9 december 2005 door Joanna Sandberg
We hebben twee kindjes die op dezelfde kamer slapen: een dochter van 3 jaar en een zoontje van bijna 2. Probleem bij het slapen gaan is dat het oudste kind nooit zin heeft om te gaan slapen, en zo haar broer uit de slaap houdt. Ze smijt continu alles buiten bed (knuffels, lakens, dekens, fopspeen) en trekt haar slaapzak en pyjama uit. Waarop dan weer getier en gehuil volgt dat ze alles kwijt is en het koud heeft.
Uiteindelijk kunnen we dan geen weg meer met haar broertje die wakker wordt of angstig is.
Momenteel hebben we door verbouwingen maar één kamer voorhanden waar ze kunnen slapen, dus uit elkaar halen kunnen we ze niet. We hebben ook geprobeerd om het te negeren, maar dat heeft geen zin. Ze kan dit uren volhouden en we worden er hoorndol van. Wat moeten we doen?
Wat u beschrijft is een aandachtsprobleem, wat veel voorkomt bij het slapen gaan. Je wordt alleen gelaten en dat wil je niet - heel simpel. Uw oudste dochter doet er dus alles aan om uw aandacht te krijgen, en dat lukt haar prima, zo te zien.
Aangezien negeren in dit geval niet handig is (vanwege de protesten die het oproept, komt haar jongere broertje nóg moeilijker in slaap), zou ik u adviseren om het op te lossen met een beloningssysteem. Of beter: twee beloningssystemen tegelijk. Een voor uw dochter en een voor uzelf.
Om te beginnen zou ik u aanraden om samen met uw man tijdens het eten met uw dochter te praten en haar te zeggen dat jullie haar gedrag anders gaan aanpakken, zodat het weer gezellig wordt als ze naar bed gaat.
Wanneer u en uw man de kinderen naar bed brengen, leggen u of uw man (liefst om beurten - de ene dag uw man en de volgende dag uzelf) uw jongste kind bij u op de kamer om daar in te slapen. Niet in uw eigen bed, maar op een apart matrasje. Degene die hem 'naar bed' brengt, legt hem op het matrasje, en leest hem voor.
Ondertussen doet de andere ouder iets leuks met uw dochter. Bijvoorbeeld: samen in bad (daar wordt ze moe van), of in een badje onder de douche, of een spelletje, etc. Dan heeft uw oudste even álle aandacht voor haarzelf gekregen (net al de jongste) en hoeft ze de aandacht niet te delen. Daarna wordt ze naar haar eigen bed gebracht en voorgelezen.
Zodra beide kinderen slapen, legt u de jongste weer terug in zijn eigen bedje.
Mocht uw dochter om haar broertje vragen, dan zegt u dat hij de volgende dag weer bij haar kan slapen, maar alleen als ze 'nu' gewoon gaat slapen, zonder alle poespas. Let op: u moet hier zeer consequent in zijn!
Ook belangrijk is dat u alleen het jongste kind op uw eigen kamer laat slapen; de oudste mag dat absoluut niet. Hier moet u heel duidelijk in zijn.
Door dit soort maatregelen leert uw dochter dat 'klieren' en 'niet luisteren' gevolgen voor haar heeft die ze niet leuk vindt:
Anderzijds zal ze de volgende ochtend merken dat haar broertje toch bij haar op de kamer – in zijn eigen bedje – ligt, waardoor het hele circus alleen maar aan het inslapen wordt gekoppeld.
Daarnaast moet u een beloningsplan opstellen. U maakt met haar een kalender van 1 week. U hangt die op een zichtbare plaats op, bijvoorbeeld boven haar bed. U gaat met haar naar de winkel en u koopt stickers die ze mooi vindt.
Elke avond voor het slapen gaan mag ze dan een sticker uitzoeken, en als ze die nacht gewoon gaat slapen, dan mag ze de volgende ochtend samen met u een mooie sticker op die dag plakken.
Overdag moet u duidelijk met uw dochter afspreken dat ze gewoon moet gaan slapen en niet met dingen mag gooien. Ook mag ze geen kleding, dekens of slaapzakje uitdoen of afdoen. Als ze toch zoiets doet, dan krijgt ze geen sticker. Hier moet u echt heel consequent in zijn, anders werkt het niet. Dus geen sticker geven als ze zich 'een beetje' aan de afspraak heeft gehouden, en ook niet 'om de moed erin te houden'.
De essentie van dit beloningsplan is dat uw dochter gaat leren dat ze beloond wordt voor goed gedrag en niet meer voor slecht gedrag. Bovendien heeft haar broertje zo geen last meer van haar.
Waarschijnlijk kan het gedrag van uw dochter al in één week veranderen, hooguit in twee weken, vooropgesteld dat u en uw man het consequent aanpakken. Doe je dat niet, dan kun je weer helemaal opnieuw beginnen.
Tot slot nog even beloningsplan 2. Als het allemaal lukt, is dat natuurlijk al een beloning op zich, maar daarnaast kunnen jullie ook nog iets extra's voor jezelf doen. Als jullie dochter een aantal dagen gewoon is gaan slapen, vragen jullie een bekende (die ook consequent het bovenstaande systeem weet toe te passen!) om op te passen, en gaan jullie lekker samen uit.
Succes ermee.
