Mantelzorg
Eerst een korte situatieschets. Mijn moeder kreeg een ernstige ziekte waar ze uiteindelijk ook aan is gestorven. Daarna werden de kwalen van mijn vader erger zodat die nu ook veel zorg nodig heeft. Ik heb geen werk en mijn zus wel dus ik heb al die tijd de meeste zorg gedaan. Geen probleem en ik deed en doe het graag. Alleen heb ik soms privé dingen en dan moet mijn zus de zorg overnemen. En dat levert elke keer gezeur op. Ze heeft het druk, ze heeft zo veel werk, geen tijd enzovoorts.
Ik vind het lastig om haar daar op aan te spreken. Wel heb ik gezegd dat het niet zo moet zijn dat alles op mijn bordje terecht komt maar daar komt dan weer geen reactie op.
Hoe maak ik ruimte voor mezelf? Mijn vader heeft best veel zorg nodig en de gemeente scheept hem af met een beetje hulp en dat is ook niet uit te breiden. Dat heb ik al geprobeerd. Ook is hij best lastig qua karakter en houdt hij helemaal niet van vreemden over de vloer. Dat was namelijk ook een aanbod van de gemeente, dat er een vrijwilliger op bezoek zou komen. Zoiets wil mijn vader dus absoluut niet.
Verder is er niet veel familie/vrienden/kennisen. Eigenlijk maar een persoon die ik dus ook gevraagd heb. Die zegt dan dat mijn zus de verzorging maar moet doen dus daar schiet ik niks mee op.
Waar moet je hem nu allemaal mee helpen?
Wat moeten jullie nu precies wel voor hem doen?
amk offtopic
"Mijn counseler zei altijd: "je moet eerst goed voor jezelf zorgen, pas dan kun je voor een ander zorgen." En dat betekend zelf je grenzen aangeven. Die zijn bij jou nu bereikt. Je geeft een oplossing, dan is de keuze aan je vader."
Niet om jouw zin te ontkrachten, want grenzen stellen is heel belangrijk, maar het volgende denk ik al geruime tijd over na, omdat ik er zelf mee te maken had:
Als jouw vader de volgende client bij jouw counseler geweest was, had hij precies hetzelfde te horen gekregen.
Dat maakt dat ik van zo'n advies dan denk: dan ontmoet je elkaar bij de grenzen terwijl je elkaar in het te oversteken gebied hoort te ontmoeten.
De koppigste wint bijna altijd en als dat een behoeftig ouder iemand is, kun je met die koppigheid nog lelijk je neus stoten.
De rollen omgekeerd is voor ouderen heel lastig en voor de kinderen ook. Ik zou zelf niet weten hoe ik daaruit moest komen, maar dat dat heel veel praten en overtuiging, omkoping en chantage zou kosten (om de ander in zijn/haar waarde te laten) weet ik wel zeker. Ik denk dat ik absoluut over mijn grenzen zou gaan. Mijn moeder met name is een schat van een vrouw, maar soms zo dominant, koppig en eenzijdig gekwetst als de neten.
merg
je hebt harde grenzen en zachte grenzen.
Maar op een gegeven moment is een zachte grens een harde grens, daar kun je alleen over ten koste van jezelf. En dat betekend uiteindelijk als je dat maar vaak genoeg doet dat je dan ook niet meer voor die ander kunt zorgen, helemaal niet meer! Daar heeft de ander ook niets aan.
Het is aan jou de keuze of je die grens over steekt of niet.
Na een stevige burnout weet ik inmiddels wat mijn harde en zachte grenzen zijn. In mijn burnout heb ik er voor moeten kiezen mijn dochter extra bij haar vader te laten zijn omdat ik haar niet meer van een fijn thuis kon voorzien. Ik kon niet eens voor mijzelf zorgen.
Het was een harde leerschool. Maar pas als ik goed voor mezelf zorg, kan ik voor een ander zorgen. Dus geef ik mijn grenzen aan.
duidelijkheid
Het is enorm belangrijk om duidelijk te zijn in wat je te bieden hebt. Voor mij was dat 4 uur per week en daar week ik niet van af, calamiteiten even daargelaten. Ik zei ook altijd heel duidelijk dat meer en vaker niet in mijn macht lag of tot de mogelijkheden behoort.
Het werkte wel veel beter dan toen ik dat eigenlijk een beetje in het midden liet. Het was voor mijn vader veel beter hanteerbaar geworden, hij wist waar hij aan toe was. Dus zo zou ik dat ook met je vader bespreken als ik jou was.
Goed juist
Juist omdat hij een verstandig denkende volwassene is kun je hem zelf de verantwoordelijkheid voor het kiezen of delen geven. Jammer als hij geen vreemde vrijwilligers in huis wil, maar dan moet hij brood eten, of zijn huis wordt vies, of hij komt niet meer buiten of ... vul maar in.
Nu dwingt hij jullie tot dingen die je eigenlijk niet kan of wil. En het blijft zijn eigen verantwoordelijkheid, niet die van jullie.
Gelijk
Jullie hebben zo gelijk maar mijn plichtsgevoel wint het van het verstand. Dat is ook wel mijn zwakke plek. Maar ik ga zeker wat met jullie adviezen doen. Ik moet ook wel want er komt steeds wat nieuws bij 
Hoe ouder hoe lastiger
hoor je vaak. In ieder geval zijn er volgens mij maar heel weinig mensen die makkelijker in de omgang worden naarmate ze ouder worden... Maar dat maakt het juist des te belangrijker dat jij je grenzen aangeeft. Dus bepaal voor jezelf wat je wel en niet wilt doen (dat moet ook bij jouw karakter aansluiten, als jij je vader niet wilt wassen, ik noem maar wat, moet je dat ook zeker niet gaan doen). En kijk wat je zus structureel kan doen. Zet dat op papier en ga dan met je vader kijken wat hij verder nog graag wil/nodig heeft dat jij en je zus niet kunnen bieden. Daar ga je dan oplossingen voor bedenken.
Plichtsgevoel is, net als je schuldig voelen, een negatieve emotie. Probeer daar niet aan toe te geven, maar probeer vanuit het gevoel 'dit en dit doe ik graag voor/met mijn vader' te bedenken wat jij voor hem kunt betekenen. AMK heeft gelijk, je kunt pas goed voor een ander zorgen als je goed voor jezelf zorgt. En daar hoort bij dat je bij jezelf blijft en niet over je grenzen heen gaat.
En iedere keer dat er iets nieuws bij komt (wat logisch is, hij wordt steeds ouder) kijk je daar weer kritisch naar. Past het in mijn schema? Wil/kan ik dat? En zo niet, dan moet er dus een andere oplossing voor komen.
Wat je misschien ook kunt doen is een gesprek aanvragen met de wijkverpleegkundige. Sinds de transitie in de zorg zijn die in veel gemeenten te vinden. Of anders een casemanager van een zorgorganisatie. Zij kunnen je ook helpen met het bepalen van wat nou nog tot mantelzorg hoort/zou kunnen horen, en waar professionele hulp ingeroepen kan worden.
Tot slot: je kunt misschien ook iemand inhuren voor dingen die jij en je zus niet kunnen of willen. Ik ken je vader niet, maar misschien heeft hij minder moeite met ingekochte hulp, dan voelt hij zich misschien minder afhankelijk. Dus een hulp voor het huishouden, een tuinman (bijvoorbeeld iemand van een groenschool voor inhuren), een pedicure en kapper aan huis, veel van dat soort klussen zijn vaak ook te regelen via een lokale zorgaanbieder. Ook daar kan misschien meer dan je denkt.
Succes!
