25 februari 2000 door Paula Fikkert
Onze zoon wordt over twee weken 2 jaar. Hij begint aardig te kletsen, maar opvallend is dat hij alle woorden die met een medeklinker beginnen verkeerd zegt. Hij maakt er consequent een andere medeklinker van.
Bijvoorbeeld:
Woorden die beginnen met de klanken b, d en p zegt hij wél goed. Bijvoorbeeld 'boot', 'deur' en 'post'.
Is dit een normale ontwikkeling? Ik herken het niet van onze oudste op die leeftijd.
De uitspraak van kinderwoorden wijkt vaak nogal af van de corresponderende woorden in de taal van volwassenen. De klinkers gaan meestal wel goed, behalve misschien een aantal lastige klanken, zoals
ui,
uu,
au en
eu. De medeklinkers daarentegen vertonen veel grotere afwijkingen. Vooral als kinderen de beginklank veranderen, vallen deze woorden sterk op, zoals ook bij uw zoontje.
Veel woorden bevatten klanken en combinaties van klanken die kinderen nog niet goed beheersen. Dit soort woorden wordt daarom systematisch veranderd in vormen die ze wel kunnen uitspreken. Kinderen gebruiken daarvoor verschillende strategieën.
De wijze van articulatie (klankvorming) wordt vaak veranderd: wrijfklanken aan het woordbegin worden regelmatig vervangen door plofklanken. Zo worden de klanken
f,
v en
s vaak
p,
b, en
t.
Bogel voor
vogel is daarvan een goed voorbeeld.
Soms verandert ook de plaats waar de klank gemaakt wordt. De plaats van de
t is bij uw zoon -- net als bij veel andere kinderen -- favoriet. Vooral als de erop volgende klinker een
ie is. Vandaar
tiets voor
fiets en
taas voor
kaas.
Nog een andere strategie is dat kinderen de medeklinkers in een woord aan elkaar gelijk maken, zoals in
lillen voor
tillen,
papen voor
slapen, en
pap voor
trap. Dit vereenvoudigt de
planning van de articulatie van het woord voor het kind aanzienlijk.
De wijze waarop uw jongste zoon zijn woordjes uitspreekt, is dus helemaal niet zo gek.
Maar niet alle kinderen gebruiken dezelfde strategieën. Er zijn kinderen die alle woorden laten beginnen met een plofklank. Andere kinderen laten bijvoorbeeld alle wrijfklanken aan het begin van een woord weg, of vervangen ze door een
h. Uw oudste zoon heeft waarschijnlijk een andere strategie gebruikt om woorden te vereenvoudigen. Deze is u wellicht minder opgevallen.
