Tijdens de puberteit maakt jouw zoon of dochter veel veranderingen door. Het brein en het lichaam zijn volop in ontwikkeling, op sociaal gebied verandert er veel en de hormonen razen door hun lijf. Onder invloed van deze hormonen, en door invloed van buitenaf, kan er veel veranderen aan het gedrag van jouw puber. Van heel lief tot agressieve uitspattingen; wat kun je als ouders doen als jouw puber agressief is? Wij leggen er in dit artikel alles over uit.
Op een gemiddelde dag maak je als mens diverse emoties en gevoelens door. Je voelt je blij, verdrietig, boos, opgelucht of gefrustreerd. Al deze emoties zijn het resultaat van een nauw samenspel tussen je eigen belevingswereld, jouw omgeving en diverse triggers.
Agressief gedrag is gedrag dat voortkomt uit een (of een combinatie) van deze emoties, bijvoorbeeld boosheid, frustratie of onmacht. Het is een heftige fysieke of verbale uiting van negatieve gevoelens.
Agressie is er in vele soorten en maten. We maken onderscheid tussen drie soorten agressie: verbale agressie, fysieke agressie en psychische agressie. Soms vertonen pubers meerdere vormen van agressie, maar het gedrag kan zich ook beperken tot één van deze vormen.
We spreken van verbale agressiviteit wanneer jouw puber verbaal agressief gedrag vertoont. Hij of zij kan schelden, schreeuwen, snel boos worden tijdens gesprekken of heftig en negatief reageren op vragen of opmerkingen. De agressiviteit bij deze vorm van agressie is vooral verbaal.
We spreken van fysieke agressiviteit wanneer woede-uitbarstingen en emoties een fysieke vorm krijgen. Je puber kan agressief gedrag vertonen in de vorm van slaan, schoppen, duwen, trekken of vernielen. Er zijn verschillende vormen van dit agressieve gedrag en de puber kan dit geweld richten op de ouders, maar ook op anderen of zichzelf.
Psychische agressie is misschien minder bekend dan de andere twee uitingsvormen van agressief gedrag, maar het is heel reëel en veelgebruikt. Bij psychische agressie wordt de sfeer opzettelijk negatief beïnvloed, vindt er manipulatie plaats, wordt er gepest of geroddeld of wordt er druk uitgeoefend. Tijdens de puberteit wordt er veel gebruik gemaakt van psychische agressie.
Agressief gedrag komt overal ter wereld voor, ongeacht leeftijd, afkomst, status of geslacht. Het is gedrag dat in ieder van ons zit, in meer of mindere mate, en het kan functioneel zijn, zolang je jezelf of anderen er niet mee schaadt.
Toch is agressief gedrag bij pubers nog veel frequenter en vaak intenser. Dat heeft met diverse oorzaken te maken. We lichten deze oorzaken toe.
Er zijn verschillende redenen voor woede-uitbarstingen en boosheid bij jouw puber, maar hormonen spelen hier zeker een rol in. Tijdens de puberteit vinden er grote hormonale veranderingen plaats. Deze hormonen kunnen veel invloed uitoefenen op het gevoelsleven van jouw puber en dus ook agressiviteit stimuleren.
Het gevoelsleven van pubers lijkt soms wel een achtbaan. De emoties volgen elkaar in rap tempo op, soms zelfs gedurende de dag. Het kan dan lastig zijn om op een constructieve manier met deze emoties om te gaan.
Het gedrag van kinderen is deels erfelijk bepaald, maar wordt ook beïnvloed door de omgeving. Als kinderen in hun omgeving zien dat emoties en problemen met agressie worden geuit en opgelost, is de kans groter dat zij zelf ook agressief gedrag gaan vertonen.
Agressief gedrag kan ook een 'logische' reactie zijn op de omgeving. Als er sprake is van pesterijen, roddels of groepsdruk kan psychische agressie, of zelfs verbale of fysieke agressiviteit, als een logisch gevolg voelen.
Niet iedereen is even goed in het omgaan met emoties en conflicten. Vooral bij kinderen zijn deze sociale vaardigheden nog volop in ontwikkeling. Wanneer jouw puber het moeilijk vindt om iets onder woorden te brengen of rustig op te lossen kan agressie de kop opsteken.
Als ouders kun je soms met je handen in het haar zitten van frustratie om het gedrag van je puber. Hoe kun je omgaan met agressief gedrag en toch begrip tonen voor jouw kind? Wij geven enkele tips.
Meestal is agressie bij pubers van tijdelijke aard. Wanneer het agressieve gedrag aanhoudt of escaleert, maar ook als je twijfelt of wanneer jullie er samen niet meer uitkomen, kun je hulp zoeken. Ben je op zoek naar hulp voor jouw puber? Dan kun je contact opnemen met jouw huisarts of met de jeugdgezondheidszorg in jouw regio. Soms is professionele hulp nodig om te leren omgaan met agressie en negatieve gevoelens.
