3 juni 2000 door Jeroen Aarssen
Mijn man is een fransman, ik ben nederlandse. We hebben twee kinderen (van 6 en 8). Onze oudste kreeg met 13 maanden hersenvliesontsteking. We hebben een gevecht op leven en dood geleverd. Daarvóór hadden we de intentie om de kinderen tweetalig op te gaan voeden. Door zijn ziekte is dat er natuurlijk helemaal bij ingeschoten en ook toen onze tweede werd geboren hebben we het niet meer serieus opgepakt. Is het nu nog mogelijk om ermee te beginnen?
Beter laat dan nooit! Er is wel een verschil in de manier waarop jongere en oudere kinderen een taal leren. Jonge kinderen nemen spelenderwijs een nieuwe taal over. Door een taal te horen en te gebruiken in concrete situaties, leren ze die taal op een "natuurlijke" manier.
De meeste volwassenen hebben begrip voor de fouten die beginnende praters maken, en vinden die fouten vaak zelfs schattig. En de kinderen zelf maken zich er al helemaal niet druk over dat ze "loopte" zeggen in plaats van "liep". Al dat soort fouten horen erbij en komen later bij de meeste kinderen min of meer vanzelf goed.
Goed beschouwd doen jonge kinderen behoorlijk lang over het aanleren van hun taal. Dat komt doordat zij tegelijkertijd allerlei cognitieve vaardigheden moeten ontwikkelen, oftewel alles wat met het denken te maken heeft. Ze moeten bijvoorbeeld eerst besef hebben van zoiets abstracts als "ruimte" (dat wil zeggen: weten dat je bepaalde dingen, zoals speelgoed, ergens in, op, of onder kunt plaatsen), voordat ze ook de bijbehorende voorzetsels kunnen leren.
Waar precies de grens ligt tussen "jong" en "oud", daar zijn taalwetenschappers nog lang niet over uitgepraat. Sommigen zeggen: bij 7 jaar (of zelfs nog eerder). Anderen noemen 14 jaar. Daarna zou taalleren moeilijker en minder vanzelfsprekend worden.
Toch kunnen ook oudere kinderen (en volwassenen) een tweede taal leren. Zij hebben niet (of minder) het nadeel dat zij zich eerst nog cognitief moeten ontwikkelen. Bovendien zijn zij in staat hun taalgebruik te analyseren en is hun geheugencapaciteit groter. Soms verloopt hun taalverwerving per saldo zelfs sneller dan die van jongere kinderen.
Voor u betekent dat dus: alsnog aan de slag! Ga daarbij voorzichtig te werk en dring niets op. Als uw man voorheen weinig of geen Frans heeft gepraat en nu opeens alleen maar Frans gaat spreken, dan kunt u ervan uitgaan dat uw kinderen dat niet pikken.
U kunt proberen hen te interesseren voor Franse boeken, liedjes, CD-roms, etc. U kunt ook een stapje verder gaan en ze naar Franse les sturen. De Alliance Française biedt bijvoorbeeld de mogelijkheid van privé-lessen Frans aan huis. (Zie verder:
http://www.alliance-francaise.nl/AFPB/Nimegue/cours.htm.)
Als uw kinderen na een tijdje wat meer zelfvertrouwen hebben gekregen om Frans te verstaan en te spreken, kan de hoeveelheid Frans in huis worden opgevoerd. Het valt niet te voorspellen welk niveau ze uiteindelijk zullen halen, maar laat dat geen belemmering zijn om ze de kans te geven te profiteren van het feit dat ze van huis uit twee talen meekrijgen.
Bonne chance!
