Jongvolwassen, uitwonend maar niet zelfstandig. Hoe te ondersteunen?
Mijn zoon van 21 met ASS en ADD woont sinds bijna een jaar samen met zijn vriendin van 19. Zij heeft ADHD en zit fysiek niet zo goed in elkaar (extreem allergisch voor van alles, chronisch eczeem, vaak ontstekingen/ziektes). In dat jaar zijn ze 4 keer verhuisd, maar intussen hebben ze gelukkig een plekje voor langere tijd gevonden, vlak bij ons huis.
Ze zijn allebei het afgelopen jaar gestopt met hun opleidingen omdat studeren in coronatijd en 4 x verhuizen (in combinatie met hun aandoeningen) gewoon teveel was om te behappen. Nu zijn ze allebei aan het werk.
Tot zover de achtergrondinfo. Nu mijn vraag/probleem:
Eigenlijk trekken ze het samen niet. We proberen een balans te vinden tussen helpen/sturen en zelfstandig dingen laten regelen. Vraag gestuurd, liefst. We komen er maar zelden over de vloer, maar zien elkaar wel regelmatig. We bespreken regelmatig hoe het gaat, maar dringen ons niet op. Alleen als wij denken dat het nodig is, of als ze erom vragen, springen we bij.
Nu zijn wij onlangs 3 weken op vakantie geweest en blijken ze in die tijd niets aan hun huis te hebben gedaan (en daarvoor blijkbaar ook al heel lang heel weinig). Zij is op dit moment ziek en depressief, zoon heeft het zwaar op zijn werk door onderbezetting en dus overbelasting voor hem waardoor hij geen energie heeft om thuis aan de slag te gaan. Ik ben er van de week een paar keer geweest (op hun verzoek) om ze te helpen.
Ik ben me kapot geschrokken van de puinhoop! We hebben nu samen met mij (daar sta ik wel op) een goed begin gemaakt met opruimen en schoonmaken, maar ik denk eigenlijk dat zelfstandig wonen nu nog/op dit moment teveel gevraagd is voor ze.
We willen zo graag dat ze lekker zelfstandig kunnen wonen, en we willen daar zeker bij ondersteunen, maar wij zijn ouders, geen hulpverleners. Zij heeft een psycholoog en binnenkort een gesprek met een psychiater om te kijken wat er nu precies bij haar speelt (overspannen, depressie, ADHD, ook ASS?), maar ze hebben naar mijn idee ook behoefte aan praktische begeleiding.
Heeft iemand hier enig idee of er begeleiding is voor jonge mensen zoals zij? En hoe komen we daaraan? Of heeft iemand zelf ervaring en goede suggesties?
Er is misschien wel ambulante begeleiding mogelijk vanuit de WMO. Er zijn verschillende manieren om dit voor elkaar te krijgen, maar wat ik zelf fijn vond is gewoon zelf een organisatie uitzoeken (via google “ambulante begeleiding omgeving …”) en daar contact mee opnemen. Die kunnen je dan ook uitleggen hoe je dit vervolgens officieel aanvraagt.
"we willen daar zeker bij ondersteunen, maar wij zijn ouders, geen hulpverleners. (.....) maar ze hebben naar mijn idee ook behoefte aan praktische begeleiding."
Wat maakt dat die praktische begeleiding van professionals moet komen? Is dat te weinig tijd van jullie kant, of is het te zwaar?
Als het gaat om praktische ondersteuning, denk je dan aan bv het opstellen van schema's, het samen aanpakken van klussen, het aanspreken op het doen van taken?
Ik zou me namelijk kunnen voorstellen dat het inschakelen van hulpverlening op dat gebied een hoop bureaucratisch gedoe oplevert, terwijl je het, als je het op kunt brengen, misschien ook zelf kunt.
Ambulante begeleiding is er zeker. Ongetwijfeld zijn er in jouw gemeente ook meerdere organisaties die dit aanbieden.
Maar hier is wel een indicatie voor nodig.
Het hangt van de gemeente waar je woont af hoe en waar deze aan te vragen is en hoeveel uur er dan wordt toegekend. (En of dat het überhaupt wordt toegekend.)
De gemeente kan hier zeker meer informatie over geven.
Echter gaat het hier om volwassenen, dus wel van belang dat zij hier ook achterstaan.
Op zich zouden ze huishoudelijke taken moeten kunnen uitvoeren. Ik hoop toch niet dat je nog voor moet doen hoe de stofzuiger werkt. Begeleiding bestaat wel, maar het belangrijkste is dat ze uiteindelijk leren om het zelf te doen. Op een gegeven moment is de zooi zo groot dat het niet meer te overzien is. Overzicht is heel belangrijk bij AD(H)D en autisme. Als je de taken opsplitst in kleine taken en een schema maakt wat er wanneer moet gebeuren is het veel behapbaarder dan wanneer je drie maanden alles laat verslonzen. Wat voor mij altijd heel goed werkt is geen rommel maken en als je het toch maakt, meteen opruimen als je klaar bent. Dan voorkom je dat het een onoverzichtelijke puinhoop wordt.
