1 juni 2007 door Saskia Nihom-Nijstad
Mijn dochter van 5 wordt zelden gevraagd op feestjes. Daar is ze heel verdrietig over en de laatste tijd heeft ze ook weinig zin meer om naar school te gaan.
Ze is een late leerling en zit voor het tweede jaar in groep 1. Ik had de hoop dat ze het tweede jaar wat vaker gevraagd zou worden maar dat blijkt niet zo te zijn.
Ik vind het heel moeilijk om hiermee om te gaan. Kinderen kunnen onderling vrij hard zijn; het ene moment spelen ze met elkaar, het andere moment zijn ze niet meer in tel en worden ze totaal genegeerd.
Ik begrijp ook wel dat het erbij hoort, leren omgaan met teleurstellingen. Ze kan ook niet altijd haar zin krijgen. Misschien trek ik het mezelf ook te veel aan. Maar toch breekt het m'n hart bijna als ik haar zo verdrietig op haar stoel zie zitten, terwijl anderen enthousiast een uitnodiging aan hun mama's laten zien. Ik probeer het dan wel luchtig aan te pakken, zo van: "Ah joh, volgende keer beter, je wordt heus nog wel eens uitgenodigd en je speelt ook vaak bij andere kindjes?" Maar zij is dan ontroostbaar, en zegt dat ze nooit uitgenodigd wordt.
Hoe moet ik hiermee omgaan? Aan de ene kant vind ik het zo zielig voor haar en ben ik pissig (niet bepaald een volwassen reactie, ik weet het, maar ik laat het in ieder geval niet merken). Aan de andere kant weet ik ook dat ze hier doorheen moet en ze nog jaren te gaan heeft op school.
Het steekt haar nogal want haar oudere zus wordt wel vaak uitgenodigd... Alvast hartelijk dank voor uw advies!
De kernvraag die u stelde, krijgen we heel vaak. Maar zo mooi als u het dilemma omschreef, zien we het zelden. U gaf heel helder aan welke kanten er aan dit probleem zitten en hoe je als ouder hiermee in de knoop kunt raken.
Maar hoe ingewikkeld je het ook maakt, één ding blijft belangrijk. Namelijk dat het kind het er natuurlijk moeilijk mee kan hebben (opgroeien gaat van au en teleurstellingen horen erbij) maar dat je vooral ervoor moet waken dat je zelf, als ouders, het niet nog moeilijker maakt voor je kind, door jouw eigen teleurstelling er nog eens bovenop te leggen. Als je kind verder normaal functioneert (in de klas, op het plein, met samen spelen, etc.) hoef je je geen zorgen te maken.
Daarmee hoop ik uw eerste zorg alvast weggenomen te hebben. Hieronder zal ik aangeven wat u verder nog kunt doen.
Laten we even bij het begin beginnen. Het uitdelen van uitnodigingen voor verjaardagspartijtjes zou eigenlijk niet in de klas moeten gebeuren. (Ik herinner me de drama's nog als de dag van gisteren!) Altijd zijn er een paar kinderen de pineut.
Beter is het om de uitnodigingen per post te versturen of desnoods om ze op het schoolplein uit te delen. Zo voorkom je dat kinderen zien dat ze worden overgeslagen. Het vervelende is dat het ook vaak dezelfde kinderen zijn die worden overgeslagen, tot groot verdriet van hun ouders.
Waarom kunnen ouders er vaak zo slecht tegen, als hun kind wordt overgeslagen? Soms worden er herinneringen uit hun eigen kindertijd wakker geschud. Dat gaat dan gepaard met oude gevoelens, die opeens weer net zo'n pijn kunnen doen als vroeger.
Het is dus van belang dat u eerst bij u zelf nagaat:
Zo kun je helder krijgen of het probleem misschien meer bij jezelf dan bij je kind zit.
Een eerste stap om je kind te helpen (vooropgesteld dat er überhaupt hulp nodig is), is het benoemen van het negatieve gevoel als er een uitnodiging aan zijn of haar neus voorbij gaat.
Je kunt je kind zeggen dat je begrijpt dat het gewoon niet leuk is. Bijvoorbeeld: "Je bent boos hè, omdat je geen uitnodiging hebt gekregen van X." Zo weet je kind dat je hem of haar begrijpt. Dat geeft troost, en ruimte om boos, teleurgesteld of verdrietig te mogen zijn. Bovendien durft het kind er later dan veel makkelijker nog eens over te beginnen.
Uw eigen reactie was wat dat betreft niet zo handig. U zei tegen uw dochter: "Ah joh, volgende keer beter, je wordt heus nog wel eens uitgenodigd en je speelt ook vaak bij andere kindjes." Daarmee ontkende u haar boosheid en verdriet, terwijl dat juist niet uw bedoeling was.
Het benoemen van gevoelens hoeft niet te betekenen dat je ook volkomen meegaat in die gevoelens. Je kunt ook gewoon realistisch blijven. Zo kunt u uw dochter best erop wijzen dat er ook andere kinderen zijn die niet worden uitgenodigd. Er zijn er altijd wel een paar in een klas. Het zal toch niet zo zijn dat uw dochter de enige is die niet wordt gevraagd.
Ook kunt u uw dochter helpen door haar aandacht te richten op de contacten die ze wel heeft met andere kinderen. Wijs haar bijvoorbeeld op het partijtje waar ze wel al is geweest. En stel haar gerust dat er zeker nog andere partijtjes in haar leven zullen komen.
Nog een handige tip: bespreek met haar wie zij wil uitnodigen op haar eigen verjaardagsfeestje en dat het dan heel goed mogelijk is dat die kinderen haar dan terug zullen vragen.
Stimuleer uw dochter in ieder geval om regelmatig andere kinderen thuis te spelen te vragen en zelf uit spelen te gaan. Een 5-jarig kind is nog niet in staat zijn speelafspraken helemaal alleen te regelen. U zult uw dochter dus wat moeten helpen en stimuleren daarbij.
Om het uzelf en uw jongste dochter wat makkelijker te maken, kunt u haar beter niet vergelijken met haar oudere zus. Twee kinderen doen het nooit op dezelfde manier! Uit uw verhaal begreep ik dat uw oudere dochter wel regelmatig wordt uitgenodigd. Maar gebeurde dat ook al toen ze 5 was?
Kinderen zijn snel geneigd hun gevoel voor eigenwaarde af te meten aan de hoeveelheid uitnodigingen die ze krijgen. Eigenwaarde wordt dan bijna iets als marktwaarde. Dat kun je ze niet kwalijk nemen, omdat ze nog heel veel moeten leren over de werking van sociale processen. Het is echter wel een goede gelegenheid om te vertellen dat je ook aardig gevonden kunt worden op andere manieren.
Mocht het zo zijn dat u zelf als kind zelden of nooit werd uitgenodigd, let er dan op dat u uw eigen oud zeer niet projecteert op uw dochter. En áls u dat al doet (sommige vergelijkingen dringen zich nu eenmaal vanzelf op, of je wilt of niet), laat dat dan niet merken aan uw dochter. Gelukkig zei u zelf al dat u uw eigen gevoelens van teleurstelling en boosheid niet laat merken. Wanneer zij voelt dat u teleurgesteld of 'pissig' bent, wordt het voor haar nog eens dubbel zo moeilijk om met haar eigen teleurstelling om te gaan. Het laatste wat ze namelijk wil, is haar moeder teleurstellen.
Succes ermee!
