Radeloos dochter 9 jaar steelt

Maar wat doe je?

Alleen zeggen dat het niet mag? Of laat je het terugbrengen, met excuses én een deel van haar zakgeld als veegoeding? Check je haar zakken als je ergens weggaat?

Uitleggen

Ik zou het consequent terugbrengen en haar uitleggen dat je zo niet aan je spullen komt. Maar leg haar uit hoe ze wel aan haar spullen komt. Dmv zakgeld of aan haar ouders vragen. En er verder geen drama van maken.
Samen terugbrengen kan ook, maar maak er niet teveel een straf van en bezorg haar geen slechte reputatie.Gewoon mijn en dijn wat consequenter uitleggen

Jammer dan

Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Leg haar uit dat ' geruild of gekregen' alleen gepikt wordt als ze dat zegt vóór ze ergens weg gaat. Dus waar de ander ook bij is. Daarna is het stiekem dus gepikt. Je spreekt dus af dat je bij het ophalen voortaan iets zegt als: niks vergeten? Dan mag ze iets zeggen, daarna is het gepikt. Met terugbrengen én vergoeding van haar zakgeld. Eerste keer 1 week zakgeld, tweede keer twee weken.verder geen woorden aan vuil maken en nog meer aandacht aan geven.

Straffen

Straffen is ook aandacht geven. Blijkbaar heeft ze last van impulsiviteit. Misschien kun je met haar bespreken wat ze kan bedenken zodat ze andermans spullen met rust laat. Even tot tien tellen. Nadenken of het wel zo leuk is dat ze het morgen ook nog leuk zal vinden. Er een nachtje over slapen. En als het dan echt nog belangrijk is, dan met ouders bespreken hoe en wanneer het aangeschaft kan worden, met zakgeld of door het te verdienen met een extra klusje of zo.

Geen idee of het werkt

Ik zit aan het volgende te denken: elke keer als ze iets 'geleend' heeft, moet ze het teruggeven met iets van haar zelf erbij. Een zoenoffer dus. Dus iets van een ander willen hebben, heeft voortaan tot gevolg dat ze iets van haar zelf moet inleveren náást wat ze terug moet geven. Zo voelt ze hoe het is om spullen kwijt te raken.

Een kind van 9 mag impulsief zijn, het woord wat AnneJ hiervoor gebruikt, maar zou ook al verschil moeten kunnen maken tussen iets mogen hebben en iets niet mogen hebben. Hoe impulsief je ook bent, hoort er op die leeftijd een rem ingebouwd te zijn waardoor je weet dat iets meenemen zonder toestemming verkeerd is. Als uiteindelijk blijkt dat ze die rem mist, komt een psychiater in beeld, tot die tijd eerst zelf maar aan de gang.

Wie weten er allemaal van? Weten opa en oma het bijvoorbeeld? Zo nee, dan zou ik daar op een gegeven moment, als mijn eerste idee niet aanslaat bijvoorbeeld, misbruik van maken. Dochter moet zich echt een keer rotschamen en -schrikken, hoe hard dat ook klinkt. Er moet iets gebeuren, waardoor haar geweten aangezwengeld wordt en ze voortaan wel 10 keer nadenkt voor ze weer iets achterover drukt van een ander. Dus als ze weer iets meegenomen heeft, zou iemand, waar ze het niet van verwacht en waar ze het ook erg van vindt als diegene het weet, met haar kunnen praten en zeggen dat ze iets gehoord heeft wat niet zo fraai is. Of, ja ik weet het, het is wel drastisch, je zou haar mee kunnen nemen naar het politiebureau en als daar tijd voor is, te vragen of men haar uit wil leggen dat als mensen stelen ze daar straf voor krijgen en dat ongevraagd lenen toch echt serieus stelen is.

Het lijkt mee een lastig probleem om op te lossen, ik hoop dat we ooit horen dat je dochter het heeft begrepen.