Ik heb zelf een coach voor mijn autisme. Ik mis soms gewoon het overzicht om dingen te doen en zij helpt mij die brij in mijn hoofd te ontwarren.
Ik heb deze via mijn gemeente. Als je daar een wmo aanvraag doet, krijg je van hen ook een lijst met bij welke instanties je terecht kan, want niet elke gemeente heeft met iedereen contracten voor elke indicatie.
Jij kunt hen helpen met die aanvraag, en kunt misschien ook wel bij het gesprek zijn. Wat belangrijk is dat ze zelf tijdens dat gesprek hun hulpvraag en waar ze tegenaan lopen niet bagataliseren. Hoe kleiner je het maakt, hoe groter de kans is dat ze niet voor wmo in aanmerking komen.
Ik ben er van overtuigd dat ik wmo heb gekregen, omdat ik op het moment van aanvraag mentaal ook diep in de put zat en daardoor niet meer instaat was mijn probleem te bagataliseren. Terwijl ik iemand ken die sterker oogt dan ik op dat moment, maar tegen meer aanloopt, het niet kreeg.
Ze staan op zich best open voor hulp, maar weten niet goed hoe en wat. En eigenlijk willen ze het natuurlijk ook gewoon zelf kunnen, voelen ze het erg als falen dat het ze niet lukt om het zelf te doen...
MamaE, duh! Wij hameren natuurlijk bij zoon al vanaf zijn jonge jaren op structuur, ritme, regelmaat, lijstjes, opruimen. Maar dat niet hebben van overzicht, het niet aan kunnen brengen van structuur, het niet kunnen volhouden van goede voornemens, dat zijn nou net dé kenmerken van AD(H)D! En 2 jonge mensen met hetzelfde zwakke punt, dat werkt dan natuurlijk echt niet. Ze weten in theorie prima hoe het zou moeten maar het lukt ze niet om het ook uit te voeren (en dat vol te houden). Dat is dus precies het stuk waar ze hulp bij nodig hebben. Maar ik kan (en wil) er niet naast blijven staan. Dat is dus precies mijn (hun) probleem).
MamaE schreef op 30-09-2021 om 14:27:
Op zich zouden ze huishoudelijke taken moeten kunnen uitvoeren. Ik hoop toch niet dat je nog voor moet doen hoe de stofzuiger werkt. Begeleiding bestaat wel, maar het belangrijkste is dat ze uiteindelijk leren om het zelf te doen. Op een gegeven moment is de zooi zo groot dat het niet meer te overzien is. Overzicht is heel belangrijk bij AD(H)D en autisme. Als je de taken opsplitst in kleine taken en een schema maakt wat er wanneer moet gebeuren is het veel behapbaarder dan wanneer je drie maanden alles laat verslonzen. Wat voor mij altijd heel goed werkt is geen rommel maken en als je het toch maakt, meteen opruimen als je klaar bent. Dan voorkom je dat het een onoverzichtelijke puinhoop wordt.
In theorie heb je gelijk, maar in de praktijk is het voor mij niet zo simpel.
Bij alles wat ik doe moet ik door een rem heen. Natuurlijk heeft iedereen weleens geen zin, maar het is alsof een neurotypisch persoon in een automaat rijdt, terwijl ik een oude krakkemikkige schakelbak heb. Überhaupt beginnen en opstarten kost al meer energie.
In periodes dat andere zaken, zoals werk/studie/problemen/etc, meer energie vragen, kost dat op gang komen nog meer energie waardoor het vaak niet lukt. En dat geld al voor dingen als meteen een glas naar de keuken brengen. Daardoor stapelt het op en op en op, waardoor wat gedaan moet worden steeds meer wordt en het overzicht vinden steeds moeilijker en steeds meer energie kost. Waardoor die oude schakelijk bak van de rem krijgen nog veel moeilijker is.
Ik heb het weleens geprobeerd met een planning. Maar toen was ik te moe op de dag dat ik iets gepland had, dus het bleef liggen. Opschuiven naar de volgende dag lukt niet, want dan moet ik schakelen en vaak meer van mijn planning aanpassen, wat super moeilijk is. Dus dan blijft het liggen tot de volgende keer dat dat gepland staat, maar inmiddels is die klus groter geworden, waardoor van de rem komen om het op te pakken nog meer energie kost en als ik die energie niet heb beland mijn huishouden al snel in een neerwaartse spiraal.
En daarom heb ik een coach, want de theorie is simpel, maar de praktijk is in mijn hoofd verrekte ingewikkeld.
Jonagold schreef op 30-09-2021 om 14:42:
Ze staan op zich best open voor hulp, maar weten niet goed hoe en wat. En eigenlijk willen ze het natuurlijk ook gewoon zelf kunnen, voelen ze het erg als falen dat het ze niet lukt om het zelf te doen...
