13 mei 2005 door Merit Tabbers
Mijn zoontje van net 8 jaar heeft een volle bos schaamhaar en ook op z'n lip zie ik al donkere haartjes. Hij is vrij groot voor z'n leeftijd (1,47 cm) en zijn zweet is niet meer reukloos. Zijn geslachtsdeel is ook hard gegroeid de laatste tijd.
Inmiddels is hij bij de kinderarts geweest en het was direct duidelijk voor hem dat er sprake is van 'pubertas praecox'. Er is een röntgenfoto van de linker pols gemaakt en er is bloed afgenomen. Binnenkort volgt er nog een MRI-scan.
Wat kan ik nu verwachten? Ik wil zo graag weten of er nu ook sprake is van geestelijke verandering vanwege de puberteit. Ik kan namelijk alleen maar informatie vinden over het lichamelijke aspect. De kinderarts ging er niet echt op in en wilde eerst alle uitslagen afwachten.
Moet ik mijn zoon nu ook benaderen als een puber, of blijft hij gewoon een 8-jarig jongetje? Zal er ook al sprake zijn van seksuele gevoelens, dwarse buien, onzekerheden en angsten?
Ik kan zowel op internet als bij de bibliotheek geen informatie vinden. Sowieso hebben ze 't bijna alleen maar over vervroegde puberteit bij meisjes.
Voor de volledigheid zullen we toch eerst iets vertellen over de lichamelijke aspecten. Daarna behandelen we de gedrags-aspecten, die inderdaad vaak onderbelicht blijven.
Bij jongens is een vervroegde puberteit (pubertas praecox) als volgt herkenbaar:
Daarnaast moet er sprake zijn van één of meer van de volgende verschijnselen:
Als je dit ziet gebeuren, is het zaak om snel naar een kinderarts te gaan. Die doet dan het soort tests dat u beschreef. Vervolgens kan op medische gronden geconstateerd worden dat er sprake is van een vervroegde puberteit, en wat de oorzaak daarvan zou kunnen zijn. Maar wat gebeurt er dán?
Als uw zoon adequaat en op tijd behandeld wordt (met hormonen), dan blijft hij gewoon een 8-jarig jongetje. Als er te weinig hormonen worden gegeven, kan het wel zo zijn dat hij bijvoorbeeld een week in de maand 'in de puberteit' is. De behandelend arts moet dan de toediening van hormonen ophogen.
Al met al kunt u dus gewoon met uw zoon blijven omgaan als een 8-jarige.
Krijgt hij nu ook de seksuele gevoelens die bij de puberteit horen? Dwarse buien? Onzekerheden? Nee, niet als hij adequaat en op tijd behandeld wordt.
Maar: als hij al heel lang vervroegd in de puberteit was (maar gelukkig gebeurt dit niet vaak), dan kan de start van de behandeling wel als een soort 'chemische castratie' voelen. De opgedane seksuele ervaringen, zeker als die positief waren, vergeet je immers niet! Begeleiding door een dokter die er verstand van heeft, is in ieder geval essentieel.
Er is nog een extra reden om uw zoon gewoon als een 8-jarige te blijven behandelen. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat de puberteit niet alleen puur hormonaal bepaald is, maar dat ook omgevingsfactoren een rol spelen.
Kort-door-de-bocht geformuleerd: als je een kind als puber gaat behandelen, dan gaat hij (of zij) zich ook zo gedragen. Daarom is het goed om uw zoon gewoon als een 8-jarige te blijven benaderen.
Achteraf meldde de vraagstelster wat er aan de hand was met haar zoontje. Hij bleek een tumor te hebben in de hersenen, in het gebied van de hypothalamus en de hypofyse.
Naar aanleiding van deze uitkomst wil onze kinderarts Merit Tabbers nog eens benadrukken dat de bovenstaande tekst - met name de behandeling met hormonen - natuurlijk alleen van toepassing is op een "echte pubertas praecox" en niet op bijzondere medische problemen, zoals tumoren. In zo'n geval moet vanzelfsprekend de echte oorzaak aangepakt worden.