AnneJ

Natuurlijk is het een goed idee om haar te leren dat ze best graag iets mag hebben en hoe je dat kunt bereiken. Je voorstel is eigenlijk zo vanzelfsprekend, dat je er daardoor haast niet aan zou denken. Maar... ik vraag me af of het probleem daarmee is opgelost. Dochter wil kennelijk echt out of the blue iets hebben en denkt verder niet na, dus ook niet over dat ze erom kan vragen bij haar moeder, of haar spaarpot om kan keren. Dat vind ik voor een meisje van die leeftijd niet meer vallen onder normaal gedrag. Er moet daarom iets gebeuren, waardoor ze tijdens die spontane opwelling last van haar geweten krijgt. Oh ja, daar krijg ik gedonder mee! Hopelijk leert ze ook dat mensen, dus ook haar vriendjes en vriendinnetjes, gehecht zijn aan hun spullen en ze die mensen verdrietig maakt met haar gedrag. Dat ze dus niet alleen moet stoppen met stelen om zo geen gedonder meer te krijgen, maar vooral omdat ze andere mensen verdrietig of boos maakt met haar gedrag. Als ze dat gevoel niet leert te krijgen, gaat dit een veel groter probleem worden. Een middelbare school-scholier wordt niet meer zo begripvol aangepakt als een kind van 9, dus dat moet voorkomen worden. Ook om haar te beschermen voor de gevolgen van haar eigen gedrag. Klasgenoten of buurtkinderen kunnen erg hard reageren.

Ho, wacht even

Triva “Dat is al zeven jaar geprobeerd”
Tjonge jonge zeg. Je kunt een kind van 2 (3,4,5..) geen “pikken” verwijten. Een kind van 9 dat zich nog niet kan bedwingen bij het meenemen van iets van een ander, is laat met impulsbeheersing.
Verder eens met je #5
Spelletjes die Annej voorstelt, zijn ook goed. Maar daarvoor moet je iets opzetten wat je heel regelmatig doet. Kaartspelen bijvoorbeeld. Kwartetten alleen al is een voortdurend spel van willen hebben, moeten afgeven en achteraf niet blij zijn met wat je gekregen hebt. Bordspelen werken ook (geen positie stelen)

Als er niets anders is dan ‘alleen maar’ af en toe stelen, dan is er nog meer dan genoeg thuis te doen. Het is wel belangrijk om dat stelen dan te analyseren. Hoe vaak steelt ze? Is dat het enige onaangepast gedrag dat ze vertoont? Zou er iets anders aan de hand kunnen zijn waardoor ze met stelen aandacht probeert te trekken?

Om die analyse goed te maken zou je een dagboeken bij kunnen houden. Probeer samen met haar zo neutraal mogelijk op te schrijven wat ze gepikt heeft en waarom
Het hoeft niet meer te zijn dan een datum, het ding (bv een pop) en een eenvoudig “ik vond het mooi”.

Triva

Een meisje wat graag spullen om zich heen verzameld, ongeacht van wie ze zijn, is vermoedelijk minder gevoelig voor minder zakgeld. Dat gebruikt ze namelijk niet om die spullen mee te kopen.

Via spel

Toch vind ik het vrij bijzonder als een meisje van 9, bijna 10 via spelletjes moet leren wat mijn en dijn is. Die kennis hoort ze al te hebben.

Ik had als kind ook de neiging om wel eens wat te pakken wat niet van mij was en besefte wel degelijk dat dat stelen was. Nooit van vriendinnetjes of zo overigens. Dat kwam werkelijk niet in mij op.

Zo nam ik weleens wat geld weg van mijn moeder. Een gulden en als laatste zelfs 35 gulden. Ik was toen 10 jaar. Ik heb daar zoveel gedonder mee gekregen, dat ik voortaan genezen was. Daarna heb ik nog wel prulletjes uit winkels in mijn zak laten glijden. Dat heb ik afgeleerd toen ik mijn moeder tegenkwam terwijl ik met oorbelletjes in mijn hand rondliep. Ik schrok van de ontmoeting alsof ik al betrapt was en dat was genoeg om het nooit meer te doen. Ik ben daarna nog wel een keer echt per ongeluk de fout in gegaan. Ik liep met de buggy van de oudste op straat, al een flink eind bij de winkel vandaan en zag tot mijn ontzetting dat ik twee kleertjes aan de wagen had laten hangen, daar gehangen met het idee van 'straks beslissen'. Ik biecht het eerlijk op... ik ben niet teruggegaan. Kind is inmiddels ruim 27, dus het is verjaard .

Maar mijn ervaring is dus dat schrikken van je eigen gedrag, de consequenties voelen, een goede leerschool kan zijn. Als praten niet helpt, uitleg niet helpt, dan helpen spelletjes volgens mij ook niet. De vraag waarom ze het doet lijkt mij wél belangrijk. Dat vind ik momenteel naast dat het moet stoppen, prioriteit hebben.

