooral bij het voorbeeld
zaais lijkt het alsof hij en nieuw woord heeft bedacht. Dit komt trouwens ook regelmatig voor bij jonge kinderen.
Al met al denk ik dat u zich geen zorgen hoeft te maken over de taalontwikkeling van Mees. Zijn zinsbouw, met woorden van 3 à 4 woorden, is prima, en u beschrijft hem als een communicatief kind met een goed taalbegrip.
Ik heb echter geen volledig beeld van zijn klankproductie. Ik weet bijvoorbeeld niet hoe frequent zijn woordvervormingen zijn en hoe verstaanbaar hij is voor u als ouder.
Het is in ieder geval normaal als derden slechts ongeveer 50% van zijn uitingen verstaan. Het is ook normaal dat u de draad kwijtraakt als hij hele verhalen vertelt. Mees is namelijk nog te jong om dit op een gestructureerde en duidelijke manier te kunnen doen.
Als u problemen ervaart bij de verstaanbaarheid van Mees bij het beantwoorden van vragen of bij korte zinnetjes, en als u vindt dat hij niet hoorbaar vooruitgaat, dan kunt u contact opnemen met een logopedist voor een onderzoek naar zijn klankproductie.
Veel succes!
