Vraag [ouder zusje overleden]
Hallo,
Ik heb een dochter van bijna 4 jaar. een jaar voor haar geboorte hebben we een dochtertje verloren, die helaas veel te vroeg geboren werd.
Naar mijn dochter zijn we altijd open geweest. Ze weet dat ze een zusje heeft en dat die een sterretje is.
na het overlijden van opa, een jaar geleden, zegt ze altijd haar sterretjes gedag als het donker is.
Een paar maanden geleden (na een bevalling van onze buurvrouw) viel bij onze dochter het kwartje.
Op een avond huilde ze in bed en riep mij. Ze zei:
Mama,ik wil niet dat mijn zusje dood is, ze moet weer groeien in jou buik. Ik wil een nieuw zusje, dan gaan we er 1 zoeken! Wat ik ook zei, niks hielp.
Mijn man kwam boven en daarna huilde ze om iets anders (zere knie, groeipijn) ze wilde gewoon aandacht en greep het volgende aan.
Ik was er echter kapot van en heb 3 dagen elk uur een huilbui gehad. We denken op dit moment (nog) niet aan een volgend kindje, dat kunnen we gewoon niet aan en misschien wel nooit. Alles is nu ontspannen en rustig, we weten dat een volgende zwangerschap risico zal brengen en 9 maanden die angst, daar moeten we niet aan denken. dat zal ons gezin niet goed doen, terwijl we nu zo genieten.
De weken erna, kwam het onderwerp op de meest vreemde momenten boven. Ze maakte tekeningen voor haar zusje of plukte bloempjes. Poppen werden vernoemd, in haar spel ging er altijd iemand dood. (even voor de duidelijkheid, mijn dochter is er wel blij onder gebleven, het is echt in spel en alleen als ze moe is kan ze omslaan in huilen. Maar een tel later is ze weer vrolijk) Zo vertelde ze gisteren blij dat ze vroeger een tweeling was, want toen zaten zij en haar zusje als eitjes samen in mijn buik.
Ze vroeg ook waarom ze dan niet afschied had kunnen nemen van haar zusje. Toen ik de vraag terug stelde zei ze: ik zat nog in jou buik.
Ik zei dat ze dus samen met mij afscheid had genomen in mijn buik. Oja, zei ze blij en speelde weer vrolijk verder
Maar ook bij andere mensen of in de de supermarkt bij de kassa vertelt ze het aan iedereen: Ik heb een zusje en die is dood.
Inmiddels is het redelijk bezonken bij mijn dochter en is ze er iets minder mee bezig, maar hebben andere moeders die een eerste kindje hebben verloren ervaring met de reacties van hun tweede kindje?
Mijn dochter gaat binnenkort naar school en daar vragen kinderen ook heb je een broertje of zusje.
Ik heb zelf altijd erg veel moeite met het zeggen dat ik 1 kind heb (want ik heb er 2)
Soms zeg ik het eerlijk ,maar er zijn van die momenten dat je er niet met iemand over wil praten (niet iedereen hoeft het te weten, in de supermarkt bijv.)'
ik zeg dan meestal een zin, als Ja ik heb er eentje in huis rond lopen (en denk + 1 in de hemel)
Als ik echt zeg: ik heb 1 kind, dan draait mijn maag rond.
Maar wat moet dochter leren?
Ze weet dat ze een zusje heeft. We hebben de afgelopen weken, haar vertelt dat ze er met papa en mama en opa en oma altijd over mag praten, maar dat ze het niet aan vreemde mag zeggen.
Ik wil opzich wel dat ze gewoon kan zeggen, ik heb geen broer of zus (ze heeft haar zusje tenslotte nooit gekend). Maar dat doet mij wel pijn.
Zijn er moeder (en vaders)die ook in soort gelijke situaties zitten of hebben gezeten en hoe gaan jullie hiermee om.
Overigens dacht ik dat ik mijn sterretje wel een plekje had gegeven. Maar nu ik merk dat het ook mijn dochter aangrijpt, moet ik alles weer helemaal opnieuw verwerken.
Ik huil plots weer veel meer en mis haar plots weer heel erg. Ik weet best dat het verdriet altijd zal blijven, maar ik was niet op deze reactie van mijn dochter voorbereid en helemaal niet zo jong (3 jaar en 10 maanden)
Mijn verhaal is misschien wat lang, maar anders kon ik de situatie niet goed schetsen. Ik hoor graag hoe andere ouders hier mee om (zijn) gegaan.
