8 april 2011 door Marjon Klomps
Jules heeft te weinig herseninhoud, geen spraakcentrum, een ontwikkelingsachterstand en vrij ernstige gedragsproblemen. Moeder Marjon vertelt.
In deze aflevering: assertiviteitstraining. Jules heeft geleerd hoe je STOP moet zeggen. Wat nogal uit de hand loopt.
Sinds kort krijgt Jules op school assertiviteitstraining. Omdat niemand in de groep praat, is het natuurlijk verstandig om gebaren af te spreken waarmee je aan kunt geven wat je wel en niet leuk vindt. Als je met de trein aan het spelen bent, en een ander kindje komt de wagonnetjes afpakken, dan is het niet wenselijk dat je hem vervolgens met de spoorbrug om de oren slaat. Beter is het om een gebaar te maken waarmee je zegt: STOP! Dit wil ik niet! Dit vind ik niet leuk!
Het gebaar hiervoor is ook het stopgebaar dat de verkeerspolitie maakt. Arm naar voren, hand open en opgericht: STOP!
De juffen melden vol trots dat de kinderen het gebaar goed maken. Het brengt rust en duidelijkheid in de klas, en de kinderen leren zo hun grenzen aan te geven.
Tot zover alles goed. Na een aantal dagen merken wij dat Jules het gebaar ook thuis gebruikt. Als ik hem een beetje plaag en kietel, terwijl hij druk met iets bezig is, draait hij zich om en brengt hij zijn opgeheven hand tot vlak voor mijn neus. STOP! "Vind je het niet leuk, Jules? Moet mama stoppen?" vraag ik vriendelijk. Hij knikt en gaat tevreden en zich begrepen voelend verder met spelen.
's Avonds in de badkamer, tijdens het avondritueel, smeer ik tandpasta op Jules' tandenborstel en drapeer ik de handdoek voor zijn borst. "We gaan tandenpoetsen, Jules."
Mooi niet. Meneer draait zich om en duwt zijn opgeheven hand assertief naar mijn neus:
- STOP! Wil ik niet!
- "Wil je dat niet?" echo ik verbaal. "Maar je tanden zijn vies, die moeten schoongemaakt worden."
Jules zucht van zoveel dommigheid. Was hij soms niet duidelijk genoeg? Zijn opgeheven hand drukt hij nu echt op mijn neus. Kijk mam, kijk dan wat ik bedoel!
Ik ging hier duidelijk over Jules' grens heen. En dat hoeft hij natuurlijk niet te pikken. Heeft hij geleerd, op school. Wel opletten, mama!
Uiteindelijk krijg ik zijn tanden gepoetst met behulp van varkentje. Maar de dagen daarna wordt de hand te pas en te onpas geheven. Jules, we gaan eten. STOP, wil ik niet! Schoenen aan. STOP! Naar bed. STOP! Uit bed. STOP! Broer in de woonkamer. STOP! We worden er gek van.
Ik besluit om vuur met vuur te bestrijden. De eerstvolgende keer dat Jules zijn hand opheft om mij te gebieden ergens mee te stoppen, stop-gebaar ik hem terug: "Nee Jules, ik wil niet dat jij dit doet. Je moet stoppen met STOP zeggen."
Even kijkt Jules me verbaasd aan. Zijn hersens draaien op volle toeren, je ziet het aan zijn ogen. Hij kijkt bepaald scheel. Dan verschijnt zijn hand voor mijn ogen. "Stop mama!" Ik stop terug. Hij stopt nog harder. Ik weer. Hij vervolgens met twee handen. Welles-nietes op z'n non-verbaals. En Jules wint. Wederom.
