Verlies en Verdriet
Ranonkel
08-04-2010 om 14:42
Meedenken over uitvaart
Kort geleden is ons verteld dat mijn moeder niet lang meer te leven heeft. We denken in maanden.
Over haar uitvaart is nog niet eerder gesproken, maar dat moet nu wel gaan gebeuren. Mijn moeder heeft me gevraagd om daar met haar over te gaan praten.
Ik kan me wel een voorstelling maken van de gebruikelijke dingen (cremeren/begraven, wat voor soort kist, wel geen geestelijke, etc.).
Graag zou ik mijn moeder suggesties willen doen om haar uitvaart persoonlijk te maken. Er zijn vast allerlei mogelijkheden waar wij niet mee bekend zijn.
Zijn er mensen hier die me willen vertellen wat ze bijzonder of mooi hebben gevonden aan een uitvaart, wat er indruk op ze heeft gemaakt?
Ik stel jullie hulp erg op prijs.
Ranonkel
koentje
08-04-2010 om 16:02
Bij mijn moeder
hebben we zelf muziek gemaakt in de kerk en bij de aula, een eigen verhaal vertelt over haar en dat soort dingen.Zij heeft haar eigenmuziek gekozen en zo kun je door kleine dingen het heel persoonlijk maken. Je kunt met een begravenisondernemer van te voren overleggen.
sterkte en succes!
Aaf
08-04-2010 om 16:18
Ritueel begeleider
Je kunt een kleine rol voor de kinderen bedenken; bijv. kaarsje aansteken, een mooie tekening/schilderij maken en op de kist zetten waar door de spreker aan gerefereerd wordt. Onze zoon had op school een schilderij gemaakt over een cocon naar een vlinder die weg vloog. Zo mooi weergegeven dat opa bij hem weg ging. Eenvoudig. Ik vind het zelf mooi als er eerlijk over de overledene gesproken wordt. De mooie/leuke herinneringen maar ook de eigenaardige of zelfs irritante trekjes genoemd worden. Dat hoeft helemaal niet negatief maar geeft wel een compleet beeld en herkenning(ben ooit eens bij een uitvaart geweest van een zeer zelfzuchtig persoon met een drankprobleem van hier tot Tokyo en er werd alleen maar gesproken over z'n sociale kant en wat een geweldige vader hij was. Zo onecht en zo weinig recht gedaan aan wie hgij werkelijk was)
Ik weet niet of het vanzelfsprekend is voor jullie om een predikant of pastoor de uitvaart te laten leiden. Als dit niet zo is kun je een ritueel begeleider vragen jullie te begeleiden. Ook nu al, om samen te kijken wat bij je moeder en bij jullie past. Wij hebben er heel goede ervaringen mee.(Ik heb goede ervaringen met een mevrouw uit De Wijk, bij Meppel. Als je belangstelling hebt wil ik haar naam wel doorgeven)
Een ritueel begeleider is geen begrafenisondernemer. Regelt dus niet alles na het overlijden maar maakt de uitvaart zoals jullie dat willen. Heel persoonlijk. Ze had veel ideeen, heel bescheiden droeg ze dingen aan. Was prettig.
Ik wil je heel veel sterkte wensen in dit proces. Het is verdrietig maar het is ook mooi dat jullie dit samen kunnen doen.
Rafelkap
08-04-2010 om 19:00
Dragers
Ik vond het altijd heel mooi als de kist gedragen werd door vrienden of (volwassen) kinderen. En dat de aanwezigen een haag vormden. Een keer een begrafenis meegemaakt in de buitenlucht (het was hartje zomer), was ook erg sfeervol.
heel veel sterkte
Bastet
08-04-2010 om 19:33
Muziek
Behalve muziek draaien,kun je,als je zelf geen muziek kunt of wilt maken,ook muzikanten huren voor een dienst.
Ik vond het erg sfeervol en zeker iets toevoegen,vergeleken met een cd-tje draaien.
Sterkte!! Bastet
heli
08-04-2010 om 21:40
Persoonlijk
Je kunt een uitvaart op zoveel manieren persoonlijk maken, maar als je er zo middenin zit is dat soms best moeilijk te zien.
