1 januari 2000 door Maaike Verrips
Mijn kind is bijna 3 en begint pas sinds kerst met het zeggen van woordjes. Verstaan deed hij wel, maar hij leek niet zo geïnteresseerd in praten.
Nu lijkt de taalontwikkeling goed op gang te komen, maar we zien een paar eigenaardigheden: van sommige woorden verbetert hij de uitspraak steeds, zodat ze steeds meer gaan lijken, maar sommige andere woorden spreekt hij altijd verkeerd uit. Zo zegt hij al drie maanden `slok' tegen `worst', terwijl dit voor Wouter een essentiële levensbehoefte is (houdt van hartig).
We weten niet of we hem nu moeten verbeteren, of, zoals we nu doen, zelf het woord nog eens zeggen met een paar woorden eromheen. Wat is de juiste methode en hoe kunnen we hem optimaal stimuleren?
Het verschijnsel dat je beschrijft lijkt me geen reden om je zorgen te maken, behalve als het zich bij zo veel woorden voordoet dat hij volstrekt onbegrijpelijk wordt. Van nature reageer je daar dus goed op: begrijpen wat hij bedoelt, en daar naar handelen. Op een dag zal hij zelf ook een worst een worst noemen. Aandacht voor wat je kind bedoelt werkt zeker stimulerend. En niet alleen voor de ontwikkeling van taal.
Ik wil ook even reageren op een vraag 'achter' je vraag: waarom zou hij niet het goede woord gebruiken voor iets dat zo wezenlijk voor hem is?
Het verloop van de taalontwikkeling wordt
nauwelijks bestuurd door het
nut dat bepaalde woorden of constructies kunnen hebben. Taalontwikkeling is een leerproces met een eigen systematiek.
Bijvoorbeeld: de eerste woorden die kinderen zeggen, hebben een vrij eenvoudige klankstructuur. Die klankstructuur breidt zich langzaam uit. Worst heeft een moeilijke klank aan het begin en een moelijke klankcombinatie aan het eind. Veel kinderen gebruiken dat woord daardoor niet direct en het wordt vaak een tijd verkeerd uitgesproken - bijvoorbeeld als osj, wosj of wos.
Waarschijnlijk is worst ook voor Wouter een moeilijk woord. Het feit dat hij erin is geslaagd jou duidelijk te maken dat hij worst bedoelt als hij slok zegt, laat dus juist zien hoe belangrijk het begrip worst voor hem is.
