3 maart 2006 door Justine Pardoen
Is het echt waar dat ouders tegenwoordig voor het minste of geringste een advocaat op de school afsturen om er financieel een slaatje uit te slaan? Ouders Online onderzocht het, en kwam tot verrassende ontdekkingen.
De landelijke dagbladen waren afgelopen week lekker bezig: Ouders overspoelen scholen met claims (Telegraaf 1 maart 2006) en Meer schadeclaims ouders tegen school (NRC Handelblad, 28 februari 2006). De artikelen waren gebaseerd op een berichtje in de Gooi en Eemlander, waarin verzekeringsmakelaar Marsh iets verteld had over claims van ouders tegen scholen.
De strekking van het nieuws was als volgt: ouders worden steeds mondiger, en gaan net zolang door tot ze een schuldige kunnen aanwijzen voor akkefietjes waar je vroeger op een normale, vriendschappelijke manier mee om zou gaan. Maar dat gebeurt tegenwoordig niet meer. Ouders nemen bij het minste of geringste een advocaat in de arm. Scholen durven niet eens meer een simpel schoolreisje te organiseren uit angst voor torenhoge claims.
Scholen worden daar echt arm van hoor, en het gaat van kwaad tot erger! Het zou gaan om duizenden euro's per claim. Vooral bij een verkeerd schooladvies. Reken maar uit, zo'n advocaat gaat dan uit van gemiste carrière-kansen... kassa!
Het stuk in de Telegraaf eindigde met een verwijzing naar de zaak van Karina Schaapman in Amsterdam, enkele jaren geleden. Weet u het nog? Schaapman eiste dat de school de kosten zou betalen die zij had moeten maken om haar kinderen bij te scholen, nadat de school ze een leerachterstand had bezorgd. De rechter gaf haar destijds gelijk. Kennelijk was dat het begin van alle ellende.
Dat klonk allemaal behoorlijk alarmerend, maar tegelijkertijd riep de berichtgeving ook veel vragen op. Om wat voor claims gaat het eigenlijk? Wie zijn die ouders, die meteen alles juridiseren? Is het werkelijk zo dat ouders scholen aanklagen voor slechte rapportcijfers of een tegenvallend schooladvies? Is het echt zo dat ouders een advocaat op de school afsturen als hun kind een gat in zijn broek heeft gevallen? Tijd om zélf op onderzoek uit te gaan.
We namen contact op met Marsh, een bedrijf dat voor duizenden scholen in Nederland de verzekeringen regelt, en hadden een verhelderend gesprek met directeur Gino Keijzer.
Keijzer: "Scholen zijn steeds beter verzekerd tegen schade waarvoor zij aansprakelijk zijn. Wanneer ouders met een claim komen, dan kan de school dus ook steeds vaker de aansprakelijkheid tot zich nemen. Dat heeft dan weer tot gevolg dat ouders sneller geneigd zijn om geleden schade ook daadwerkelijk op de school te verhalen."
Keijzer: "Nee, dat kan ik niet onderschrijven. Het is niet aan ons om met een beschuldigende vinger te wijzen. Ouders gaan net als vroeger natuurlijk eerst gewoon zelf met de school praten. Pas als het niet lukt om er samen uit te komen, dan komen er advocaten aan te pas. Er zijn natuurlijk wel juristen die snel ergens brood in zien, en daardoor een zaak flink kunnen opblazen en een claim flink kunnen opschroeven, maar dan hebben we het niet over een kapotte broek."
Keijzer: "Het gaat bij ons om zo'n 3000 claims per jaar, waarvan tussen de 75 en 80% te maken heeft met fysieke of materiële schade. Als de school aansprakelijk is daarvoor, dan wordt die schade dus vergoed. Daarnaast heeft zo'n 10 tot 20% van de claims te maken met schade als gevolg van seksuele intimidatie en misbruik."
Oef, das wel veel zeg: 10 tot 20% van 3000 claims. Dat wil zeggen dat alleen al via Marsh 300 tot 600 gevallen per jaar gerapporteerd worden van kinderen die door een leerkracht mishandeld, geïntimideerd of misbruikt zijn. Dat was pas nieuws geweest!
Keijzer: "Ja, dat klopt. Kijk, zo'n claim over een verkeerd schooladvies, dat hebben we eigenlijk nog nooit meegemaakt, dat was maar een voorbeeld. Op de gevallen die we wel hebben meegemaakt, kan ik eigenlijk niet ingaan. Dat wordt te herkenbaar. Wat we vooral naar buiten hebben willen brengen, is onze hoop dat we niet naar een claim-cultuur toegaan, zoals in de Verenigde Staten. We zien die ontwikkeling in de hele maatschappij, en daar zijn we niet blij mee."
"We willen vooral onze kennis over risico-management delen met scholen. Dat is in het belang van iedereen. We hopen ook dat we – dat wil zeggen: iedereen in onze maatschappij – terughoudend blijven met schadeclaims. Maar dat neemt niet weg dat geleden schade natuurlijk vergoed moet kunnen worden."
Keijzer: "Ons advies aan scholen is dat we graag willen dat ze in reactie op de ontwikkelingen in onze maatschappij heel bewust gaan nadenken over de risico's die het uitoefenen van het onderwijsvak met zich meebrengt. Dat betekent dat scholen meer met ouders in gesprek moeten over die risico's."
"Ik denk dat een school ook begrip moet opbrengen voor de positie van ouders, die de plicht hebben om op te komen voor hun kinderen. Het heeft geen enkele zin dat iedereen zich verschanst achter zijn eigen gelijk en tegenover de ander gaat staan. Er moer beter gecommuniceerd worden tussen ouders en school. Alleen dan kun je voorkomen dat ouders van elke mug een olifant maken."
Okee, ik begrijp dus dat het vooral in het belang van de verzekeraars is dat scholen de indruk krijgen dat de claim-cultuur toeneemt en dat ze zich maar beter goed kunnen indekken tegen mondige ouders. Plus dat scholen allerlei dingen kunnen doen om claims te voorkómen, zodat de verzekeraars zich niet blauw hoeven te betalen.
Dat heeft Marsh in ieder geval bereikt: de noodzaak van een goede verzekering is weer even flink onder de aandacht gebracht. Wel jammer dat daarvoor de ouders en hun imaginaire claims over verkeerde schooladviezen als hefboom gebruikt moesten worden. Ook jammer dat gerenommeerde kranten zich zo gemakkelijk voor dat karretje lieten spannen.