- Bij mijn oma en opa mocht elk kleinkind, en dat waren er veel, een kaarsje op de kist leggen. Was een prachtig gezicht.
- Alle kleinkinderen hadden een bloem uit geplukt en die werd na de tijd door de kleinkinderen op het graf gelegd.
- De jongste kleinkinderen hadden een tekening gemaakt. Deze werden aan de zijkant van de kist geplakt; stond heel mooi!
- Mijn opa en oma vonden een bepaald lied heel mooi, dit is samen door een tante en een van de kleindochters gezongen.
- Bij een oom werd ditzelfde lied door zijn (schoon-)zussen gezongen.
- er werd door een broer het levensverhaal verteld.
- Bij de begrafenis van ons zoontje hebben wij voorafgaande aan de plechtigheid een diashow van foto's met hem erop (vanaf dat hij baby was tot aan zijn dood, nou ja, niet de laatste dagen) laten draaien. Er hingen twee beamers in de kerk waarvan we gebruik konden maken.
- Er is een lied gezongen door twee vriendinnen.
- We hebben de mensen via de kaart gevraagd een persoonlijke herinnering te schrijven of te schilderen. Deze hebben we in de kerk opgehangen (dit vereiste overigens wel wat organisatie; in de kerk waren mensen voor de dienst aanwezig om het te ontvangen en op te hangen). Die herinneringen zijn voor ons heel waardevol!
- Na de tijd hebben we bij de koffie het lievelingskoekje van ons mannetje geserveerd (bastogne ).
- Bij de begraafplaats zijn er witte ballonnen uitgedeeld. Er was een moment stilte waarbij iedereen een wens kon doen en daarna werden de ballonnen gezamenlijk opgelaten.
- Op de voorkant van de overlijdens- en de dankkaart stond een tekening die ons mannetje gemaakt had. Dit kun je natuurlijk ook met een foto o.i.d. doen.
- Op het kistje hebben wij grote dinostickers geplakt. Het leek net of het beschilderd was; dat kun je ook laten doen. Een kist laten beschilderen.
Er is echt heel veel mogelijk en als je googled op 'uitvaart' of 'persoonlijke uitvaart' dan wordt je wel op ideeën gebracht.
Sterkte met alles!
Geerke
08-04-2010 om 22:33
Mijn moeder
Mijn moeder kon er ontzettend goed over praten. Samen met mijn vader heeft ze de hele liturgie van de kerkdienst in elkaar gezet, en mijn vader heeft dat allemaal uitgetypt (stuk verwerking al). Er moest alleen nog een datum op Mijn moeder kon goed tekenen en heeft een tekening gemaakt voor op de kaart. Heel persoonlijk. Ze vroeg ons of wij de kist wilden dragen. Ze vroeg wie er wat voor wilde lezen (ik dus), ze vroeg de cantorij waarin ze zong om te zingen in de dienst, dat is ook gebeurd. Mijn ouders hebben samen over begraafplaatsen gelopen: welke begraafplaats, wat voor soort steen vonden ze allebei mooi.
Qua muziek, keuze bloemstuk in de kerk, liturgie in de kerk, wat wordt er bij het graf gezegd / voorgedragen, welke predikant / voorganger (als die niet net op vakantie is), de kaart persoonlijk maken, vrienden vragen iets te doen, wel of niet thuis opgebaard liggen, waar dan, wel of niet mensen thuis uitnodigen voor condoleance. Hier kun je het allemaal over hebben als de persoon in kwestie het daarover wilt hebben.
mirreke
09-04-2010 om 09:16
Idd thuis
Mijn schoonvader heeft weliswaar in een uitvaartcentrum opgebaard gelegen, maar is de nacht voor de begrafenis naar zijn eigen woning gebracht, zodat hij de laatste nacht op aarde thuis heeft doorgebracht. De begrafenis de volgende ochtend is vanuit zijn woning begonnen.
Dit vond ik zelf erg mooi en bijzonder. Bij de begrafenis van mijn eigen vader ruim een jaar daarvóór had ik daar helemaal niet over nagedacht, en we hebben dat toen niet gedaan. Daar heb ik nog altijd (achteraf dan) spijt van.
