Het kan je behoorlijk overvallen als je kind ineens begint te stotteren. Eerst praatte hij of zij zonder problemen, en nu komen er haperingen, herhalingen of blokkades in de spraak. Je vraagt je af: waar komt dit stotteren vandaan en wat kun je doen om je kind te helpen? Geen zorgen, stotteren komt vaker voor dan je denkt, en in veel gevallen gaat het vanzelf weer over. Hier lees je tips van Dr. Marie-Christine Franke, stottertherapeut en krijg je tips hoe je je kind kan helpen om het stotteren te verminderen.
Stotteren is een spraakstoornis waarbij de vloeiende spraak verstoord wordt. Je herkent het aan het herhalen van klanken of woorden zoals "ik-ik-ik wil" of aan langere klanken zoals "sssssuper". Soms lijkt het praten even helemaal stil te vallen, alsof je kind vastzit in een woord. Dit komt vaak voor bij jonge kinderen, vooral tussen de 2 en 5 jaar, wanneer ze zich volop aan het ontwikkelen zijn op het gebied van taal.
Waarom begint je kind ineens te stotteren? Er is niet één duidelijke oorzaak, maar er zijn wel een paar factoren die kunnen bijdragen:
Sommige kinderen merken zelf al snel dat het praten moeilijk gaat. Ze kunnen bijvoorbeeld zeggen dat het niet lukt om iets te zeggen, hun handje voor hun mond houden of hun hoofd bewegen om uit de stotter te komen. Soms gebruiken ze zelfs hun hand om zichzelf te helpen met praten. Andere kinderen lijken het juist helemaal niet op te merken en praten gewoon door, met stotters in hun spraak.
Hoewel stotteren vaak tijdelijk is, vraag je je misschien af wanneer je hulp moet zoeken. Hier zijn een paar signalen om op te letten:
Heb je twijfels of wil je meer zekerheid? Vul dan de screeninglijst in van het Stotterfonds. Deze SLS-vragenlijst kan je helpen om te bepalen of er een reden is om contact op te nemen met een logopedist.
Als het stotteren net begonnen is, kan het lastig zijn om te bepalen wat je moet doen. Hier zijn wat tips voor ouders van kinderen die pas net stotteren:
Maak aantekeningen: Schrijf op wanneer je voor het eerst merkt dat je kind begint te stotteren en hoe erg het was. Geef elke week een score van 0-7 om de ernst bij te houden. Dit helpt om het verloop te volgen. Hiervoor kun je onderstaande tabel gebruiken.
Wacht 6-9 maanden af: Als het stotteren na 6-9 maanden minder wordt, is de kans groot dat het vanzelf weer overgaat. Vaak zijn kinderen na ongeveer drie jaar volledig hersteld.
Stress of frustratie?: Merken jij of je kind dat er veel stress door het stotteren ontstaat? Neem dan eerder contact op met een logopedist-stottertherapeut voor geruststelling en advies.
Was je kind ouder dan 5 jaar toen het stotteren begon? In dat geval is het verstandig om meteen een logopedist te raadplegen, vooral als stotteren in de familie voorkomt of je kind ook andere spraakproblemen heeft.
Stottert je kind al langer dan zes maanden? Dit kan betekenen dat het niet vanzelf overgaat. Hier zijn wat dingen om op te letten:
Als je kind al op school zit en nog steeds stottert, kan dat soms voor extra uitdagingen zorgen. Stotteren hoeft geen belemmering te zijn voor schoolwerk of sociale activiteiten, maar het kan lastig worden als je kind ermee gepest wordt of zich ongemakkelijk voelt.
Als ouder kun je veel doen om je kind te helpen:
Als het stotteren aanhoudt of erger wordt, is het verstandig om hulp in te schakelen. Logopedie kan je kind helpen om meer controle te krijgen over het spreken. Een logopedist kan samen met je kind op een speelse manier werken aan spraakoefeningen en technieken om het stotteren te verminderen. Hoe eerder je begint, hoe beter de resultaten vaak zijn.
Stotteren is dus een normale fase voor veel jonge kinderen, en in de meeste gevallen gaat het vanzelf weer over. Het belangrijkste is dat je rustig blijft, je kind de tijd geeft om te praten en geen druk legt op het vloeiend spreken. Als het stotteren langer aanhoudt, of als je je zorgen maakt, is het slim om hulp te zoeken bij een logopedist.
