1 januari 2000 door Joanna Sandberg
Ons zoontje van ruim 2 jaar heeft een aangeboren hartafwijking. Daardoor heeft hij inmiddels een tweetal operaties ondergaan. Wij denken dat hij daardoor een angst heeft ontwikkeld ten aanzien van zijn hoofd. Hij wil niet dat iemand aan z'n hoofd zit en wil er ook niets op hebben.
Het probleem betreft het haarwassen. Dit moet toch gebeuren, maar is steeds een hels karwei. Hij gilt letterlijk de hele buurt bij elkaar. In het badje is helemaal geen doen, omdat hij dan allerlei gevaarlijke toeren uithaalt om maar te ontsnappen. Maar ook onder de douche is er haast geen houden aan.
Het vervelende hiervan is hij dat hij hierdoor ook niet meer graag in bad gaat. Van douchen moet hij ook niet veel hebben, maar voor het haarwassen is het haast noodzakelijk, omdat we hem dan stevig kunnen vasthouden.
Graag willen wij weten of er manieren zijn om het haarwassen minder problematisch te maken. In de eerste plaats voor ons zoontje, omdat het een toch steeds terugkerend iets is.
Het kan goed zijn dat uw zoon door de operaties een angst ontwikkeld heeft om aan zijn hoofd aangeraakt te worden. Waarschijnlijk heeft dit dan te maken met de anesthesie; uw zoontje ‘valt (zonder pijn) in slaap’ voor de operatie en wordt daarna met pijn wakker.
Ja, hoe kan je nu het beste omgaan met zijn angst voor haarwassen. Haarwassen moet toch gebeuren, al kan je er natuurlijk flexibel mee omgaan. Ik weet niet hoe vaak u vindt dat het haar van uw zoontje gewassen moet worden, maar ik neem aan dat u het welbevinden van uw zoontje belangrijker vindt dan dat hij elke dag schoon haar heeft.
Dwingen en doorzetten heeft een tegengesteld effect op een angstig, jong kind. Hij zal alleen nog maar angstiger worden. Het kind weet zelf absoluut niet hoe hij met zijn onbegrepen angst moet omgaan, en wil dan ook vooral beschermd en begrepen worden door zijn ouders.
Naast dat uw zoontje angstig is in deze specifieke situatie, is uw zoon ook een peutertje en bezig met het ontwikkelen van zijn eigen wil. Hij is in de koppigheidsfase en wil dus dingen zelf doen. Zeker in deze fase kan je door dwingen in een enorme (autonomie)strijd belanden, die je als ouders eigenlijk altijd verliest.
Als ouder heb je wel de macht om door je eigen gedrag en reacties je kind te beïnvloeden. Dus niet door dwang of door zijn wil te breken, maar door uw zoon te helpen om zijn angst te overwinnen en zijn wil in goede banen te leiden.
Met andere woorden het is de kunst om uw zoon te verleiden om te doen wat u als ouder wil. U wil zijn haarwassen, hij wil het niet, ingegeven door zijn angst. Een stap voor stap aanpak helpt in deze situatie. U helpt uw zoontje dan door hem beetje bij beetje te laten wennen aan de angstige (bad)situatie.
Door afleiding, creativiteit, en met humor kunt u het (haar)wassen, het in bad gaan, zo leuk en ontspannen mogelijk maken. U kunt samen met uw zoontje in bad gaan en dan lekker spelen in het water en spatteren waardoor zijn haar nat wordt, maar niet meteen gewassen. Het badderen wordt dan ontspannen.
Een volgende keer kunt u weer een stapje verder gaan en hem uw haar laten wassen, en de volgende keer weer het haar van een popje, enzovoort. Ook kan peuterzwemmen in een verwarmd zwembad hem een goed gevoel geven in water.
Het is goed om u te blijven realiseren dat het verzet van uw zoon verzet is tegen een angstwekkende situatie, gebaseerd op reëele angstige gebeurtenissen. Een kind is vaak bang omdat hij niet begrijpt wat er gebeurt of waar de angstige, pijnlijke situatie voor nodig is.
Uw zoon is nu ruim twee jaar en gaat al meer begrijpen. Samen boekjes lezen over ziekenhuisopnames kan uw zoontje helpen te begrijpen waarom een operatie nodig is, zeker wanneer hij mogelijk weer geopereerd gaat worden. Het is dus heel belangrijk dat u uw zoontje goed voorlicht wanneer er een volgende operatie aankomt.
Ik wens u veel creativiteit en geduld toe.