Polly Shearman
09-04-2010 om 10:33
Hier
hebben de 4 kleinkinderen tijdens de uitvaart dienst bellen mogen blazen over opa's kist. Met een mooi muziekje op de achter grond, en de bellen gingen met opa mee naar boven.. was heel mooi.
Nikus
09-04-2010 om 10:35
Tja wat deden wij
Mijn moeder heeft opgebaard gelegen in het uitvaartcentrum. De kleding koos ze zelf. De rouwkaart hebben we met een Meesje erop laten maken en heeft ze vlak voor ze overleed nog zelf goedgekeurt (drukkerij in de familie dus proefdruk was zo geregeld) en op de uitvaart zelf zijn we met haar langs haar huis gereden alwaar ze afscheid nam. (de hele familie stond ook bij haar woning te wachten. (voor we arriveerden zijn we met haar bij ons oude huis langsgereden waar onze jongste is overleden) en zo hebben we door het dorp een afscheidstocht gemaakt. Heel mooi. Mensen die langs de klant stonden en even een hoofdbuiging maakten spontaan! De uitvaart zelf was heel sober, dit wilde ze zo. De ziekenhuispastor sprak en dat was voor ons heel speciaal omdat hij ook spreker bij onze jongste was.
De muziek koos ze zelf.
Ranonkel
09-04-2010 om 18:00
Wat een fijne reacties!
Dank voor jullie berichten. Ze helpen me om op ideeën te komen.
Ik vermoed dat er een RK geestelijke aan te pas zal komen (mijn moeder is katholiek). Of ze een mis wil of dat ze een meer vrije vorm kiest dat moet dus besproken worden.
Die tekening & foto op de kaart bracht me op een idee. Een foto zou ik zelf heel fijn vinden. Dat maakt het heel persoonlijk. Maar ik beslis daar natuurlijk niet over. Maar het bracht me ook op een ander idee. Mijn moeder houdt erg van handwerken (allerlei vormen). Iedereen kent dat ook van haar. Misschien is het een idee om iets van haarzelf op de kaart te zetten als afbeelding.
Ik vond het ook heel mooi om aan iedereen te vragen een herinnering op te schrijven. Ooit hoorde ik in een songtekst de zin "when my father died, a whole library went down". Dat verwoordde voor mij zo goed dat met iemands overlijden alle gedachten, inzichten en herinneringen verloren gaan. In elk geval zal ik het voorstellen.
Er zijn twee kleinkinderen (10 en 11 jaar). Van hen zou ik me kunnen voorstellen dat ze een tekening maken. Of dat ze als ze dat durven ook een tekstje voorlezen.
Ranonkel
purk
09-04-2010 om 18:39
Ranonkel
wat een tijd gaan jullie tegemoet. Alvast veel sterkte gewenst.
Hier helaas al veel ervaringen met cremtaties en een herdenkingsdienst. Onze kinderen hebben daarin een rol gespeeld door de kaarsen aan te steken en tekeningen neer te leggen.
Verder hebben ze eigenlijk altijd gespeeld bij het bed waarin desbetreffende opa of oma lag. Dat vonden ze fijn. Mooie Kapla -bouwwerken en opstellingen van autootjes in de kamer waren ze opgebaard lagen. Ik vond dat ook een mooi idee.
Verder vind ik het idee dat je hebt om iets te doen met een handwerk van haar erg mooi. Een foto daarvan op de kaart zou het erg persoonlijk maken. Ik vind dat zelf erg waardevol. Je kan tegenwoordig mooie rouwkaarten maken. Zo'n dubbelgevouwen a-viertje met een zwarte rand hoeft echt niet.
Nogmaals veel sterkte de komende periode ook voor je moeder en de rest van je familie.
groetjes van Purk
jes
09-04-2010 om 20:40
Ook ik
wil jullie sterkte, liefde en kracht toewensen.
ik heb niet zoveel tips, maar ik vind inderdaad het idee wat je opperde van handwerken een mooi idee.
wat ik hier weleens heb je gezien is dat bijvoorbeeld bij grafsteen een mooie tekening erin was gegrafeerd van een kind bijvoorbeeld.
in ieder geval veel liefde toegewenst!
May
10-04-2010 om 14:58
Genoeg tijd maken voor condoleren..
