20 december 2002 door Dido Michielsen
Dido Michielsen is moeder van Lisa-Xiu en Lin. In haar maandelijkse column vertelt Dido over alle ins en outs van het adoptie-ouderschap.
Vandaag sprak ik een goede vriendin die zelf geadopteerd is. Een tijdje geleden heeft zij haar geboortemoeder opgespoord, die vlakbij haar bleek te wonen. Volgens de man van die vrouw leken zij en haar moeder als twee druppels water op elkaar; zelf zag ze dat niet meteen. Ze hebben elkaar diverse malen ontmoet, en dat was goed zo, vertelde mijn vriendin. Genoeg ook, voorlopig, al is ze er tot haar spijt niet achtergekomen wie haar biologische vader is (hij woont in het buitenland).
Ze heeft haar adoptieouders niets verteld omdat ze bang is hen hiermee te zeer te kwetsen. Ze is niet kwaad op haar moeder, en ook niet diep teleurgesteld. Ze vindt het gewoon prettig om van haar bestaan af te weten.
Voor een adoptie-ouder zoals ik, is het altijd geruststellend om een geadopteerde te ontmoeten die nuchter over haar afkomst praat. Het idee dat jouw kinderen zich geen compleet mens kunnen voelen of eeuwig-durende woede koesteren omdat ze hun geboorte-ouders niet kennen, geeft je een onverdraaglijk machteloos gevoel. Het enige dat je wel kunt proberen, is je kinderen de veerkracht te geven om de dingen te accepteren zoals ze zijn.
Er zijn in die zin twee taken weggelegd voor adoptie-ouders: eerlijk zijn tegen je kinderen en ze de tijd en de ruimte gunnen om te rouwen om het verlies van hun geboorte-ouders.
Ik vind het dan ook wel begrijpelijk dat aspirant adoptie-ouders soms stevig aan de tand worden gevoeld door de kinderbescherming. Hebben zij bijvoorbeeld verwerkt dat er geen biologische kinderen uit hun samenzijn worden geboren? Kunnen zij zonder dichtgeknepen keel praten over de eerste moeder van hun kind? Zijn ze in staat om hun kind volledig te accepteren, ook als het een totaal ander temperament en karakter blijkt te hebben dan zijzelf?
Dit lijkt misschien een zwaarmoedig of somber stukje, maar zo is het niet bedoeld. Wat ik eigenlijk wil zeggen – in therapeutisch jargon – is dat adoptie een plaats moet kunnen krijgen.
Ik voel altijd een lichte rilling als iemand zegt: "Ik heb het een plek gegeven". Maar eerlijk gezegd weet ik er ook geen betere uitdrukking voor.
Verwerken heeft iets van recyclen, wegwerken. Iets een plaats geven betekent dat het er nog is, maar zich thuisvoelt waar het zich bevindt. Niets om bang voor te zijn, zelfs al doet het soms verdriet. En dan geloof ik bovendien dat je niet iets een plek 'geeft', maar dat iets van het leven een plek 'krijgt', als je er voor open staat.
Dat is toch bijna een religieuze gedachte voor het nieuwe jaar: dat alle adoptiekinderen hun plek maar mogen vinden, zowel letterlijk als figuurlijk.