Teruggeven

Zelf of samen teruggeven gebeurt dus niet, schrijf je. Dat is dus wat er wel moet gebeuren. Begrijp ik nu dat ze gewoon houdt wat ze heeft gestolen? Want daar leert ze dus niet van.
Wanneer je niet weet of ze het daadwerkelijk heeft gekregen laat je het in het midden, maar hoor je inderdaad van ouders dat ze het stiekem heeft meegenomen en dat haar vriendinnetje er verdrietig om is, dan laat je het haar teruggeven, of je doet dit samen. Met een kaartje erbij met excuses.

Verder herken ik het wel, maar inderdaad uit de kleuterleeftijd van mijn kinderen. Zoon stak op school weleens iets in zijn zak wat hij mooi vond. Dat gaven we dan de volgende dag netjes weer terug aan de juf. Juf deed daar nooit moeilijk over, was wel gewend aan deze kleuterbehoefte. Mede door deze aanpak verdween de behoefte vanzelf.

Iemand schreef iets over opa en oma. Die zou ik er niet bij betrekken hoor. Tenzij ze ook bij haar grootouders steelt.

Tango

'Zelf of samen teruggeven gebeurt dus niet, schrijf je. Dat is dus wat er wel moet gebeuren. Begrijp ik nu dat ze gewoon houdt wat ze heeft gestolen? Want daar leert ze dus niet van.Wanneer je niet weet of ze het daadwerkelijk heeft gekregen laat je het in het midden, maar hoor je inderdaad van ouders dat ze het stiekem heeft meegenomen en dat haar vriendinnetje er verdrietig om is, dan laat je het haar teruggeven, of je doet dit samen. Met een kaartje erbij met excuses. "'

Precies en dat komt omdat TS niet zeker weet waar ze het heeft gekregen, geruild of gepikt en dát moet je dus vóór zijn. TS maakt het nu te makkelijk voor haar dochter en zo leer je hoe je het moet doen (iets pakken wat je graag wil hebben en een smoesje vertellen thuis). Dat kun je dus voorkomen op de manier die ik zei. Bespreek dit met je kind en zeg dat je voortaan, als je haar ophaalt, vraagt of ze 'niets vergeten' is. Kind kan dan zeggen dat ze X heeft gekregen of Y heeft geruild waar het andere kind, de moeder of de juf op school bij is. Als ze dan thuis toch nog iets heeft wat ze 'niet heeft aangegeven' is het gestolen. Dan heeft ze haar kans gehad om het 'aan te geven'.

Tango

Dat was ik. Mijn idee erachter is, dat een kind wat al zo vaak is verteld dat iets meenemen niet mag, op een gegeven moment een soort 'schrik'-therapie moet krijgen. Iets wat zoveel indruk maakt dat de boodschap eindelijk duidelijk is.

Weten en kunnen

Kaaskopje "Toch vind ik het vrij bijzonder als een meisje van 9, bijna 10 via spelletjes moet leren wat mijn en dijn is. Die kennis hoort ze al te hebben."
Ja. Maar als je constateert dat dat aan de hand is, dan moet je een oplossing vinden. Meer oefening helpt. Spelsituaties zijn altijd een goed oefenmodel.
" Mijn idee erachter is, dat een kind wat al zo vaak is verteld dat iets meenemen niet mag, op een gegeven moment een soort 'schrik'-therapie moet krijgen."
Als in "wie niet horen wil moet maar voelen"
De kwestie is dat je gehoor of begrip niet beter gaat werken van straf. Terwijl het best mogelijk is dat dit kind op het terrein van impulsbeheersing (het moment dat ze het steelt) een beetje langzaam is. Impulsbeheersing oefenen is dan een idee.
Overigens zouden kinderen altijd met regelmaat bordspellen en kaartspellen met het gezien moeten doen. Dat is leerzaam op een manier die je van andere dingen niet zo makkelijk mee krijgt. Denk ook aan omgaan met tegenslag en omgaan met verlies.

Ook ik

Ook ik heb vroeger wel eens wat gestolen.
Ooit kreeg ik van een familielid 1 gulden. Ik was toen 7 of zo.
Geld deed me toen nog niet veel totdat ik leerde dat je met 1 gulden 100 (!) kauwgomballen kon kopen.
Trots liet ik ze zien op school waarop ik iets nieuws leerde, nl dat je "vrienden kan kopen"
Ik werd zwaar gepest in die tijd dus ik vond deze nieuwe les zeer waardevol. De kauwgomballen kochten me rust.
Mijn moeder had niet door dat ik uit haar portemonnee gapte totdat ik steeds brutaler werd. Toen ze erachter kwam stonden afdrukken van haar meppende handen op mijn achterste.
Ik wist dat stelen niet mocht en hoewel intens verdrietig vond ik het ook wel terecht.