MamaE, duh! Wij hameren natuurlijk bij zoon al vanaf zijn jonge jaren op structuur, ritme, regelmaat, lijstjes, opruimen. Maar dat niet hebben van overzicht, het niet aan kunnen brengen van structuur, het niet kunnen volhouden van goede voornemens, dat zijn nou net dé kenmerken van AD(H)D! En 2 jonge mensen met hetzelfde zwakke punt, dat werkt dan natuurlijk echt niet. Ze weten in theorie prima hoe het zou moeten maar het lukt ze niet om het ook uit te voeren (en dat vol te houden). Dat is dus precies het stuk waar ze hulp bij nodig hebben. Maar ik kan (en wil) er niet naast blijven staan. Dat is dus precies mijn (hun) probleem).
Ik snap dat dat lastig is bij dergelijke problemen. Ik heb zelf overigens op mijn bijbaan vroeger een jongeman van 20 die op kamers woonde uit moeten leggen en voor moeten doen hoe hij een wc moest schoonmaken.
Maar als jullie samen een schema maken, eventueel met wekkers op de telefoon zetten als herinnering van 'oh ja, tijd om de wc te soppen/de was te doen/te stofzuigen', lukt het dan ook niet? Want het moet uiteindelijk een soort routine worden, net als tanden poetsen, douchen, lunch maken voor werk.
Zien ze zelf ook dat ze wel wat hulp kunnen gebruiken? Ze moeten het namelijk zelf aanvragen via de WMO. Daarbij kunnen ze inderdaad hulp krijgen van jullie of van wat we hier thuis een 'ambulante tante' noemen.
Waarom heb je je zoon het huis uit laten gaan op zo'n jonge leeftijd? En dan nog samen met iemand die zelf ook psychische problemen heeft. Kunnen ze niet beiden terug naar hun eigen ouderlijk huis?
MamaE schreef op 30-09-2021 om 14:48:
[..]
Ik snap dat dat lastig is bij dergelijke problemen. Ik heb zelf overigens op mijn bijbaan vroeger een jongeman van 20 die op kamers woonde uit moeten leggen en voor moeten doen hoe hij een wc moest schoonmaken.
Maar als jullie samen een schema maken, eventueel met wekkers op de telefoon zetten als herinnering van 'oh ja, tijd om de wc te soppen/de was te doen/te stofzuigen', lukt het dan ook niet? Want het moet uiteindelijk een soort routine worden, net als tanden poetsen, douchen, lunch maken voor werk.
Ik ben haar kinderen niet, maar na ik weet niet hoeveel pogingen heb ik dat opgegeven. Het lukt me dus niet op die manier.
laat losssssss.
Wat was er nou zo erg?
stof? Stank? Wanorde? Schimmels?
Is dat tot op zekere hoogte niet ook de norm in studentenwoningen? Heb je ooit wel eens een man cave betreden?
Ik heb het niet zo op labels (autisme, adhd) maar als je ze dan wel toekent, geef dan ook toe dat het leven nu eenmaal wat rommeliger zal verlopen.
Dat is veel gewoner en minder erg dan je denkt.
Zelfstandigheid bouwen ze niet op als ze telkens aan eisen van anderen moeten voldoen.
Doe niks.
Beter nog: zeg dat je niks doet totdat zij een concrete hulpvraag stellen. Als die vraag komt, doe dan het minimale.
Accepteer dat ze niet aan jouw eisen zullen voldoen.
Lollypopje legt het allemaal heel goed uit! Precies, die drempel die ze iedere keer weer over moeten. 'Gelukkig' herken ik het allemaal van mezelf, dus ik begrijp ze heel goed. Ik heb het alleen veel mindere mate, en een man die erg gestructureerd is (voor de beeldvorming: wij doen thuis (!) aan Kanban, met post-its met taken op de huiskamerdeur 
).
Ginevra, ik zie dat ik nog niet op jouw vraag gereageerd heb. We hebben al verschillende keren met ze gezeten om overzichten en schema's te maken, maar als er niet iemand naast staat om ze aan te sporen doen ze er dus niks mee. Wij zijn zeker bereid om ze te helpen, dat doen we ook en meer dan ik al beschreven heb. Maar ze zijn volwassen, ze en wij willen graag af van die ouder-kind-relatie. Bovendien, vreemde ogen dwingen nou eenmaal..
Redbulletje: ben jij een troll of zelf nooit jong geweest??
@Jonagold Hoe vaak ik niet heb gehoord "ik heb ook weleens geen zin" of "dat doe je toch gewoon". Ik zou willen dat het zo simpel was. Maar sinds ik het op deze manier uitleg, snappen mensen het gelukkig beter.
Maar ik zou dus zeker met hen kijken hoe de wmo aanvraag in hun gemeente werkt en hen daarmee op gang helpen. Als dat geregeld is, kun jij weer vooral moeder zijn en het begeleiden aan iemand anders over laten 
Bulletje is bijzonder, maar wel echt