Groetjes Mama M
Bij ons
Mijn jongens weten dat ze nog een broertje hebben en hoe dat broertje heet en dat hij dood is. Dat is altijd een gegeven geweest, ze gaan ook altijd heel graag mee naar het kerkhof en vinden het aansteken van de kaarsjes altijd weer leuk.
Bijna twee jaar geleden vroeg oudste (toen 4 jaar) om zijn fotoalbum "van toen ik nog een baby was mama". Ik heb toen alle albums van zolder gehaald, ook die van zijn broertje.
Die wilde hij ook kijken. Ik heb hem laten kijken, en heel stil keek hij naar alle foto's. Daarna ging ie spelen.
Uren later, aan tafel, zat hij ineens te huilen. Blijkbaar was het voor het eerst tot hem doorgedrongen wat het betekende om een dood broertje te hebben. Zijn woorden waren: "Mama, ik wil niet dat mijn broertje dood is, je moet hem terughalen, hij moet ook hier bij ons wonen". Dat was erg heftig.
Je eigen verdriet komt dan weer even hard terug en dan moet je je kind uitleggen dat je dat heel graag zou willen, maar dat dat niet kan, want als je dood bent kun je niet meer terugkomen. Maar gelukkig kunnen we wel bij Guus* op bezoek en zijn tuin mooi maken en aan hem denken, en dan is ie altijd in je hartje. Dat vond ie dan wel weer mooi en toen was het goed.
Ja, ik heb daarna getwijfeld, of het wel goed was dat hij verdriet heeft om zijn overleden broertje dat hij nooit gekend heeft. Maar ik denk dat je kinderen niet kunt afschermen van de dood, van verdriet, van missen. Dat hoort bij het leven. En verdrietig zijn hoort er ook bij. Vroeg of laat worden ze ermee geconfronteerd. Bovendien heb ik drie kinderen, en geen twee. En dat mag iedereen weten, ook de kleintjes. Zo hoort onze eerste zoon er ook voor hen bij en weten ze wiens verjaardag we altijd op een fijne manier vieren.
Vanmiddag nog, mijn jongste (wordt morgen 5) had een vriendje hier. Wijst ie naar de foto van zijn broertje: "Kijk, dat is mijn dode broertje". Vriendje vond het wel interessant, kreeg het hele verhaal en daarna gingen ze weer over op het volgende onderwerp (wat heb jij voor je verjaardag gekregen). Da's mooi, ik heb zelf hard gevochten om het geen taboe te laten zijn, en ik vind het heel fijn dat het voor de kinderen ook geen taboe is.
Ik begrijp niet zo goed waarom je niet wil dat je dochtertje aan vreemden vertelt dat ze een zusje heeft. Zo maak je het toch een heel beladen, geheim onderwerp? Het is wat het is, kinderen hebben een heerlijke manier van omgaan met verlies. Daar kunnen wij nog wat van leren.
Groet,
Tessie
Uitleg: niet met vreemde over praten
Hoi Tessie,
Als eerste bedankt voor je reactie. Heel herkenbaar.
Waarom wij hebben gezegd dat we het niet bepraten met vreemden, was omdat ze er zo "vol" van was dat ze een dood zusje had, dat het een standaard openingszin werd.
In een week tijd had ze het vertelt in de sportschool, supermarkt in de speeltuin en het vakantiehotel.
Ik vond dat erg confronterend en ik merkte dat ook de omgeving aan wie ze het vertelde niet altijd wist hoe er mee om te gaan. (er komt een lief meisje op je af en zegt, Hoi ik ben morena en mijn zusje is dood)
Onze dochter is een echte kletskous en stapt graag op iedereen af en start een praatje. Een gezellig karakter, maar we willen wel dat ze leert dat je dan niet zomaar alles moet zeggen.
Als iemand vraagt naar een zusje, mag ze het AlTIJD / WEL zeggen en erover vertellen, maar bij vreemden waar je gewoon op afstapt en een praatje mee maakt vertel je alleen je naam en dan hoort de rest er (in eerste instantie) niet bij vind ik.
groetjes mama M
Jawel,maar....
