27 september 2002 door Sanderijn van der Doef
Goede vrienden van ons zijn onlangs gescheiden. Ze hebben twee kinderen: een jongen van 7 en een meisje van bijna 10. De vader heeft een nieuwe partner gevonden: zij heeft een zoon van 15 en een dochter van 9.
Onlangs heeft onze gescheiden vriendin van haar dochtertje (van 10) gehoord dat haar 'stiefbroer' (van 15) nogal ver-gaande seksspelletjes met haar en zijn eigen zusje (van 9) heeft gespeeld. Ook heeft hij met het jongetje van 7 porno zitten bekijken in bladen en op internet. De eigen moeder weet hier niets van.
Onze vriendin heeft geprobeerd het met haar ex te bespreken, maar die doet het af als aanstellerij. Ze zit er nogal mee. Ze wil graag advies, maar zonder dat er een heel circus op gang komt, wat de kinderen wellicht nog meer zou beschadigen.
Haar zoontje wil er absoluut niet over praten; gaat helemaal door het lint als het zusje het ter sprake brengt.
Kortom: hoe kun je bepalen wat waar is en wat niet? Traumatiseer je de kinderen niet nog meer door de onderste steen boven te halen? Wat is wijsheid?
Zolang niet duidelijk is wat er nu precies is gebeurd, blijft dit een moeilijke kwestie. En het zal ook niet makkelijk zijn om daarachter te komen.
Definitief bepalen of iets wel of niet is gebeurd, is helaas niet mogelijk in dit soort gevallen. Maar dat is eigenlijk ook niet eens zo belangrijk. Veel belangrijker is het om te letten op de eventuele invloed die de gebeurtenissen zouden kunnen hebben op de twee jongste kinderen.
Maar laten we bij het begin beginnen. Om te bepalen wat voor actie er ondernomen moet worden, moet je weten wat voor spelletjes er eigenlijk gedaan zijn, wat er voor 'porno' is gekeken, of de jongste kinderen al dan niet tegen hun wil hieraan mee hebben gedaan, hoe erg ze ervan zijn geschrokken, en of er sindsdien veranderingen in het gedrag van de jongste twee kinderen te bemerken zijn.
Als er inderdaad sprake is van verandering in gedrag, en als de moeder merkt dat beide kinderen (of één van beide) niet meer zo graag in de buurt willen (of wil) zijn van hun 15-jarige stiefbroer, dan zou er wel iets gedaan moeten worden.
In dat geval moet de moeder haar kinderen (voorlopig) niet meer alleen bij de jongen laten.
Ook zal er dan met de oudste jongen gepraat moeten worden over datgene wat er gebeurd is. Aan hem moet duidelijk worden gemaakt wat er aan informatie is overgekomen. En los van het feit of die informatie nu wel of niet waar is; de twee jongste kinderen hebben het als onprettig ervaren. Daar zal de vriendin haar ex dan ook mee moeten confronteren.
Overigens kan het ook zo zijn – zonder de gebeurtenissen te willen bagatelliseren – dat de seksspelletjes onschuldiger zijn geweest dan aanvankelijk werd gedacht, en dat de 'porno' minder porno bleek te zijn dan op volwassenen is overgekomen.
Als de kinderen na de eerste commotie hun leventje gewoon weer hebben opgepakt, is het niet verstandig om alles tot op het bot te onderzoeken. Daarmee kun je inderdaad meer schade berokkenen dan goeds.
Zo'n onderzoek is echter wél nodig als blijkt – ook al is dat maar minimaal – dat één van beide kinderen (of allebei) onder de gebeurtenis lijden. Dat kun je onder andere zien aan de volgende symptomen:
