26 maart 2010 door Nadia Eversteijn
Mijn Griekse partner en ik willen in augustus gaan verhuizen naar Griekenland. We hebben een zoon van 6 die de taal niet machtig is. Hij kent een paar woorden maar meer niet.
Is het zielig of onverantwoordelijk om hem daar op een Griekse school te doen, als hij de taal niet begrijpt en niet spreekt? En hoe kunnen we hem wat basis bij brengen in deze paar maanden?
Het zou pas écht zielig en onverantwoordelijk zijn als u uw zoontje plompverloren op een Griekstalige school zou plaatsen, zonder erover na te denken dat die overgang lastig kan zijn. Maar daarvan lijkt me in uw geval geen sprake. Het feit dat u zich tot ons gewend heeft, betekent dat u zich zorgvuldig aan het voorbereiden bent.
Anderzijds kan ik me uw zorgen natuurlijk heel goed voorstellen. Ik wil u daarom graag wat meer vertellen over de taalkundige aspecten van emigreren met kinderen.
Hoe moeilijk – of makkelijk – de overgang naar een anderstalige school zal zijn, hangt af van meerdere factoren. Zoals:
Zoals u ziet, zijn er een paar factoren waarop u zelf invloed kunt uitoefenen. Die zal ik hieronder toelichten.
U vertelde dat uw zoon op dit moment slechts een paar woorden Grieks kent. Komt dat doordat hij alleen losse woordjes krijgt aangeboden, of hoort hij ook regelmatig iemand volle zinnen spreken? Dat laatste zou hem namelijk erg kunnen helpen. Want wie alvast aan de 'melodie' van een taal gewend is (dat wil zeggen: aan de intonatiepatronen) heeft al een flinke voorsprong.
Hoeveel tijd iemand nodig heeft om te wennen aan de intonatie van een taal waarmee hij nog niet vertrouwd is, daar ken ik geen harde onderzoeksgegevens over. Maar ik ben wel ervaringsdeskundige.
Toen ikzelf – als Nederlandse, gewapend met een aardige Turkse woordenschat en een behoorlijke kennis van de grammatica – voor het eerst in Turkije kwam, spoelde de taal als een soort waterval over me heen. Ik had geen flauw benul waar het ene woord eindigde en het volgende woord begon. Pas na twee maanden plopten mijn oren open. Toen begon ik bepaalde woordjes te herkennen in die waterval, en toen pas kon mijn echte taalverwerving beginnen.
Dus: mocht uw zoontje nog niet bekend zijn met de intonatie van gesproken Grieks, dan zou het fijn zijn als zijn vader of andere familieleden hem daar alvast aan kunnen laten wennen. Of misschien kunt u wel de hand leggen op wat Grieks gesproken kinderfilms, dat is ook een leuke manier.
Dan de mentale voorbereiding van uw zoontje. Zoals u zult begrijpen, is het heel belangrijk dat u hem van tevoren zoveel mogelijk probeert te vertellen wat hem in Griekenland te wachten staat.
Een heleboel nuttige tips over het voorbereiden van een kind op het vertrek naar het buitenland, zijn te vinden op de website van de Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland (NOB). Zie Nuttige tips.
Met 'begrip opbrengen' bedoel ik dat u de gevoelens van uw zoontje de ruimte zult moeten geven. Het kan best zijn dat hij momenten van frustratie en heimwee mee zal maken. De kunst is dan om die gevoelens niet te bagatelliseren, maar wel te relativeren. "Denk je dat jij nog helemaal geen Grieks begrijpt? Zullen we dan eens een lijst maken van alle woorden die je al kent?" Hang alle papieren met woorden die hij al kent, onder elkaar op de muur, of schrijf op een rol pakpapier. Zo maakt u voor uw zoon visueel 'hoe lang de lijst al is'.
Ook over dit soort emotionele kwesties biedt de stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland (NOB) handige informatie. Zie: Emotionele effecten bij vertrek.
Tot slot: zoals u zult begrijpen is het ook van groot belang om een goed contact op te bouwen met de leerkracht die uw zoontje in Griekenland zal krijgen. Het is erg fijn dat zijn vader een geboren Griek is; dat vergemakkelijkt de eerste communicatie vast en zeker.
Veel succes en geluk gewenst in Griekenland!