Dat snap ik wel,maar ze is nog zo klein,dat kan niemand haar kwalijk nemen!Misschien is het voor haar een manier om het feit te plaatsen,ze peilt de reacties van anderen.Ik heb het voor mijn andere drie kinderen nooit verzwegen dat ze een zusje hebben gehad.Ik wil niet dat het een geheim is waar ze niet over mogen praten.Ik denk dat dat vroeger in veel gezinnen wel zo was,en zo'n geheim kan de hele jeugd van een kind bepalen,juist omdat het een geheim was....
Groetjes,Bastet
Het is niet duidelijk voor haar
Eerlijk gezegd denk ik dat je peuter er niet veel van begrijpt en er zelf dingen bij gaat verzinnen. Daardoor is er misschien ook onnodig verdriet. Ik las ook wat dingen die ik misschien verkeerd lees, of niet begrijp. Je dochter stelt b.v. de vraag: "Waarom heb ik geen afscheid kunnen nemen van mijn zusje." En jij antwoordt:"We hebben dus samen afscheid genomen in mijn buik."Ik begrijp daar al niets van, laat staan een 3-jarige. Je eerste kindje is te vroeg geboren, een jaar voordat je tweede kwam. Dus je dochter zat toch niet in je buik? Je dochter begrijpt er niets van en verzint daarom dat ze een tweelingzusje had en andere dingen. Ze heeft haar zusje niet verloren, ze was nog niet eens geboren. "Ze weet dat ze een zusje heeft." Nee, ze weet dat papa en mama een baby`tje zijn verloren, voordat zij geboren werd. Ik bgrijp jullie verdriet en ook je dochter voelt dit verdriet feilloos aan. Het is jullie gemis wat zij meedraagt en ze weet niet hoe ze dat kan verlichten. Ze begrijpt het niet en verzint er dingen omheen. Het verlies van dit kindje grijpt haar niet aan, jullie verdriet grijpt haar aan. Als ik eerlijk ben dan had ik het persoonlijk nog niet met haar besproken. Pas als ze op een leeftijd zou zijn dat ze kan begrijpen wat een vroeggeboorte inhoudt. Mijn zoon is 10 en wil nu alles weten over zwangerschap enz. Dan zou misschien het tijdstip aanbreken om te vertellen dat baby`tjes soms ook eerder dan 9 maanden worden geboren en dat er dan minder overlevingskansen zijn. Dat er couveuses zijn maar, verdrietig genoeg, nog niet alle baby`s het redden.Jou dochter heeft nu echt het idee dat ze een oudere zus is kwijtgeraakt, dat ze ooit met zijn tweeën waren. Dat is een ander soort gemis. Niet voor jullie, maar wel voor je dochter.
Ze is nog geen 4...
Kinderen van die leeftijd praten over wat ze bezig houdt. Ik kan me herinneren dat mijn zoontje aan iedereen (ja, ook aan wildvreemden) ging vragen of ze "ook een piemel hadden". En toevallig wordt jouw dochter geconfronteerd met de dood van een zusje, dus logischerwijs gaat ze daarover praten. Gun haar dat, geef niet de indruk dat het fout is om over haar zusje te praten. Wat maakt het uit als degene waar het aan verteld wordt even niet weet wat ie moet zeggen. Voor diegene is het misschien een halve minuut schrikken, voor jou en je kind is het dagelijkse realiteit dat er een kindje ontbreekt.
Groet,
Tessie
Wil40
"Ze weet dat ze een zusje heeft." Nee, ze weet dat papa en mama een baby`tje zijn verloren, voordat zij geboren werd.
Dus heeft ze een zusje, dat helaas overleden is. Het houdt niet op een zusje te zijn omdat ze dood is!
Groet,
Tessie
Gevoelsmatig verschil
Er is voor mij een groot verschil tussen een zusje dat ouder/jonger is en waar je mee samengeleefd hebt in èèn gezin. Of een zusje dat een jaar voor jouw geboorte geboren is en die je nooit hebt gekend. Ik zeg niet dat het erger is of minder erg. Verder geen oordeel daarover. Maar voor mijn gevoel is er een groot verschil. Als mijn ouders voor mijn geboorte al vroeggeboortes hebben meegemaakt of miskramen dan is er voor hun een verlies. Wat is dan mijn verdriet? Mijn verdriet is het onverwerkte verdriet van mijn ouders.
