25 februari 2005 door Nadia Eversteijn
Graag zou ik willen weten wat jullie van Muzzy vinden (de Engelse cursus van de BBC) en wat dit voor een kind betekent. Wij gaan – naar verwachting in 2006 – naar Australië. Onze zoon is tegen die tijd ongeveer 4½ jaar oud.
Is het voor hem inderdaad een 'early advantage', zoals ze zeggen, of is dit wat overdreven?
Het 'early advantage'-programma Muzzy kan voor uw zoontje inderdaad een aardige kennismaking met het Engels vormen, waar hij zeker wat van op kan steken. Maar ik verwacht dat hij zelf pas actief Engels zal gaan spreken zodra hij de taal ook
live om zich heen hoort, en niet alleen op televisie.
Hieronder zal ik eerst iets meer vertellen over Muzzy (we krijgen daar altijd veel vragen over!) Daarna zal ik ingaan op taalleren van de televisie, in vergelijking tot taalleren van mensen in je omgeving.
De
Muzzy-programma's van de BBC zijn ontwikkeld om kinderen op jonge leeftijd (vanaf een jaar of 3) Spaans, Italiaans, Duits, Frans of Amerikaans-Engels als vreemde taal te laten leren. Met 'vreemde taal' (foreign language) wordt bedoeld: een taal die niet in de leefomgeving van het kind gesproken wordt, en die het kind dus alleen door onderwijs kan leren. In de Muzzy-programma's gebeurt dat met filmpjes, verkrijgbaar op video of DVD, over het dikke groene monster Muzzy en zijn vriendjes.
De programma's kunnen besteld worden door particulieren, maar ze worden wereldwijd ook op scholen toegepast voor vreemde-taalonderwijs.
Als vervolg op de filmpjes bestaan er tegenwoordig ook CD-roms. Die richten zich echter op schriftelijk taalgebruik, en daarvoor is uw zoontje natuurlijk nog een beetje te jong.
Tot voor kort beweerden taalkundigen dat het niet mogelijk is om taal te leren van de televisie. Die stelling kwam voort uit bevindingen met kinderen van wie beide ouders doof waren.
Deze kinderen, die zelf wel konden horen, hadden gebarentaal als moedertaal van hun ouders geleerd, en kenden nog geen gesproken taal. Om te zorgen dat ze ook gesproken taal zouden oppikken, werd aan de ouders aangeraden om hun kinderen veel naar kinderprogramma's zoals Sesamstraat te laten kijken. Daar bleken ze echter niet van te gaan spreken.
Recenter onderzoek heeft echter uitgewezen dat kinderen op een heel bescheiden niveau tóch spontaan taal oppikken van televisieprogramma's. U moet dan denken aan het leren begrijpen van losse woordjes.
In een onderzoek kregen Nederlandstalige kinderen tussen de 8 en de 12 jaar korte tekenfilms te zien. Er waren filmpjes in een vreemde taal (Deens of Frans) met Nederlandse ondertiteling, en er waren filmpjes in het Nederlands, met Franse of Deense ondertiteling. Na afloop bleken de kinderen een aantal Deense en Franse woordjes te kennen.
Ze leerden echter niet méér woorden dan volwassenen die dezelfde filmpjes hadden gezien. Dat is opvallend, want kinderen zitten tot een jaar of 12 in hun 'taal-sensitieve' periode. Dat betekent dat ze een grotere gevoeligheid hebben voor het leren van taal dan volwassenen.
De kinderen bleken het beste te leren op gehoor. Dat wil zeggen: ze leerden de meeste woorden van de filmpjes met de buitenlandse dialogen en de Nederlandse ondertiteling. Bij de volwassenen was het precies andersom: die leerden het meeste van de Franse en de Deense ondertitels.
Anders dan de tekenfilmpjes die in het onderzoek gebruikt werden, is Muzzy speciaal ontwikkeld om taal te leren. U kunt dan ook verwachten dat uw zoontje hier behoorlijk wat woorden en zinnen van zal oppikken.
Maar: uiteraard is televisie slechts eenrichtingsverkeer. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de kinderen uit het besproken onderzoek een aantal woorden (passief) leerden
begrijpen, maar dat ze deze woorden niet (actief) leerden
gebruiken.
Om actief te leren spreken, is mijns inziens toch echt
live interactie met mensen nodig. Ten opzichte van eenrichtingsverkeer heeft dat de volgende meerwaarde:
In de tv-commercial voor Muzzy horen we een nogal schooljuf-achtige mevrouw vertellen dat kinderen met behulp van Muzzy een tweede taal kunnen leren op dezelfde manier als ze ook hun moedertaal hebben geleerd. Eigenlijk zou ze moeten zeggen: 'een vreemde taal' in plaats van 'tweede taal', want taalkundigen gebruiken de term 'tweede taal' alleen voor een taal die in iemands directe omgeving wordt gesproken (naast zijn moedertaal, oftewel zijn 'eerste taal'). Maar dit terzijde.
Wat de Muzzy-mevrouw waarschijnlijk bedoelt, is dat kinderen door Muzzy een speels, natuurlijk taalaanbod krijgen, en dat ze geen woordjes hoeven te stampen of grammaticaregels voor hun kiezen krijgen.
U zult begrijpen dat deze claim eigenlijk niet correct is. Want kinderen verwerven hun moedertaal in live-interactie, niet via eenrichtingsverkeer. Dat neemt echter niet weg dat het een leuk product is dat zeker iets kan bijdragen aan de taalontwikkeling van uw zoon.
Goede reis en veel succes
down under!
