16 januari 2004 door Nanny Gortzak

Borstvoedingsproblemen door antibiotica?

Ik geef al 2½ jaar borstvoeding en heb nooit klachten. Behalve als mijn zoon anti-biotica krijgt. De eerste keer kregen we spruw en vorige maand had ik ineens een borstontsteking. Is dit normaal en bekend bij borstvoedingsdeskundigen?

Gezondheid

Saskia kreeg twee keer een postpartum depressie: "Ik raakte vervreemd van mijzelf!"

Antwoord

Een nadeel van antibiotica kan zijn dat er niet alleen kwaadaardige bacteriën mee uitgeschakeld worden, maar ook nuttige bacteriën. Dat is met name het geval bij de zogenaamde breed-spectrum antibiotica, die gebruikt worden in situaties waarbij men niet precies weet welke bacterie er bestreden moet worden.

Veel mensen zijn bijvoorbeeld bekend met het verschijnsel dat je in Frankrijk (waar men sneller dan in Nederland antibiotica voorschrijft) een breed-spectrum-middel krijgt tegen voedselvergiftiging, waardoor meteen de nuttige darm-bacteriën om zeep worden geholpen. Met diarree als gevolg.

Spruw

Een ander gevolg van het uitschakelen van nuttige darm-bacteriën kan zijn dat zich schimmels gaan ontwikkelen, zoals de candida albicans, de meest frequente schimmel die spruw veroorzaakt. Door de antibiotica kan deze schimmelgroei in de darmen optreden, maar ook elders, zoals in de mond.

In deze periode kan een baby ook hardnekkige luieruitslag krijgen, die veroorzaakt wordt door een schimmelinfectie.

Al met al kan het dus heel goed mogelijk zijn dat uw zoon na het gebruik van antibiotica een schimmelinfectie in de mond heeft gekregen. Vervolgens kunnen deze schimmels bij het drinken in aanraking zijn gekomen met uw tepels, waarna u beiden spruw heeft gekregen.

Borstontsteking

Ook een borstontsteking zou – indirect – door de antibiotica veroorzaakt kunnen worden.

Er zijn dan verschillende mogelijkheden:

• het kan zijn dat uw zoon door de antibiotica spruw heeft gekregen (zie boven). Door de spruw drinkt hij dan minder of anders, met als gevolg een verstopt melkkanaal dat zich vervolgens ontwikkelt tot een borstontsteking;
• het gevolg van spruw (zie boven) kan ook zijn dat uw zoon anders is gaan drinken en dat uw tepels daardoor kleine beschadigingen hebben opgelopen. Met een bacterie-infectie en vervolgens een borstontsteking als gevolg;
• tenslotte is het heel goed mogelijk dat het de klacht zelf was (waarvoor uw zoon antibiotica kreeg) die een ander drinkgedrag veroorzaakte, waardoor u uiteindelijk met een borstontsteking eindigde. Als een baby bijvoorbeeld pijn heeft door een oorontsteking, een keelontsteking, of (zelfs) een blaasontsteking, dan kan hij minder gaan drinken, onrustig gaan drinken of in een verkeerde houding gaan drinken. Daardoor kunnen er melkkanalen verstopt raken, waar uiteindelijk een borstontsteking uit voort komt.

Spruw voorkomen

Wanneer een borstvoedende moeder of haar baby een antibioticakuur krijgt voorgeschreven, dan is het het beste om het ontstaan van spruw te voorkomen. U kunt daartoe in overleg met uw arts of apotheker capsules gaan slikken met lacto-bacillen (melkzuur-bacteriën). Deze capsules zijn verkrijgbaar met opschriften als 'lactobacillus', 'acidophylus', etc.

Ook baby's kunnen dit soort capsules – na overleg met de behandelend arts – gebruiken.

Omdat baby's niet in staat zijn om hele capsules te verwerken, kunt u ze open maken, en met een vochtige vinger wat van het poeder in de mond van de baby geven. Een mooi moment om dit te doen is tussen twee doses van de antibiotica in.

Hygiëne

Een goede hygiëne helpt tegen het ontstaan en de verspreiding van spruw. Bijvoorbeeld:

• het regelmatig vervangen van voedingsbh's, spuugdoekjes en zoogkompressen;
• het tijdelijk gebruiken van een keukenrol in plaats van keuken-handdoeken en WC-handdoeken.