Dat gevoel mag voor iedereen anders zijn, natuurlijk. Maar afscheid nemen in de buik, samen, dat begrijp ik niet. Morena was nog niet eens zwanger van haar tweede, toch? Of begrijp ik alles verkeerd, dan excuus. Ik wil niemand pijn doen. Vind alleen dat een 3 ( bijna 4 ) jarige misschien onnodig verdrietig is, omdat ze het niet begrijpt. Maar misschien ben ik wel degene die het niet begrijpt.....
Geen drama
Nee hoor, hier is het geen drama, enkel een gegeven. Ze hebben een broertje dat dood is, en dat is heel jammer (zo zegt mijn oudste). En daarna wordt er lekker verder gespeeld. Ook op de verjaardag van onze eerste, daar maken we altijd een feestje van. Niks geen drama, maar een leuke dag met ons gezin. Een verjaardag is tenslotte iets leuks.
Wil40, je bracht het heel corrigerend, en daar heb ik op gereageerd. Tuurlijk hoeft het niet voor iedereen zo te zijn, maar ga niet een ander corrigeren omdat JIJ het anders vindt/voelt, want dan kun je eenzelfde reactie terug verwachten. Laat mensen zelf bepalen hoe ze het verlies van een kind een plaats geven (bah, wat een vreselijke uitdrukking vind ik dat toch) in hun gezin, en ga ze vooral niks opleggen. Ieder eehft zijn eigen manier.
Groet,
Tessie
Eens met tessie
Ja,ik ben het met Tessie eens.Mijn drie kinderen vinden het nog steeds heel jammer dat onze oudste het niet heeft gered,ze hadden haar graag gekend.Rond de tiende verjaardag pas vertellen is rijkelijk laat,de kans dat een kind het van een ander hoort,is niet ondenkbeeldig.
Daarbij,in veel gezinnen hangt in de kamer een foto van hun overleden kindje,vragen zullen er echt eerder komen!
Groetjes,Bastet
Ik zie overigens hier op de begraafplaats dat heel veel kinderen al van jongsafaan gewoon meegaan naar de begraafplaats,naar het grafje van een zusje of broertje.
Groetjes,Bastet
Even reageren
Hoi,
Even een paar reacties.
Ja het is inderdaad ondenkbaar dat mijn dochter er niet van weet. Ten eerste komt de naam van onze eerste soms ter sprake (niks drama, maar ze kan niet weggedacht worden) Ik heb inderdaad ook een foto in de kamer en er staat een (prachtige) urn bij ons op de slaapkamer.
Juist om het geen drama te laten zijn, maar gewoon een gegeven heb ik het nooit verzwegen.
DE leeftijd van 4 is de leeftijd dat er steeds meer begrepen wordt en dat moet weer een plekje krijgen.
Onze dochter is echt een denker. Ze vroeg laatst hoe kindjes geboren werden (ploft je buik dan uit elkaar?)
Ze wil vaak haar geboorte album en daarna die van haar zusje zien en dan ons trouwalbum.
Ik woon in een buurt waar bijna alle ouders 2 of meer kinderen hebben (ook tweelingen) en ze begint nu het begrip zusje te snappen.
Over dat : samen in mijn buik.
Onze dochter vraagt vaak (bijv bij trouwfoto's): waar was ik? Ik heb vertelt dat ze eerst een heel klein eitje in mijn buik was.
Eerst ging "lissa" (haar zusje) groeien.
Later is zij in mijn buik gegroeid, mijn buik werd dikker en toen werd ze geboren.
Ik vind dat ze best jong is om daar mee bezig te zijn.
Maar onze dochter is best een slimme meid en dit is waar ze me bezig is, dus probeer ik wel (zo simpel mogelijk) uit te leggen wat zwanger zijn is.
Ook vertel ik haar dat er niet zomaar een nieuw kindje kan groeien in mama's buik. Omdat mama kindjes niet goed in haar buik kan vast houden.
Ik vertel dit gewoon als gegeven en niet al te dramatisch. Het is inderdaad vevelend en best verdrietig, maar het is de harde waarheid.
Doe ik dit niet, dan krijg ik elke week de vraag: mama groeit er al een nieuw kindje in jou buik?
