13 oktober 2006 door Sarcas
Hoe voelt het om stiefvader te zijn? En waarom zou je je dat eigenlijk afvragen? Tijd voor een navelstaar-sessie.
Een vervelend aspect van 'stief' is dat ik steeds weer moet uitleggen hoe de familieverhoudingen in elkaar zitten en waarom we allemaal andere achternamen hebben. En dan komt het: "Oh, het is dus eigenlijk niet écht je dochter?" Of: "Heb je geen kinderen van jezelf dan?" Meestal gevolgd door de killer: "Ja, maar met eigen kinderen is dat toch anders".
In het sociale verkeer kan weinig me zo kwaad maken als dit soort opmerkingen. Tijd dus voor een diepgaande navelstaar-sessie.
Ik heb geen kinderen die uit mijn eigen lendenen zijn voortgekomen. Is dat erg? Ben ik zielig? Mis ik iets? Uiteraard roep ik altijd krachtig "neen", en vraag me dan in stilte af waar sommige mensen het ^%#$% lef vandaan halen om dat soort vragen te stellen. Wat willen die mensen horen?
Mijn vrouw heeft altijd nog wel meer kinderen willen hebben. Van mij hoefde dat niet. Ik vond altijd dat ik al een kind hád, en dat vond ik prima zo. Bovendien: een kind nemen doe je niet zomaar, vind ik. Ik ben niet gek op baby's en kleine kinderen, en was juist blij dat die fases al voorbij waren. Dochterlief ging steeds meer op een echt mens lijken.
Ik heb me wel eens afgevraagd hoe 'een kind van mijzelf' zou zijn. Ik ben wel eens nieuwsgierig, soms. Maar nieuwsgierigheid is natuurlijk geen excuus om een kind op de wereld te zetten. Voor mij althans niet.
Ik denk niet dat een kind van mij zo anders zou zijn als mijn stiefdochter. Het aloude nature or nurture-debat. Zijn de dingen aangeboren of aangeleerd? Ooit, tijdens mijn kort-durende studie psychologie, heb ik daar een hoop wetenschappelijke literatuur over moeten lezen. Mijn conclusie is dat opvoeding en omgeving een doorslaggevende invloed hebben op het wezen van een kind.
Ik merk bijvoorbeeld dat mijn dochter mijn gevoel voor humor begint over te nemen, terwijl het niet mijn eigen dochter is. Of dat positief is, valt natuurlijk nog te bezien, maar ik vind het wel lollig.
Ook merk ik dat er tegenwoordig een wat kritischer noot in haar gedachtewereld begint te komen. Ik vlei mezelf met de gedachte dat ik die noot bij haar geplant heb. Inmiddels begint ze mijn kritische blik op de maatschappij, op vanzelfsprekendheden en op de verwachtingen van anderen met mij te delen.
Ik kijk wel eens naar mensen met kinderen om me heen, en dan valt het me op dat sommige kinderen hun uiterste best doen om juist niet als hun ouders te zijn. Komt dat door de kinderen? Is hun behoefte om zich af te scheiden en af te zetten zó sterk dat ze zó sterk reageren? Of komt het door de ouders? Zijn hun eisen en verwachtingen zo dwingend dat het kind zich bijna letterlijk uit de dwangbuis probeert te kronkelen?
Maakt het uit als het je eigen kind is? Elk kind waar je de zorg en verantwoordelijkheid voor hebt, is toch net zo belangrijk alsof het je eigen kind is? Kijk, ik doe het zelf ook: 'alsof het je eigen kind is'. Alsof een niet-eigen kind toch een beetje minder is. Iedereen zal roepen dat dat niet zo is, maar ondertussen bestaat de tweedeling wel.
Ik denk niet dat een kind van mijzelf leuker of beter zou zijn dan mijn stiefdochter. Maar ook ik heb dubbele gevoelens. Wat als mijn eigen kind vreselijk stom zou zijn? Of is dat dan weer een typische gedachte van iemand die geen (eigen) kinderen heeft, een angst voor een soort falen?
Uiteindelijk zal ik er nooit achterkomen. Ik heb daar ook geen behoefte aan; sommige dingen zijn goed zoals ze zijn. Ik heb een stiefdochter waar ik met hart en ziel van houd, en ik heb na het opmaken van de balans geen reden om een eigen kind te willen.
Het doet er niet toe of ze biologisch van mij is; ze is van mij qua vorming en gedachten. Het maakt niet uit, het doet er niet toe. Waarom zou je meer houden van een biologisch eigen kind? Waarom zou je je er eigenlijk druk om maken? Waarom zou je erover nadenken?
Maar waarom zou ik dan tóch soms stilletjes wensen dat ook dat laatste stukje van mij was?