Pas toen ik tiener werd kwam ik weer in de verleiding. Een vriendin van me jatte alles wat los en vast zat en werd nooit gepakt. Ik kreeg zeer weinig zakgeld en de spanning was leuk. Weer werd ik steeds brutaler totdat ik tijdens een vakantie in het buitenland gepakt werd als 14-jarige.
Ik werd een kantoortje binnengeloodst waar ik mijn zakken moest legen en schrok eigenlijk zelf van de hoeveelheid. Ouders erbij, de schaamte van hun en van mij..
Ik mocht kiezen. Een nacht de cel in (geen idee of dat een loos dreigement was maar ik geloofde het) of omgerekend zo'n 100 euro betalen.
Het werd de boete (en heel veel straf van mijn ouders) en sindsdien heb ik een grote aversie tegen stelen.

In deze tijd kan je een 9 jarige geen corrigerende tik meer geven vind ik. Maar een 9 jarige (tot zo'n 13 jaar) is naar mijn ervaring (met mijn kinderen) op de perfecte leeftijd om alle wijze lessen te leren totdat je ze tijdelijk "verliest" in de pubertijd. Rijp genoeg om veel te begrijpen en te jong om zich te verzetten tegen al onze blabla.
Als er geen diepere reden zit achter haar stelen en je hebt alles geprobeerd om haar ervan af te brengen kan je ook proberen om een begripvolle agent om hulp te vragen.
Wie weet raakt ze onder de indruk van een oom agent die er wel de humor van inziet om een jonge dame te waarschuwen. Geen donderpreek natuurlijk.

Sorry voor het lange verhaal en succes ermee

Miriam

Spelletjes doen kan zeker nuttig zijn, maar vooral gezellig.

Straffen hoeft niet, maar in dit geval kan het wel zo zijn dat gevoeld moet worden dat het fout is. Ik heb toen ik 35 gulden van mijn moeder gepakt had een heel gedoe gehad met dorps- en klasgenoten. Door toeval heeft mijn zus een briefje gevonden van mijn "betrappers" en is gekomen. Zij heeft het verder met mij opgelost en mijn ouders heb ik er niet over gehoord. Geen straf van thuis dus maar de aanpak van de kinderen was al genoeg. Die vatten hun taak wel wat erg serieus op. De meester heeft daar een eind aan gemaakt. Die hele situatie was natuurlijk helemaal niet fijn, een harde les. Vooral de tussenkomst van mijn zus heeft indruk gemaakt. Dat deed ze toch maar voor mij. Ik was haar dankbaar. Zij zal 16 geweest zijn. Ik was daarna helemaal niet zielig of zo hoor. Het waaide weer over.

Nu wil ik natuurlijk niet dat de dochter van TS ook door zoiets heen moet, dit was wel wat veel van het goede, naar ik heb dus wel het gevoel dat ze geconfronteerd moet worden met haar gedrag, zodat ze dat voelt.

Jamaar Kaaskopje

Bij jou heeft dat schrikeffect dus ook niet voldoende effect gehad. Je hebt daarna dus ook nog gestolen. En iets dat je per ongeluk meeneemt niet terug brengen is net zo goed stelen, smiley of niet.

Daarbij moet je jezelf niet te veel als norm stellen.
Iedereen reageert anders. Ik ben als puber tig keer betrapt met stelen, het hielp niets.
Het analyseren (wat is er aan de hand) lijkt me zinnig, evenals een hoop tips al gegeven.
Straffen lijkt me zinloos.
(uiteraard wel teruggeven, uitgebreid excuus etc, maar dat zie ik als een vorm maar niet als oplossing)

Juul

Ja, daar heb je gelijk in. Helemaal over was het inderdaad niet. Helemaal verklaren kan ik dat ook niet. Ik wist dat het fout was, dat is zeker. Een soort moed durven hebben, zoiets zat er wel bij denk ik. Gelukkig had ik het niet in me om serieus het criminele pad op te gaan, dus ik had geen la vol trofeeën. Ik heb een aandenken aan een werkweek meegenomen en een paar keer oorbellen. En vooral van die oorbellen had ik niet eens plezier, omdat het me toch niet lekker zat. Maar ook daarvan ben ik 'genezen' door de schrik dat ik mijn moeder opeens tegenkwam. Ik werd weer betrapt, zonder dat mijn moeder zich dat bewust was. Voor mij werkte dat dus toch wel.