Ik heb het gevoel dat mijn dochter alles gewoon een plekje moet geven en of ze nu 2 of 10 jaar is, dat kost tijd en het verwerken van dit kost verdriet.
Ik ben het er best mee eens dat het heel anders is als onze dochter "lissa" had gekend omdat zij na haar was geboren. Maar juist daarom is het ongrijpbaarder en dat vraagt wat meer uitleg.
Iemand die je niet heb gekend kun je misschien als persoon niet missen en verdrietig om zijn.
Maar het feit dat jij geen zusje hebt om mee te spelen en de andere kinderen in je omgeveing wel. Dat kan ze wel begrijpen en dat geeft ok verdriet (anders, maar toch)
Ook voor mij is dit een nieuwe fase in het verwerken en een plek geven van "lissa" en ik daarom wil ik graag weten hoe andere families dit doen en hoe de kinderen daar mee omgaan.
mama M
Op papier
klinkt het vaak veel directer of harder dan je bedoeld. Dat is soms lastig. Er worden nu dingen geschreven die ik helemaal niet zo bedoel. Tuurlijk vertel je een kind misschien op jongere leeftijd dat er voor hem/haar een zusje te vroeg is geboren. Gewoon waarheden. En als er een grafje is na een vroeggeboorte nam ik mijn kind daar ook gerust mee naar toe. Maar wel aangepast op de leeftijd. En de waarheid. Morena was niet zwanger van haar tweede dochter toen ze een vroeggeboorte kreeg, dus "samen afscheid nemen tijdens de zwangerschap?" geeft alleen maar verwarring voor een kind. De dochter van Morena kan het verlies geen plekje geven en is er daarom zo druk mee. Dat is goed, mee eens, maar je kunt het wel wat makkelijkerder voor haar maken door het aan te passen op het begrip van deze leeftijd.Ik leg niemand iets op, ieder doet het op zijn eigen manier.Maar morena vraagt hoe ze het wat makkelijkerder kan maken voor haar dochter, hoe ze ermee om moet gaan. Nou, dat antwoord geef ik, door het allemaal eenvoudig te houden op kleuterniveau.En als je als ouder zelf het verdriet moeilijk kan verwerken speelt dat door op je kind. Daar kan je niet altijd wat aan doen. Maar je kunt er proberen wat rekening mee te houden.En je kind niet mee te slepen. Er idd geen drama van te maken zoals hierboven werd gezegd.Maar ik heb reeds gezegd dat ik morena misschien verkeerd heb begrepen, dan nogmaals mijn excuus. Misschien vroeg ze niet om tips en een andere kijk maar alleen om medeleven. Ook dat kan, maar dat heb ik niet zo begrepen. Het voorbeeld dat mijn zoon 10 is en nu zou kunnen begrijpen, hoe lang een zwangerschap duurt, waardoor het soms mis gaat en eventuele medische zaken is gewoon een indicatie over wat een kind hierover kan begrijpen. Niet dat ik mijn zoon niet eerder zou vertellen dat ik al eerder zwanger was geweest. Wrs wel, maar wel op zijn niveau. En als er foto`s zijn van het te vroeg geboren kindje dat is overleden zou ik dat dus ook pas laten zien als ik zeker weet dat hij dat kan verwerken. Ik heb daar als volwassene zelfs nog moeite mee.We hebben tenslotte niet te maken met een volgroeide gezonde baby die levend op een foto staat. Een 4 jarige gaf ik wrs de knuffel die ik tijdens mijn eerste zwangerschap had gekocht. Een ander voorbeeld. Mijn zoon heeft het eerste jaar een operatie ondergaan. Daar zijn foto`s van,voor en direct nà de operatie. Ik heb die wel gesorteerd. De "gezellige" mag hij zien. Maar de wat confronterende foto`s zijn voor later. Als hij er zelf om vraagt.Morena ik hoop dat je mijn teksten niet verkeerd opvat. Het laatste wat ik wil is jouw verdriet bagataliseren, ik zie het alleen in een andere verhouding, niveau, als het verdriet van je dochter.
Morena
Ik begrijp nu "het samen afscheid nemen in de buik", sorry. Idd, heb ik je verkeerd begrepen. Mijn laatste posting schreef ik terwijl jij net had gereageerd. Je laatste stukje schept veel duidelijkheid. En ook de vragen van je dochter begrijp ik nu beter.
