7 februari 2002 door Mieke Beers
Ons zoontje van 5 jaar kan de L niet zeggen. In plaats daarvan gebruikt hij meestal een R of een J, bijvoorbeeld:
De verwarrendste is 'lolly' want dat wordt 'rorry'.
Komt dit vanzelf goed, of zal hij naar een logopediste moeten? Verder is hij goed verstaanbaar.
Het vervangen van klanken is een normaal verschijnsel in de ontwikkeling van de kennis over de klankopbouw van de taal, de zogenaamde fonologische kennis.
De meest voorkomende vervangingen zijn vaak rond de leeftijd van 3 jaar verdwenen. Maar ook op de leeftijd van 5 jaar kunnen er nog wel vervangingen voorkomen.
Het gaat dan meestal om het vervangen van medeklinker-verbindingen, zoals bij uw zoontje in het woord
plassen dat
pjassen wordt, of om klanken die moeilijk te vormen zijn, zoals inderdaad de L van uw zoontje. Ook de R is wat dat betreft berucht.
De klanken die uw zoontje gebruikt als vervanging van de L, namelijk de J, de H, maar ook de R, zijn klanken die ook bij jongere kinderen kunnen voorkomen, en nog wel tot na de leeftijd van 5 jaar kunnen blijven bestaan.
Ik verwacht dus dat hij zich binnenkort wel bewust zal worden van de verschillen in de uitspraak tussen uw woorden en zijn woorden. Als dit echter niet gebeurt, kan het geen kwaad om eens naar een logopedist te gaan.
De logopedist zal eerst gaan oefenen met de uitspraak van de L en hem daarna bewust gaan maken van het verschil in betekenis tussen woorden die minimaal verschillen tussen de L en de andere klanken, zoals
land -
hand en
lam -
ram. Omdat de verstaanbaarheid van uw zoontje er nog niet onder lijdt, lijkt het me echter niet noodzakelijk om direct een logopedist in te schakelen.
De ervaring leert dat kinderen die problemen hebben met één klank, zich vaak door het leren lezen zich bewust gaan worden van het belang om de L van andere klanken te onderscheiden.
Voorwaarde hiervoor is uiteraard wel dat hij de L-klank in principe kan uitspreken. Misschien kunt u dit eens oefenen door uw zoontje een liedje met "La-la-la" te laten zingen. Veel plezier!