Juul

Ja wat die kleertjes betreft, het is niet netjes dat ik niet teruggegaan ben, dat is waar. Maar goed, ik biecht nu zonden op in het kader van ervaringsverhalen. Er zit inmiddels 27 jaar tussen .

Ik ben toch ook

geen lieverdje geweest.
Punt dat ik wil maken is gewoon dat jouw externe straf/schrikeffect dus blijkbaar geen echt effect op je had. Precies wat ik denk.
Je laat het uit je hoofd, om gedoe te voorkomen.
Is dat gedoe er eenmaal niet (je was al buiten met gestolen waar dus niemand kon je nog wat maken) dan is de noodzaak tot niet-steken meteen ook weg.
Jouw niet-stelen heeft dus niet te maken met interne normen en waarden.

altijd die strafdiscussie

Wat is nu eigenlijk een straf? Terugbrengen, excuses maken en een 'schadevergoeding' geven, is dat eigenlijk wel een straf? Nu ik erover nadenk helemaal niet, je zet het weer op gelijk daar waar je eerst iets naar je hebt toegetrokken. Je hoeft dat kind dan helemaal niet verder te straffen, dat is ook de reden dat ik zei dat je er verder geen woorden aan vuil moet maken.

Iemand anders voor het vuile werk laten opdraaien (een agent, een opa, de vader) heb ik echt nooit begrepen. Mijn moeder dreigde ook nooit met mijn vader vroeger. En je gaat daar geen agent voor gebruiken omdat je het zelf niet kunt oplossen.

Confronteren

Summer "Zelf of samen terug brengen doet ze dus nu ook niet."
Dat moet jij doen. Je moet wel del leiding nemen in dit verhaal. Jij gaat het samen terug brengen met haar.
Summer "nu ze ouder is zegt ze toch snel van ik heb het gehad of geruild, ik moet er dan vanuit gaan dat het zo is,"
Nee dat hoeft niet. Je mag aannemen dat het niet zo is en het samen even gaan vragen. Om deze situatie te voorkomen mag je haar ook verbieden om cadeautjes of ruilingen aan te nemen. Zeg dat je de volgende keer het samen terug gaat brengen, ook als ze het heeft gekregen of heeft geruild.
Als het waar is dat ze je manipuleert om ermee weg te komen (dat is mogelijk) dan moet je zorgen dat je haar die macht ontneemt en de leiding herpakken. Hou er dan ook rekening mee dat elke verandering van jouw handelen, nieuwe gevolgen kan hebben. Misschien gaat ze het een volgende keer verstoppen.
Samen de kamer eens een grote beurt geven dus. Zet het nu maar vast op de agenda.
En ondertussen spelletjes en oefeningen doen waarin ze leert omgaan met teleurstelling, tegenslag, verlies en uitgesteld verlangen. Ze moet leren om het leuk te vinden zich aan de regels te houden.
Triva " Terugbrengen, excuses maken en een 'schadevergoeding' geven, is dat eigenlijk wel een straf?"
Nee, dat vind ik niet.
Straf als in zakgeld inhouden of huisarrest is wel straf. Maar dat is goed te ruilen tegen bezit dat je onweerstaanbaar vindt. Het is net als een boete voor hard rijden. Sommige mensen nemen die voor lief in ruil voor het ferm indrukken van het gaspedaal.
Triva "En je gaat daar geen agent voor gebruiken omdat je het zelf niet kunt oplossen."
Dat vind ik ook.

Juul

De normen en waarden had en heb ik wel, maar ik denk dat ik als kind ook 'gewoon' eens niet keurig wilde zijn. Stout doen, durfde ik dat?

Triva

Iemand anders voor het vuile werk laten opdraaien (een agent, een opa, de vader) heb ik echt nooit begrepen. ===

Ik heb dat geopperd omdat ik het idee heb, dat TS de wanhoop nabij is en door haar mogelijkheden heen is. Wat moet je dan nog om indruk te maken?

Ik ben het op zich volledig met je eens, dat je zélf alles moet afhandelen. Bij ons werd wel de straf doorgeschoven naar mijn vader en dat vond ik, eenmaal bewust van dat systeem, zo belachelijk, dat mijn voornemen was om dat zelf niet te doen.

