19 december 2008 door Elise de Bree
Onlangs heeft op school weer de logopedie-screening plaatsgevonden. Daarbij werd niets geconstateerd tot de juffrouw zich ermee bemoeide en aandrong op een advies.
Mijn kind spreekt in rollenspellen (baby- of dierenrol) en op emotionele momenten (bij enthousiasme, boosheid, enz.) inderdaad met een hogere stem, maar in een normaal gesprek dus niet. Tevens is gisteren vastgesteld dat mijn kind buisjes moet krijgen, aangezien ze 'stokdoof' is. Het lijkt ons dan ook vrij logisch dat wanneer men zichzelf niet goed hoort, de stem verdraaid zal worden (walkman-effect).
De school weet dus dat onze dochter buisjes krijgt en dat ze onder de 40 db niet hoort. En nóg blijven ze bedelen om logopedie. Uiteraard hebben we deze vraag ook aan de KNO-arts voorgelegd. Hij vond haar stem normaal en het praten met hogere stem in bepaalde situaties zou bij de leeftijd kunnen passen.
Moeten we nou meteen actie ondernemen of eerst eens rustig afwachten tot na de buisjes? Want dan doen ook de oren het weer.
Onder voorbehoud, en met veel slagen om de arm omdat ik een aantal belangrijke dingen niet weet, denk ik dat u niet meteen actie hoeft te ondernemen. Overigens om een andere reden dan u zelf suggereerde, wat ik straks zal uitleggen. Wel moet u goed blijven opletten of uw dochter haar stem niet forceert. Dat laatste is belangrijker dan het hoog praten op zich.
U vertelde helaas niet hoe oud uw dochter is. Dat is jammer omdat ik daardoor niet kan beoordelen of het hoge praten nu wel of niet bij de leeftijd past, zoals de KNO-arts zei, en ook niet hoe lang ze al slecht hoort. Dat laatste is weer belangrijk voor de mate waarin de taal- en spraakontwikkeling te lijden heeft gehad.
Op veel scholen vindt in groep 1 of groep 2 een logopedische screening plaats, dus uw dochter is misschien 4 of 5 jaar oud, maar dat weet ik niet zeker omdat u zei dat er "weer" een screening had plaatsgevonden. Uw dochter zou dus ook wat ouder kunnen zijn.
Ook vertelde u niet of haar taalontwikkeling tot nu toe zonder problemen is verlopen, en waarom het de juffrouw opviel dat uw dochter een hogere stem gebruikt.
Voorlopig ga ik ervan uit dat de taalontwikkeling van uw dochter in orde is, omdat er tijdens de screening niets bijzonders is opgevallen.
Verder zei u dat uw dochter "stokdoof" is, maar dat lijkt me niet het geval. Ik neem aan dat ze 40 dB gehoorverlies heeft (gehoorverlies in dB is de gebruikelijke maat) en dat valt onder de noemer 'matig verlies'.
Ook blijkt uit uw beschrijving dat ze communiceert met spraak. Ik weet niet hoe verstaanbaar die spraak is, maar als ze in principe een gesprek kan voeren, zoals u zei, dan zal ze echt niet stokdoof zijn.
Als ik de open plekken goed heb ingevuld, blijft er dus een normale taalontwikkeling over, met alleen een ander stemgebruik in bepaalde situaties.
Het praten met een hogere stem lijkt me losstaan van de gehoorproblemen. Want als er wél een verband met het gehoor zou zijn, dan zou het hoge praten willekeurig (of misschien zelfs permanent) voorkomen en niet alleen in specifieke situaties.
Ik weet niet hoe vaak en hoe veel uw dochter zo hoog praat, maar als het echt vaak gebeurt, dan kan het wel tot een verkeerd gebruik van de stem leiden. En dat kan weer heesheid, schorheid of zelfs knobbeltjes op de stembanden tot gevolg hebben. Blijf dus wel goed opletten.
Omdat ik denk dat het hoge stemgebruik losstaat van het (matige) gehoorverlies, denk ik niet dat het stemgebruik van uw dochter na de buisjes vanzelf zal veranderen.
De vraag is dus of u zelf iets moet ondernemen om het stemgebruik van uw dochter te veranderen (aangezien de buisjes dat niet zullen doen). Uit uw opmerking "en nóg blijven ze bedelen om logopedie" leid ik af dat u niet staat te springen om naar een logopedist te gaan. Ik kan me dat wel voorstellen, want het plaatsen van buisjes is natuurlijk ook al een ingrijpende gebeurtenis. Daarnaast zei de KNO-arts dat er met de stem en het stemgebruik van uw dochter niets vreemds aan de hand is.
Mijn conclusie is dus als volgt. Ik zou in ieder geval eerst de buisjes laten plaatsen, zonder de extra belasting van logopedie erbij.
Kijk vervolgens goed wat er gebeurt. Na plaatsing van de buisjes zal uw dochter waarschijnlijk niet meteen ophouden met hoog praten. Maar als u de indruk krijgt dat ze haar stem gaat forceren, raadpleeg dan alsnog een logopedist.
Succes ermee!
