2 november 2002 door Jos Aalders
Jos Aalders, gescheiden vader, vindt het een vorm van kindermishandeling als kinderen geen gelegenheid krijgen om hun eigen ouders te zien.
In Nederland scheiden elk jaar ongeveer 38.000 gehuwde echtparen. Bij 33.000 van deze scheidingen worden omgangsregelingen vastgelegd, waarin bepaald wordt wie de kinderen wanneer en hoelang mag zien. In 40% van de gevallen gaat het mis met deze omgangsregelingen: in de praktijk ontstaan er problemen.
Eigenlijk gaat het nóg vaker fout: waarschijnlijk is het aantal te vermenigvuldigen met drie, als we de gevallen meetellen waarin er narigheid ontstaat na het uit elkaar gaan van alle niet-getrouwde ouders.
Wat betekent dat voor de kinderen die hierbij betrokken zijn?
Een kind tussen scheidende en gescheiden ouders maakt soms jarenlang mee dat ouders elkaar verwijten maken. Soms zitten kinderen langere tijd in een gespannen situatie.
Elk kind wil dat zijn ouders van elkaar houden. Het voelt zich machteloos wanneer ouders besluiten uit elkaar te gaan. Hoe mondig ze soms ook zijn, het blijven kinderen: ze kunnen niet op een volwassen manier zichzelf boven de problemen van hun ouders uittillen. Vaak vragen ze zich zelfs af of het soms hun eigen schuld is: "Ligt de scheiding aan mij?" of "Kan ik nog iets doen om mijn ouders bij elkaar te houden?"
Als er dan ook nog ruzie ontstaat of andere sores rond de omgangsregeling, dan raakt het kind verstrikt in de onenigheid tussen de ouders.
Meningsverschillen tussen de ouders zijn bijna altijd merkbaar voor het kind: zichtbaar, hoorbaar en voelbaar. Het is maar weinig ouders gegeven om zoveel rekening te kunnen houden met het kind, dat ruzies geruisloos uitgevochten worden.
Schreeuwende ouders bij de voordeur, vaders en moeders die de kinderen uithoren over wat ze in het weekend gedaan hebben, wat ze gegeten hebben, wie er op bezoek geweest is. Onbegrip of afwijzing over mee naar huis gebrachte kadootjes, jaloezie op de nieuwe partner van de andere ouder... niets blijft de kinderen bespaard.
Soms beschuldigen ouders hun ex-partner van seksueel misbruik of andere soorten mishandeling of verwaarlozing. Of het allemaal terecht is of niet: de kinderen die ertussen zitten, ontgaat niets.
Geen kind wil liegen. Noch tegen zijn moeder, noch tegen zijn vader. Maar soms liegt een kind om een van zijn ouders te sparen. Alsof zij de zorg van hun kinderen nodig hebben.
Een kind heeft recht op beide ouders. Ook als ze uit elkaar willen gaan of zijn gegaan.
Geen enkele ouder heeft het recht om zijn kind bij de andere ouder vandaan te houden. Een scheiding betekent voor de kinderen veel te vaak het verlies van een van de ouders, maar ook het verlies van de helft van zijn grootouders.
Ik zou alle ouders die nu nog gezamenlijk hun kinderen opvoeden, willen oproepen om nooit, maar dan ook nooit kwaad te spreken over elkaar waar de kinderen bij zijn. Wat er ook gebeurt tussen u als partners, geef het kind de kans om ook met de andere ouder een relatie op te bouwen. Laat het kind met een goed gevoel naar de bezoekjes aan vader of moeder uitkijken. En zorg ervoor dat het kind niet met een knoop in zijn maag weer terugkomt, in afwachting van een derdegraads kruisverhoor.
Probeer het kind niet om te praten, of om te kopen met presentjes en zo. Vertel ze altijd de waarheid (op kindermaat) en draai er niet omheen. Kinderen gedijen niet op leugens. Heb en houd respect voor elkaar, in het belang van het kind; voor het welzijn en de toekomst van de kinderen is dit van groot belang.
Voor beide ouders betekent het hebben van kinderen dat er voor altijd een verbintenis is. Denk eens aan die kinderen: zij zullen in hun leven nog zóveel belangrijke momenten meemaken die ze graag met beide ouders willen delen.
Hoe gaat u tegenover elkaar staan als de oudste eindexamen doet, afstudeert, of trouwt? Gaat u als weermannetje en weervrouwtje elkaar aflossen bij het wiegje van jullie eerste kleinkind? Of staat u samen naast uw kind, zonder wrok of haat?
Het mishandelde kind staat deze maand even extra in de aandacht. Elke week gaat er een kind dood aan nalatigheid van zijn ouders. Er is aandacht voor de rechten van het kind. Een kind heeft recht op ouders die hun kinderen niet mishandelen of verwaarlozen.
Een kind heeft recht op de liefde, de zorg en de aandacht van allebei zijn ouders!
Ook heeft een kind recht op ouders die een echtscheiding op een volwassen manier regelen, zonder dat zij hun kinderen als machtsmiddel gebruiken of als ruilmiddel in de onderhandelingen.
Tenslotte heeft een kind recht op verantwoordelijke ouders. Komt u er samen niet uit? Zoek dan een mediator, oftewel: een bemiddelaar bij echtscheiding. Uit onderzoek blijkt dat dat echt werkt. Het kost misschien wat meer, maar zo investeert u wel in een gezonde toekomst van uw kinderen.
Kortom: de rechten van het kind vertalen zich in plichten van de ouders. Maar tijdens en na echtscheidingen komt daar vaak bar weinig van terecht. Kan dat ook anders?
