4 november 2005 door Sarcas
In zijn eerste column beschrijft Sarcas de relatie tot zijn puberdochter én de relatie tot haar biologische vader. Puberteit en stiefouderschap - een explosieve combi....
Definiëren helpt me met denken. Weten wat mijn positie is, maakt me bewuster. Feitelijk ben ik de vader van een puberdochter. Stiefvader eigenlijk. Van Dale's definitie van deze positie is: tweede vader, m.b.t. een kind van de moeder uit een ander huwelijk. Okay, tweede vader dus.
Even stiefdochter opzoeken. Ah, zie stiefkind:
1. kind, door een van de echtgenoten meegebracht in het huwelijk, in betrekking tot de tweede vader of moeder.
2. misdeelde persoon of zaak.
Ik ben dus de tweede vader van een door mijn echtgenote ingebracht (misdeeld) kind van het vrouwelijke geslacht, en dat kind is nu nét 13 geworden. Ze is een volwaardig lid van het legioen der pubers. Hieperdepiep. Maar dat terzijde.
Is dat 'stief' nu zo belangrijk? Ja en nee. Het maakt het onderscheid met een 'niet-stief'. Dochterlief hééft een 'eerste' vader. En die ziet ze meerdere malen per week. Maar ze woont bij ons, bij haar moeder en mij.
Dat maakt mij tot eerst-verantwoordelijke vader bij het opvoeden, vind ik. Ik beschouw mijzelf al zo vanaf haar babyjaren, want haar moeder en ik zijn al samen vanaf haar eerste jaar. Ik kan niet hálf opvoeden of hálf de verantwoordelijkheid aanvaarden voor een kind. Ik heb er dus altijd naar gestreefd om haar als mijn dochter te behandelen, en me er niet van af te maken met 'het is mijn kind niet', als het even niet meer leuk werd.
Niet dat dat allemaal vanzelf ging, natuurlijk. Ik had me nooit voor kinderen geïnteresseerd, had nooit over eigen kinderen nagedacht. Maar ja, dit zou een all inclusive-relatie worden, dus dan moest ik er maar over nadenken.
En dat bracht me tot de 'alles of niets'-conclusie, waarna de keuze op 'alles' viel. Ik zou dit serieus gaan nemen. Vanzelfsprekend heeft het wel een aantal jaren geduurd voordat ik alles op een rijtje had, van de nodige fouten had geleerd, en enige aanpassingen in m'n leven, denkwijze en prioriteiten had gemaakt. Eigenlijk houdt dat proces nooit op.
Toen bij dochterlief een jaar of twee geleden de voorboden van de puberteit zich aandienden, heb ik daar een tijdje over moeten nadenken. Dit is de tijd waarin onder meer de totaal verschillende posities, opvattingen, normen & waarden, ideeën en methodes van mijzelf enerzijds en 'Vader Eén' anderzijds duidelijk gaan worden.
Vader Eén en ik zijn totaal verschillend. Ikzelf ben zeer vrij, sta veel toe, ben van mening dat het goed is van je fouten te leren, en geef geregeld te veel gelegenheid om over mijn grenzen heen te gaan. Hem vind ik kortzichtig, beperkend, traditioneel, agressief en oneerlijk.
Jarenlang ben ik hier voorzichtig mee omgegaan. Ik heb de dingen die hij deed proberen uit te leggen – aan mijzelf, aan mijn vrouw en aan mijn dochter – ik heb verschillende invalshoeken belicht, zoals zijn Islamitische achtergrond, de culturele verschillen, zijn opvoeding en zijn jeugd. Maar eigenlijk is hij gewoon een eikel.
"Waarom doet papa zo?" Op een gegeven moment ben je door je excuses heen. Dan zeg je gewoon: "Het is een eikel, lief, trek het je niet aan".
Ik heb wel eens gehoord dat ik dat niet mag zeggen. Ik heb de afgelopen tien jaar alle diplomatieke antwoorden gegeven die er mogelijkerwijze te verzinnen zijn, maar op een gegeven moment houdt het op.
Het moment waarop het ophield, was de puberteit. Die moeizame, maar fascinerende metamorfose van kind naar volwassene. Dat betekent dat ook ík moet gaan veranderen. Op een gegeven moment wordt het omzeilen van een direct antwoord eigenlijk hetzelfde als er openlijk om liegen.
Daarom speelt dit stief-gebeuren zo'n belangrijke rol in mijn positie als ouder. Ik heb niet alleen mijn levensvisie door te geven, maar ook nog actief iets te doen met de opvoedingsmethode (hahaha) van haar biologische vader en zijn partner. (Biologisch is dus niet altijd beter...). Vandaar de nadruk op de stief-relatie. Het is bepalend voor de manier waarop ik me gedraag. Het maakt het moeilijker, complexer.
Maar in het grote geheel blijft het ook hetzelfde. Ik kan haar niet meer als kind behandelen, maar ook nog niet als volwassene. Ik moet alle voelsprieten uitsteken, zintuigen richten en dan gewoon maar zien wat er gebeurt.
Het is nu echter wel de tijd om de dingen te zeggen zoals ik ze zie, zoals ik ze vind. Als ik niet oppas, word ik zelf ook nog eens volwassen.
