1 januari 2000 door Maaike Verrips
Onze 13 maanden oude zoon zegt nog geen woord. Hij schijnt wel heel veel te begrijpen. Is er reden voor ons ervan uit te gaan dat hij later ook moeite zal hebben met praten en andere gerelateerde vaardigheden?
U beschrijft een heel gewoon patroon van taal-ontwikkeling: met dertien maanden nog geen woord zeggen is volkomen normaal, en ook het verschil tussen spreken en verstaan is een bekend verschijnsel.
In het archief van deze rubriek vindt u (bovenaan de lijst) een aantal globale normen voor taalontwikkeling. Daar staat in dat je van een kind van achttien maanden kunt verwachten dat hij een paar woordjes zegt, die nog niet goed worden uitgesproken. Er zijn zelfs kinderen (weliswaar extreme gevallen) die pas tegen hun derde jaar beginnen met praten.
Uw zoon heeft dus in ieder geval nog vijf maanden de tijd, en dat is op zijn leeftijd heel wat. Er is, kortom, geen sprake van een achterstand op dit moment en de verschijnselen die u noemt zijn geen reden om te denken dat die er wel zal komen.
Het is overigens nog niet helemaal duidelijk waarom er voor vrijwel alle kinderen een groot verschil is tussen wat ze kunnen begrijpen en wat ze kunnen zeggen. Men heeft de laatste jaren wel geprobeerd dat te onderzoeken met moderne technieken waarmee je kunt zien welke gebieden van de hersenen actief zijn bij spreken en verstaan.
Het blijkt zo te zijn dat bij spreken andere delen van de hersenen geactiveerd worden dan bij verstaan. Dat spreekgedeelte ontwikkelt zich bij de meeste kinderen later - soms veel later - dan het begripgedeelte. Waarom dat zo is, is eigenlijk niet bekend. Maar men gaat ervan uit dat de verschillen in ieder geval ten dele aangeboren zijn.