TOen mijn moeder overleed, hadden we extra tijd in de koffieruimte van het crematorium gereserveerd, maar toch hadden we geen tijd genoeg. Ik heb bijna niemand echt kunnen spreken en dat vond ik achteraf heel jammer. Als ik dit achteraf had geweten, had ik een bijeenkomst in een horeca-gelegenheid georganiseerd en niet in het crematorium...
Rosa van der Zanden
11-04-2010 om 00:18
Condoleren en nog veel meer.
Het is fijn als de mensen bij het condoleren de gelegenheid hebben om te zitten. Ze kunnen dan wat napraten, eventueel wat drinken en gaan condoleren als het minder druk is. Vaak moet je lang in de rij staan, niet iedereen kan dat.
Bij de begrafenis van een vriend was er een enorme emmer met witte rozen. Vrouw en kinderen hadden een rode roos. Iedereen pakte een roos en een handje aarde om op de kist te gooien, samen hebben we hem begraven. Vond ik erg indrukwekkend.
Heb ook wel eens gehad dat er alleen bloemblaadjes waren omdat bloemen zo'n 'pok'geluid op de kist kunnen veroorzaken. Je kan kiezen of je de kist niet, gedeeltelijk of helemaal wil laten zakken. Bij een buurman hadden ze de kist laten staan, vond ik erg naar. We lieten heb zo in zijn kist naast het graf staan en liepen weer weg. Laten zakken en aarde erop is wel heftig, maar niemand heeft gezegd dat het makkelijk zou moeten zijn. Je maakt het ook wel echt af vind ik, het is het laatste wat je voor iemand kunt doen.
Mijn kinderen hebben bellen geblazen bij het graf van mijn vader, een korte toespraak bij het graf is vaak ook wel mooi. De begrafenisondernemer kan foto's maken, voor later kan dat fijn zijn. Zelf vond ik het ook mooi toen mijn vader op de schouders in de kist naar het graf werd gedragen, mijn oma lag op een soort tafel op wieltjes en dat is het toch niet. Thuis opbaren kan prettig zijn, je kan dan zo vaak langs als je maar wilt. Ik zag laatst een rouwbrief met als rand allerlei woorden die betrekking hadden op de overledene, gedrukt in een heel mooi diep donkerblauw.
Wanneer er geen dienst is, is het wel fijn om een soort 'programmaboekje' te hebben (o wat staat dat hier oneerbiedig), zodat je weet waarom wanneer welke muziek of spreker je hoort. Het is heel vreemd om een spreker te hebben en dat je geen idee hebt hoe de relatie zit. Van de zomer had ik een begrafenis van een jongen op een universiteit. De roeivereniging had een erehaag gemaakt en lieten de roeispanen één voor één achter de kist zakken toen hij langs kwam om daarna weer omhoog te gaan. Heel indrukwekkend.
Hmm, wat heb ik al veel begrafenissen gehad....
Heel veel liefde en wijsheid voor de komende maanden!
Rosa
Sassie
16-04-2010 om 16:47
Rozeblaadjes
toen ik de begrafenis van een kindje meemaakte (zoontje van een bevriend echtpaar), mocht iedereen bij het grafje uit een mooie rieten schaal wat rozeblaadjes pakken en deze in het grafje gooien. Ik vond dit zo'n mooi gebaar in plaats van aarde in het graf te gooien.
Ik wens je ontzettend veel sterkte en wijsheid toe voor de komende tijd.
Saskia
Ranonkel
19-04-2010 om 14:11
Een stapje verder
Dank voor jullie goede adviezen. Er worden veel oude mensen verwacht. Het zou inderdaad fijn zijn voor ze als ze bij het condoleren kunnen zitten.
Het vraagstuk begraven of cremeren hebben we doorgesproken. Het wordt cremeren. Mijn moeder kwam zelf met een mooie oplossing voor de as. Redelijk dicht in de buurt is een mogelijkheid om de as van een overledene in een kuil te storten en daar een boom op te planten. Eventueel kun je er dan nog een steentje bij laten plaatsen. Ze vond het een mooi idee dat ze in een boom zou voortleven. Het ontroerde me enorm.
Is er misschien iemand die me een mooie groen blijvende boom kan aanraden? Want daar had ze dus ook al over nagedacht: hij moest het hele jaar groen blijven.
Groeten van Ranonkel