21 april 2006 door Sanderijn van der Doef
Ons zoontje van 6 jaar is een behoorlijk temperamentvol kind en heeft voor veel zaken (waaronder Rembrandt van Rijn en de Aboriginals) een intense belangstelling.
Toen hij 4 was, vroeg hij "hoe een baby eigenlijk in de buik komt". Ik heb toen eerlijke antwoorden gegeven op al z'n vragen, en ik heb voorlichtingsboekjes uit de bibliotheek gehaald. Ik herinner me nog een Belgisch boekje met zeer expliciete plaatjes.
Een paar weken daarna hoorde ik hem tegen zijn buurmeisje van 5, die bij ons te spelen was, zeggen: "Ik weet iets en dan krijg je een baby'tje, echt waar!" Toen ik even later de deur van zijn kamertje open deed, lag het buurmeisje op het bed (met haar kleren aan) en ons zoontje stond op het bed met z'n broek naar beneden en een stijf piemeltje.
Een half jaar geleden heeft hij in de struiken bij school geprobeerd z'n piemeltje in de anus van z'n vriendje te steken.
Misschien een maand daarna vroeg hij me, toen ik hem aan het afdrogen was, na het bad, of kinderen mogen kijken als de pappa en mamma gaan "zaadcel leggen" (vrijen). Ik zei hem dat dat niet kan en toen tilde hij lachend zijn handdoek op en zei: "kijk eens naar mijn piemel", die stijf geworden was.
Een paar weken geleden heeft hij een "nare droom" gehad. Hij mocht kijken hoe pappa en mamma aan het "zaadcel leggen" waren en daarna wilde hij "zaadcel leggen" met een meisje (5 jaar) waarop hij verliefd is, maar "dat mocht niet van pappa". Het nare van de droom was dat het niet mocht.
Met name van datgene wat hij in de struiken bij school heeft gedaan, schrok ik wel en ik heb geprobeerd om erachter te komen of dit "normaal gedrag" is, of dat er reden tot zorg is. Ik lees en hoor tegenstrijdige meningen over dit onderwerp. Wat is uw mening hierover?
Tot slot is het misschien van belang te weten dat ons zoontje nooit laat naar de televisie kijkt of andere dingen ziet die hem op ideeën kunnen brengen, behalve de voorlichtingsboekjes dan.
U heeft tegenstrijdige meningen gehoord over het gerommel van uw zoontje in de bosjes bij school. Ik weet natuurlijk niet wát u daar precies over gehoord heeft, maar ik denk dat ik me er wel iets bij kan voorstellen. Want enerzijds is het volstrekt normaal dat kinderen van deze leeftijd gaan experimenteren, terwijl het anderzijds natuurlijk niet de bedoeling is dat een kind zijn piemel in de anus van een vriendje probeert te steken.
Die meningen lijken tegenstrijdig, maar ze zijn het niet. Je kunt namelijk best experimenteren, terwijl je je tegelijkertijd aan een aantal normale fatsoensregels kunt houden.
Uw zoontje is zeer nieuwsgierig naar zaken rondom seksualiteit. Dat is iets wat gewoon is op deze leeftijd. Hij is duidelijk op dit moment ook zijn eigen seksuele gevoelens aan het ontdekken. Door zijn stijve piemeltje te laten zien, en er seksuele spelletjes mee te doen met andere kinderen, geeft hij duidelijk aan hoezeer die gevoelens hem bezighouden.
Of die gevoelens nu opgewekt zijn door de voorlichtingsverhalen, of door uw voorlichtingsboekjes, of misschien wel door de expliciete plaatjes uit het Belgische boekje, valt niet te zeggen. Het zou kunnen, maar dat mag nooit een reden zijn om kinderen dan maar geen voorlichting te geven!
Op deze leeftijd (6 jaar) hebben kinderen zélf behoefte aan informatie over seksualiteit en voortplanting. Dus als wij – als ouders – er niets over vertellen, dan horen ze het wel van anderen of ze zoeken het zelf op.
Bovendien krijgen ze op deze leeftijd ook vanzelf seksuele gevoelens, bijvoorbeeld als ze (bewust of niet bewust) hun eigen geslachtsdeel aanraken (iets wat al in de baby-tijd kan gebeuren).
Die seksuele gevoelens hou je niet tegen bij een kind. Dus als die soms nog wat gestimuleerd worden tijdens een voorlichtingsverhaal, dan is dat niet erg. Het is een gezonde reactie.
Maar wat óók bij de seksuele opvoeding (door ouders) hoort, is kinderen leren hoe ze met hun seksuele gevoelens om moeten gaan. Je moet ze bijvoorbeeld leren dat daar maatschappelijke regels voor zijn (zoals niet in het openbaar aan je geslachtsdelen friemelen, etc.) en dat we daar normen en waarden voor hebben. Daar ligt dus een belangrijke taak voor de ouders.
Uw zoontje is nu bezig te experimenteren met zijn seksuele gevoelens. Zo van: "Dat voelt lekker, wat kan ik ermee doen?" Leg uw zoontje daarom uit dat zo'n stijf piemeltje lekker aanvoelt, en dat hij ermee mag spelen. Maar ook dat hij dat alleen maar mag doen als er geen andere mensen bij zijn. Bijvoorbeeld op zijn eigen kamertje, of in zijn eigen bed.
Leg hem ook uit dat seksuele spelletjes (zoals datgene wat hij met zijn buurmeisje, en ook in de bosjes deed), niet door iedereen leuk gevonden wordt. U stelt daarbij uw eigen regels op. U kunt bijvoorbeeld zeggen: je mag doktertje spelen, maar jullie houden je kleren aan.
Andere belangrijke regels bij dit soort spelletjes zijn:
Het feit dat uw zoon een 'nare' droom heeft, als hij zijn zaadcel niet bij een vriendinnetje mag leggen, betekent dat hij wéét dat dit soort gedrag niet voor kinderen bedoelt is, maar voor volwassenen. U heeft dat kennelijk voldoende duidelijk gemaakt.
Dat hij het jammer vindt dat hij bepaalde dingen niet mag, betekent dat hij nog niet goed weet om te gaan met zijn seksuele gevoel.
Wat betreft het spelletje in de bosjes, waarbij hij zijn piemeltje in de anus van een ander kind wilde stoppen: daarover kunt u heel duidelijk zijn. Dat kan niet en dat mag niet.
Hoe hij aan zo'n spelletje komt, weet ik niet. Hij zou het misschien van een ander kind gehoord kunnen hebben. Soms kom je dit wel eens tegen bij kinderen op deze leeftijd. U kunt het hem vragen, maar misschien weet hij het zelf ook niet.
