8 februari 2008 door Aleid Grijpma
Ik weet niet wat ik met mijn dochter aan moet. Haar leven wordt echt beheerst door eten. Ze is 10 jaar maar met haar kleding zit ze al in de vrouwenmaten. Haar stemming wordt ook vaak bepaald door eten; er zit geen stop op.
Zodra ze weet dat ze wat lekkers gaat eten, kan ze super-vrolijk zijn. Maar wil ze iets en krijgt ze het niet, dan is ze gelijk boos.
Ze loopt bij het GGZ voor haar angst voor bepaalde dingen maar ik weet niet of dat nu wel werkt. Zelf heb ik trouwens ook te kampen met psychische problemen.
Ik hoop dat u wat advies kan geven.
Wat goed dat u wat wilt doen aan dit probleem! Toch moet mijn antwoord op uw vraag helaas nogal algemeen blijven, omdat ik voor een écht advies veel meer zou moeten weten dan u nu vertelde. Bijvoorbeeld: hoe het gezin in elkaar zit, hoe uw dochter verder functioneert en waaruit uw eigen klachten bestaan. Heeft u zelf ook eetproblemen? Verder vroeg ik me af hoe zwaar en hoe lang uw dochter is, zodat je weet of zij overgewicht heeft en zo ja hoe ernstig dat is.
Er zou sprake kunnen zijn van een eetstoornis, maar dat hoeft niet. Bij een eetstoornis moet je bijvoorbeeld echte vreetbuien hebben in situaties dat je je niet goed voelt, en moet je zelf (als degene die eet) echt last hebben van het probleem. De vraag is dan of uw dochter de manier waarop zij met eten omgaat zelf vervelend vindt of niet. Als ze er zelf geen last van heeft, is er formeel geen sprake van een stoornis.
Er kan ook iets anders aan de hand zijn. Bijvoorbeeld dat het eten bedoeld is ter compensatie van een slecht zelfbeeld. Of als er sprake is van een depressie, etc.
Laten we even aannemen dat uw dochter een eetstoornis heeft (wat dus niet per se het geval hoeft te zijn - zie boven). Vaak zie je dit soort eetstoornissen ontstaan in de puberteit, met name de anorexia nervosa en de boulimia nervosa.
De meeste mensen kennen deze stoornissen denk ik wel, dus zal ik er niet uitvoerig op ingaan. Centraal staat in ieder geval dat degenen die eraan lijden (meestal meiden) meestal "een verkeerd lichaamsbeeld" hebben. Dat is jargon voor dat ze zich te dik voelen.
Naast anorexia en boulimia is er nog een derde type eetstoornis, die wat minder bekend is, namelijk de binge eating disorder. Daarbij is sprake van:
Doordat het kind wel veel eet maar het eten er niet uitgooit, kan het kind overgewicht ontwikkelen.
Overige kenmerken van de binge eating disorder:
Niet ieder kind met overgewicht heeft een psychiatrische eetstoornis. Maar overgewicht is wel ongezond (denk aan suikerziekte, hart- en vaatziekten, gewrichtsproblemen, etc.).
Wat je ook vaak ziet, is dat kinderen (en volwassenen) met overgewicht ontevreden zijn over hun eigen lichaam, en daardoor vaak ook over zichzelf, als mens. Dat kan leiden tot nóg meer eten omdat je je dan weer (even) wat beter voelt. Maar vaak is dat betere gevoel slechts tijdelijk.
Hier bestaat helaas geen eenduidige oplossing voor. Bij ons op de polikliniek discussiëren we dus regelmatig over de vraag wat je het eerst moet doen: eerst het zelfbeeld versterken (of andere psychische klachten aanpakken) en pas daarna naar het gewicht kijken, of juist andersom? Voor afvallen moet je in ieder geval wel sterk zijn, omdat afvallen vaak heel moeilijk is.
Ikzelf vind dat je beide problemen (de psychische problemen en het overgewicht) tegelijk moet aanpakken, met name bij kinderen, omdat te zware kinderen allerlei extra risico's lopen. Zoals: gepest worden, en niet mee kunnen doen met bepaalde activiteiten, wat weer tot nóg meer psychische klachten kan leiden.
U zou het volgende kunnen doen:
Houd er rekening mee dat dit een moeizaam proces kan worden. Niet alleen voor uw dochter maar ook voor uzelf.
U moet namelijk ook zelf het een en ander gaan doen. Zoals:
Succes ermee!