Miriam

In het kader van jeugdzonden, die ik zelf ook niet goedkeur:

"Samen de kamer eens een grote beurt geven dus. Zet het nu maar vast op de agenda."

Mijn moeder ontdekte op een dag dat ik sigaretten in mijn schooltas had. Een later moment herhaalde zich dat. Dom van mij, had ik ze maar ergens anders moeten stoppen. Wat ik daarna dus wél deed.

En ondertussen spelletjes en oefeningen doen waarin ze leert omgaan met teleurstelling, tegenslag, verlies en uitgesteld verlangen. Ze moet leren om het leuk te vinden zich aan de regels te houden.===

Aan een kant begrijp ik je idee, maar aan de andere kant... je mag toch aannemen dat dit in de opvoeding is opgenomen? Het leuk vinden om je aan de regels te houden, vind ik een wat dubieuze, maar de rest hoort naar mijn gevoel vanaf de wieg met de paplepel ingegoten te worden. Een kind van bijna 10 wat dit nog via spel moet eigen maken, vind ik best bijzonder. Dan ben ik geneigd om te denken dat het gedrag van kind sowieso extra aandacht nodig heeft. Waaróm heeft ze het zich nog niet eigen gemaakt?

We zijn apen

Opvoeden is meer dan verbieden en bevelen. Opvoeden is vooral voordoen. Mensen zijn apen. We apen na. Je doet in speelse of dagelijkse situaties voor hoe je je dient te gedragen. Kinderen apen dat van ons na.
Al kun je er niet op rekenen dat ze alleen maar ons (de ouders) nadoen. Ze kunnen ook gedrag en normen en waarden oppikken van elders.
Jouw kijk op opvoeden vind ik te beperkt. Bovendien: als je al zou menen dat het opvoeden uit verboden en geboden bestaat, dan moet je hier toch tot de conclusie komen dat het niet gewerkt heeft. Op dit punt is het opvoeden dus nog niet klaar.

Ach

Stelen, of per ongeluk meenemen of afgedwongen ruilen in je voordeel, komt vaker voor dan je denkt. Op alle leeftijden.

Dat dunne laagje beschaving kan zomaar een keer verdwenen zijn.

Mijn dochter ook

Mijn dochter gapte ook telkens: labello's bij de kruidvat, snoep bij de etos etc. Iedere keer als ik het ontdekte ging ik met haar terug. Helaas waren er dan altijd van die lieve kassières die het zo "goed van haar vonden dat ze zo eerlijk was". Tja, ik vond het helemaal niet goed, want ze had gestolen en ik moest haar met dwang terug naar de kassa sturen. Wat ze overigens peentjes zwetend uiteindelijk wel deed.

Op een keer waren we in een groot pretpark. De volgende dag ontdekte ik dat ze een sleutelhanger meegenomen had uit het winkeltje. Hij was niet compleet, het knuffeltje dat eraan hoorde, zat er niet aan. Ik had het dingetje zien hangen, waardoor ik zeker wist dat ze het knuffeltje niet verdonkeremaand had.
Samen met haar ben ik terug gegaan naar het pretpark en ze heeft bij de entree zelf haar verhaal gedaan. Ze vond het vreselijk. Wat ik toen fantastisch vond, was dat de kassière er iemand van de beveiliging (in uniform!) bijgehaald heeft. Die heeft mijn dochter apart genomen en behoorlijk toegesproken. Dat heeft diepe indruk op haar gemaakt.

Een paar weken terug hadden we het er nog eens over (het is nu 4 jaar later) en ze heeft sindsdien nooit meer iets gestolen. Hoe dat voor haar werkte, geen idee...maar dit maakte zulke diepe indruk op haar dat ze het nooit meer gedaan heeft.

Dun laagje beschaving

Kaaskopje, precies zoals AnneJ dat benoemt, een dun laagje beschaving.
Maar de 'bedoeling' (?) uiteindelijk is toch dat je leert normen en waarden te internaliseren, waardoor je dit soort dingen niet meer _wilt_doen, ook als er iemand kijkt.
Bij mij had straf van buitenaf dus geen effect, pas toen ik er zelf klaar mee was ben ik daarmee gestopt en voelde ik me vreselijk toen ik in gezelschap van stelende leeftijdgenoten was.

Maar goed, wachten tot je goed internaliseert kan te lang duren, dat snap ik ook wel. Ik heb zelf ook veel te veel gestolen eer ik het snapte. En niet iedereen internaliseert de algemeen geldende normen.