Nikus
Precies, wij voelen ons goed bij het vieren van de verjaardag, en voor jou hoeft dat niet. Prima toch?
Groet, Tessie
Wil40
Maar wanneer weet je dan zeker dat je kind het kan verwerken? Moet er dan eerst iemand anders doodgaan zodat je de reactie kunt zien? Ik denk dat je wel een inschatting kan maken, maar je kunt de impact nooit voorzien/overzien. Vroeg of laat krijgt je kind te maken met dood en verlies, en ik heb ervoor gekozen om dat dan maar vroeg te laten zijn, ook omdat ik gevoelsmatig niet anders kon.
Wat betreft de foto's, mijn kind was volgroeid, en aan de foto die hier in de huiskamer hangt ziet niemand dat hij overleden is. Ook de andere foto's zijn eigenlijk gewoon van een baby die lijkt te slapen. Mogen ze van mij dus rustig zien. Maar ook dat is ieders eigen beslissing, en zo moet het ook zijn.
Groet,
Tessie
Nog even
Iemand die je niet heb gekend kun je als persoon niet missen en verdrietig om zijn.
Dit zei iemand dus tegen mij, toen ik twee maanden na de geboorte/het verlies van onze zoon vertelde dat ik soms nog erg verdrietig was. Diegene heeft mij daar ontzettend pijn mee gedaan. Misschien heb ik de persoon die mijn zoon was/zou zijn geworden nooit gekend, maar dat wil niet zeggen dat ik niet van hem hield of dat ik hem niet miste. Het zou betekenen dat we weer net als vroeger doodgeboren kindjes negeren en er vooral geen woorden aan vuil maken. Tenminste, dat is mijn interpretatie.
Mijn oudste realiseerde zich twee jaar geleden ineens, dat er nóg een jongetje rond had moeten lopen om mee te spelen, net zoals hij met zijn andere broertje speelt. In die zin begreep hij ineens dat er wat miste, en dat mag best. Zolang het maar in proportie blijft, en voor mijn gevoel gaat dat prima hier.
't Is moeilijke kost, maar het verliezen van een kind is ook een gebeurtenis mete en enorme impact die iedereen weer op zijn eigen manier beleeft.
Groet,
Tessie
Groet,
Tessie
Foto's
Mijn dochter was te vroeg,piepklein,maar zag er verder heel goed en gezond uit.De eerste levensweek ging alles goed,en ik heb mooie foto's.Daarna werd ze ziek,en die foto's zijn minder 'mooi'.Daar denk ik altijd even over na,voor ik ze laat zien.Maar vroeggeboorte is geen synoniem voor nare foto's.Gelukkig maar.
Groetjes,Bastet
Tessie
Je kan het redelijk overzien door eerst een klein stukje info te geven. Alleen waar je kind zelf om vraagt. Na enige tijd volgen er weer nieuwe vragen en kan je die weer beantwoorden. Dus de info groeit hier met de jaren mee. Net zoals deelnemen aan het verkeer, sexuele voorlichting en weten wat ongeveer bij een bepaalde leeftijd past.En er geen andere draai aan geven. Iemand die dood is, slaapt niet, hoe veel het er misschien ook op lijkt. Slapen en dood zijn hebben niets met elkaar te maken. Ook dat kan onnodig angsten bij een jong kind geven. Als papa in slaapt valt op de bank dan is hij niet dood. Ook niet een slapende baby in een bedje. Mijn zoon zou die foto`s ook mogen zien. Maar direct met de uitleg dat het hier niet om een slapend baby`tje gaat.Dus het ligt aan de leeftijd of hij dat begrijpt. En nee, sorry, bij mij zouden ze niet in de woonkamer hangen. "Moet er dan eerst iemand anders dood gaan om de reactie te zien", die begrijp ik niet.Als opa dood gaat, die hij al 10 jaar kent, is het ook zijn eigen verdriet. Het verlies van een dierbare, waar hij een band mee had. Natuurlijk mag hij een foto van een lachende opa op zijn kamer.Als ik alle foto`s van overledenen in mijn omgeving in mijn woonkamer moet hangen, dan kan ik een muur behangen. Maar niet met alle personen had mijn zoon een band, dus reacties zijn niet vergelijkbaar. Mijn zoon voelt bij sommige personen mijn verdriet, maar daar maak ik niet zijn drama van.
