17 juni 2000 door Jeroen Aarssen
Deze keer behandelt onze meertaligheids-deskundige twee vragen tegelijk, omdat ze een sterke samenhang vertonen.
We wonen in Israel en mijn dochtertje (6mnd) wordt tweetalig opgevoed. Van mij hoort ze Nederlands en van haar vader Hebreeuws. Omdat ik degene ben die meestal bij haar is, hoort ze in hoofdzaak Nederlands.
Onlangs kwamen mijn ouders op bezoek die ook Nederlands met haar praten en ze reageert op hen opvallend enthousiaster dan op de Hebreeuws sprekende grootouders.
Zou dit te maken kunnen hebben met 'taalherkenning' of is dat nog wat vroeg en moet haar reaktie andere oorzaken hebben?
Ik ben Russische en ik heb een dochter van 13 maanden. Tot nu toe heb ik altijd Russisch met haar gesproken. De laatste tijd merk ik dat mijn dochter geen Nederlands meer verstaat. Ze gaat ook eerder huilen als iemand Nederlands praat, ondanks het feit dat mijn man gewoon een Nederlander is.
We hebben dus besloten dat ik 4 dagen Russisch praat en in het weekend Nederlands. We zijn bang dat ze anders een taalachterstand krijgt. Of dat een goede beslissing is weet ik niet.
Het is heel goed mogelijk dat uw dochtertje, wanneer ze andere mensen Nederlands hoort praten, zo blij reageert omdat ze bekende klanken hoort. Ze herkent de klanken die u tegen haar gebruikt. Al heel snel na de geboorte ontwikkelen kinderen namelijk het vermogen om klanken te herkennen. Uit het aanbod van alle mogelijke klanken zullen zij uiteindelijk die klanken "filteren" die horen bij hun eigen taal (of talen).
Ik ken uw thuissituatie niet, maar uit uw bericht maak ik op dat uw dochtertje het grootste deel van de tijd Nederlands zal horen. Dat betekent ook dat het aanbod van Hebreeuws niet groot zal zijn, ondanks het feit dat uw man Hebreeuws tegen haar praat en ondanks het feit dat u in Israel woont.
Toch zullen die twee laatste factoren (een Hebreeuws sprekende vader en een Hebreeuwse omgeving) ervoor zorgen dat zij uiteindelijk gewoon Hebreeuws zal leren (en zal leren waarderen). Misschien iets later dan het Nederlands, maar toch.
Uw dochter reageert precies omgekeerd als het meisje uit de vorige vraag. Het taalaanbod dat zij tot nu heeft gekregen, is voornamelijk Russisch geweest. Het is dan ook niet verwonderlijk dat haar Nederlands wat achterblijft. Maar precies dezelfde factoren (aanbod van het Nederlands door de vader en de omgeving) zorgen ervoor dat het over een tijdje ook met het Nederlands in orde zal komen.
Of u uw kind moet opvoeden in uw tweede taal is moeilijk te zeggen. Het is afhankelijk van hoe goed u die taal beheerst, bijvoorbeeld hoe goed u in staat bent emoties in het Nederlands uit te drukken. In de praktijk zal het zo op gescheiden dagen gebruiken van beide talen niet werken.
Praat vooral Nederlands tegen uw kind als u het gevoel heeft dat dat zinnig is, en dat zij er iets van leert. En laat het de taal zijn die bij gesprekken aan tafel wordt gebruikt. Maar gebruik -- ook in de weekends -- af en toe Russisch als uw hart dat ingeeft!
