16 augustus 2001 door Paula Fikkert
Mijn Zoontje van 2 jaar en 7 maanden, kan sinds kort de L uitspreken. Daarvoor sprak hij deze uit als J. Nu maakt hij van alle woorden die hij echt wel duidelijk kan uitspreken een onverstaanbaar woord. Bijvoorbeeld: 'beker' wordt 'leker'. Van namen verandert hij ook verschillende medeklinkers, of hij verzint er iets bij. Bijvoorbeeld: 'mama' wordt 'mamala' of 'lama'.
Nu is mijn vraag: is dit tijdelijk of niet normaal?
U schrijft dat uw zoontje op de leeftijd van 2 jaar en 7 maanden de L al kan uitspreken. Hoewel u dat niet expliciet zegt, lijkt het erop dat hij nu (bijna) alle klanken van het Nederlands onder de knie heeft. Dat is een hele prestatie.
Uit uw vraag kan ik niet opmaken of hij nu alleen maar onverstaanbare woorden spreekt, of dat hij dat alleen af en toe doet. Ook is het mij niet duidelijk of hij onverstaanbare woorden maakt door systematisch klanken door de L te vervangen. Ik kan u echter wel vertellen wat er waarschijnlijk aan de hand is.
Veel kinderen hebben moeite met de L. Het is niet van te voren te voorspellen welke oplossing kinderen dan kiezen. Sommige kinderen laten de L weg, andere vervangen de L door een J, een W of een H.
Uw zoontje koos voor de J en zei eerder waarschijnlijk
jepo voor
lepel. Kennelijk heeft hij veel op de L geoefend, en is hij trots op het resultaat. Daardoor gaat hij de L nu toepassen in allerlei situaties waar dat eigenlijk niet de bedoeling is. U schrijft bijvoorbeeld dat hij nu ook beginklanken die hij al lang kon produceren door de L vervangt; hij zegt nu
leker voor
beker.
Het lijkt erop dat hij bezig is zijn
metalinguïstische bewustzijn te ontwikkelen. Dat wil zeggen dat hij zich bewust wordt van taal en de structuur van woorden. Hij krijgt door dat woorden uit klanken zijn opgebouwd, en dat hij daarmee kan spelen. Door een klank te vervangen, krijg je rijmende woorden, zoals
beker - leker. Door een lettergreep toe te voegen, krijg je een andere woordvorm.
Dit spelen met taal is heel gewoon en komt bij veel kinderen voor. Het is van tijdelijke aard. Meestal groeit in deze periode de woordenschat enorm.
Vermoedelijk is het taalgedrag van uw zoontje normaal, al kan ik dat niet vaststellen op grond van de summiere informatie. Mocht u zich toch zorgen maken, leg het dan eens voor op het consultatiebureau.
