1 januari 2000 door Joanna Sandberg
Ik vraag mij af of ik wel op de juiste manier omga met mijn dochter. Ze is drie jaar (over 3 weken wordt ze 4) en heeft nog een zusje van 6. Ik heb het idee dat ze zich heel gauw achtergesteld voelt en ook niet zo'n hoge dunk van zichzelf heeft. Ze zegt vaak: ik ben lelijk, of ik ben stom, of ik wil later mijn zusje worden.
Ik probeer haar juist zoveel mogelijk (net als haar zus) complimentjes te geven of de goede dingen te prijzen. Maar haar gedrag is af en toe erg moeilijk. Ze is soms ontzettend stout en doet dingen die ik haar verboden heb (bijvoorbeeld zelf snoep pakken, dingen stuk maken, etc.).
Maar het lijkt soms of de straf die ik haar daarvoor geef nauwelijks effect op haar heeft. Het lijkt niets uit te maken of ik haar na 1 keer waarschuwen straf geef (door haar op de gang te zetten bijvoorbeeld) of na 5 keer waarschuwen. Ze zit meestal ook doodleuk op de gang te zingen!
Het gevoel bekruipt me in ieder geval regelmatig dat ik geen grip op haar heb en ik heb er eerlijk gezegd erg veel moeite mee om van haar te houden als ze zo stout doet en dat is dus bijna dagelijks. Ik moet daarbij wel vertellen dat ik het afgelopen jaar vanwege een burn out thuis zit en heel erg vaak te moe ben om leuke dingen te doen.
Maar de lust vergaat me vaak bij voorbaat omdat ze alle "leuke" dingen zo vaak weet te verpesten (schilderen wordt de stoel schilderen, kleien wordt klei opeten, etc.). Wat dit betreft heb ik met de oudste dus totaal geen moeite omdat ik die alles kan uitleggen en leuke dingen ook inderdaad leuk blijven.
Ik heb vaak gedacht dat ze zo doet omdat ik ziek ben (op slechte dagen gaat ze letterlijk bovenop me zitten en aan me hangen). Ik doe dus volgens mijn gevoel alles wat ik zou moeten doen, en ik hou ook erg veel van haar, dat laat ik haar ook regelmatig weten, maar toch heb ik het gevoel dat ik het niet goed doe.
(Overigens wat mijn ziekte betreft: ik probeer al zoveel als mogelijk ook andere mensen te laten helpen maar heb helaas geen ouders of zo die als vangnet kunnen dienen.)
Hopelijk kunt u mijn ongeruste gevoel wat wegnemen.
P.S. Ik wil nog even toevoegen dat ik behandeld word om van de burn out te herstellen en dat het gedrag van mijn dochter al ruim voor die tijd dat ik ziek werd speelt.
U bent ongerust over de problemen van en met uw jongste dochter van bijna 4 jaar. U schrijft ook het afgelopen jaar thuis te zitten wegens burn out problematiek, maar u schrijft dat uw dochter daarvoor al lastig gedrag vertoonde. Gelukkig gaat het wel goed met uw oudste dochter.
U geeft veel informatie, maar u schrijft niet hoe het komt dat u burn out bent geraakt (te zware werkdruk, en/of door de combinatie van werken en zorgen voor kinderen), hoe u behandeld wordt (alleen met medicatie of ook therapie of anderzins) en of u alleen de zorg draagt voor de opvoeding van uw kinderen. Aangezien ik deze informatie mis is mijn behandeling van uw vraag waarschijnlijk niet volledig. Maar ik doe mijn best.
Wat mij vooral uit uw schrijven opvalt is dat u het erg zwaar heeft. Wanneer een mens burn out is -- letterlijk 'opgebrand' is, dan ben je inderdaad vaak erg moe, heb je weinig zin om dingen te ondernemen, kan je je moeilijk ontspannen, is je stemming vaak negatief, en voel je je labiel.
Het opvoeden van kinderen gaat dan niet als 'vanzelf', maar vraagt veel extra inspanning, zeker wanneer een kind nog eens lastig gedrag vertoont. Dit lastige gedrag heeft weer een effect op uw stemming, daar reageert uw dochter dan weer op, en de cirkel is rond.
Ik denk dat uw jongste dochter sterk op uw stemming reageert. Dit meisje was blijkbaar als peuter al een lastig kind, in ieder geval lastiger dan uw oudste dochter. Waarschijnlijk is uw jongste dochter een temperamentvol, eigengereid kind dat de grenzen -- en met name uw grenzen -- zoekt en test.
Het zou mogelijk kunnen zijn dat u gewend was aan een rustig lief dochtertje en erg moest wennen aan het feit dat uw tweede kind een heel ander karakter heeft. Wanneer je je goed voelt is het al een hele klus om een temperamentvol kind op te voeden, laat staan als je overspannen bent.
Uw jongste dochter voelt waarschijnlijk aan dat de relatie tussen u en haar zusje makkelijker gaat dan tussen u en haar. Mogelijk dat zij om die reden negatieve uitspraken over zichzelf doet en het liefst zo zou worden als haar zusje. U schrijft ook dat uw jongste dochter nog lastiger is op slechte dagen. Waarschijnlijk wil of eist zij dan aandacht, dat u dan juist moeilijk kan geven vanwege uw stemming.
Ook zijn (gevoelige) kinderen een ster in het proberen af te leiden (helpen) van hun moeder. Het ene kind doet dat door juist heel erg lief en behulpzaam te zijn, het andere kind doet het juist door lastig, aandachtvragend gedrag te vertonen. Mogelijk is er hier een tweedeling in uw gezin geslopen. Uw oudste dochter zal toch ook merken hoe veel moeite het lastige gedrag van uw jongste dochter u kost, en zal zich daarom nog liever (aangepaster) gaan gedragen om u zo min mogelijk te belasten.
Hoe kunt u voor wat meer balans in uw gezin zorgen? U schrijft dat u uw beide dochters al prijst wanneer zij goede dingen doen, en dat is prima natuurlijk. Volgens mij kan u uw jongste dochtertje helpen (en tegelijkertijd uw oudste) door toch te laten merken dat kinderen ook lastig mogen zijn, maar er wel duidelijke regels en grenzen worden gesteld.
Wanneer u wat leuks wil gaan doen met uw dochters, helpt het u niet als u er bij voorbaat al vanuit gaat dat uw jongste kind de boel weer gaat verpesten. Dan zit u vooraf namelijk al met negatieve verwachtingen naar dit kind. Ook dat beïnvloedt de interakties met uw kinderen. Waarschijnlijk helpt begrip voor uw jongste dochter u om u wat neutraler op te stellen, daar bedoel ik mee met zo weinig mogelijk verwachtingen.
Wat vindt uw jongste dochtertje leuk om te doen? Tenslotte is zij twee jaar jonger dan haar zus, en is zij met veel dingen nog niet zo handig als haar zus. Het accent moet dan liggen op leuk samen bezig zijn. U zult wel weten waar ze plezier in heeft. Ook is het goed om af en toe iets alleen met haar te doen. Ook kunt u haar u laten helpen, bijvoorbeeld in de keuken. En natuurlijk geeft dit geklieder (zeker in het begin) maar kinderen 'groeien' als ze merken dat hun moeder hen een goede hulp vindt.
Ik begrijp heel goed dat wanneer je overspannen bent verandering aanbrengen snel te veel moeite kost. Toch zult u merken dat wanneer u het toch kunt opbrengen (eventueel met hulp van vriendinnen, familie, buren), de relatie met uw dochter zal verbeteren.
Ik wens u veel sterkte, geduld en doorzettingsvermogen.