Tessie, sorry, nu anders gezegd
Hoi Tessie,
Sorry, dat ik de verkeerde woorden gebruikte.
Mijn dochter heb ik ook nooit "gekend", ze overleed 1 uur na de bevalling en na 25 weken zwangerschap.
Het feit dat ik haar niet heb gekend, doet totaal niet af aan het enorme verdriet dat haar verlies ons doet.
(heb heb niet voor niks dit draadje gestart.)
Wat ik bedoelde te zeggen (ik hoop dat je dat beter begrijpt) is dat mijn oudste dochter haar niet heeft gekend en het verlies niet heeft mee gemaakt.
Zij kan dus niet verdrietig zijn om een persoon: die ze persoonlijk heeft gekend (heeft mee gemaakt). Maar het is meer een gedachte en foto's die haar het besef geven dat er een zusje was.
Voor een ouder is het een groot verlies en op het moment dat een kindje in je buik groeid, hoort het bij jou en je gezin. Op welk moment van de zwangerschap je het ook verleist: Het zal voor altijd bij je gezin horen.
"Lissa" is mijn eerste kindje en of ik haar nu heb gekend of alleen een uurtje in mijn armen heb mogen hebben. Ik KEN haar op mijn eigen manier, hou ziels veel van haar en zal dat altijd blijven doen.
Ik mis haar nu 5 jaar later en zal dat over 50 jaar nog doen.
Natuurlijk, het leven gaat door, daarom niet elke dag drama en ik ga er zo nuchter mogelijk mee om.
Ik wil dat mijn oudste dochter weet dat ze er was, maar zij hoeft niet mijn pijn ook te delen. Ik wil meer dat ze trots is op het hebben van een heel bijzonder zusje:
een zusje in de hemel
Maar pijn doet het wel!
Zoals iemand al eerder schreef.
Het is een heftig onderwerp en emoties zij moeilijk te beschrijven. Ik ga ervan uit dat niemand een ander wil kwetsen door wat hij schrijft op dit forum.
mama m.
Wat wij zeiden
Hoi,
Onze dochter was 3 jaar toen haar zusje werd geboren en dezelfde dag overleed. Onze dochter had toen wel een tijd de gewoonte om te zeggen, "hoi ik ben Merel en mijn zusje is dood..." om op deze manier dus wildvreemden onbedoeld schrik aan te jagen. Ik heb haar daardoor geprobeerd uit te leggen dat je soms mensen aan het schrikken maakt om dit zomaar te zeggen, en dat ik het alleen maar zeg aan mensen die ik goed ken of langer ken. Dat begreep ze geloof ik wel en trouwens het 'nieuwtje' was er na een paar maanden wel af. Wel heeft ze in de jaren daarna zo nu en dan wel verdrietige momenten gehad. Als bijvoorbeeld andere kindjes broertjes of zusjes kregen. (wij hebben trouwens na de geboorte van onze tweede nog een derde kindje gekregen hoor) beide kinderen weten van hun zusje, ja en soms vonden ze dat wel jammer ja. Het is nu inmiddels al 10 jaar geleden dus echt verdrietig worden ze er niet meer van. We vertellen trouwens alleen over ons middelste kind als ik mensen wat langer ken. Ik vind het niet leuk maar aan wildvreemden hou ik het er maar op dat ik 2 kinderen heb, ik vind het verhaal over onze middelste te dierbaar om te moeten afraffelen naar iemand toe die er misschien eigenlijk niet in geinteresseerd is, en wil ook geen verwarring of pijnlijke momenten creeeren.
Maxime
Erg veel herkenning...
Als ik niet beter zou weten, dan zou ik denken dat dit het verhaal van mijn zusje is. Ook zij heeft een dochter van 3 jaar en een aantal maanden. ZIj gaat ook volgend jaar naar school. In heel veel dingen die je schrijft herken ik ook het verhaal van mijn zusje. Eerst dacht ik dat het van mijn zusje was, maar haar dochter is iets jonger dan die van jou. Als je met haar wilt mailen, dan wil ik je haar emailadres wel geven. Die van mij is [email protected]
Groetjes,
lottie
