9 november 2021
Rode vlekjes, blaasjes, plekjes, uitslag of zweertjes: binnen de kinderziekten zijn het veelgehoorde klachten. Maar met welke ziekte heb je te maken? Wat kun je voor je kind doen? Moet je oppassen als je zwanger bent? En wanneer moet je arts bellen? In dit artikel hebben we op een rijtje gezet wat je merkt aan je kind, wat je kunt doen om je kind er doorheen te helpen, of en hoe besmettelijk de ziekte is en of je ergens rekening mee moet houden als je zwanger bent. Spoileralert: de meeste vlekjesziekten gaan gelukkig vanzelf over.
Er zijn een aantal kinderziekten met vlekjes, waarbij de meesten ongevaarlijk zijn. De meest voorkomende vlekjesziekten:
Bel NU met de huisarts/huisartsenpost als…
Bel je huisarts of maak een afspraak als…
Kun je weinig afvinken van bovenstaande lijstjes, maar maak je je toch veel zorgen? Neem dan ook contact op met de huisarts. Als ouder ken jij je kind het beste en jij weet welk gedrag bij hem of haar past. Soms weet je onderbuikgevoel al meer dan jij op Google kunt vinden.
Nee, de meeste kinderziekten zijn gelukkig niet gevaarlijk. Ze gaan bijna altijd vanzelf weer over. Van roodvonk en de mazelen kunnen kinderen wel erg ziek zijn. In sommige gevallen zijn deze ziekten zelfs gevaarlijk. Denk je dat je kind roodvonk of de mazelen heeft? Bel dan met de huisarts.
In het land der kinderziekten zijn er heel wat met rode vlekjes, bultjes, blaasjes of plekjes. Hieronder hebben we de meest voorkomende virussen voor je op een rijtje gezet.
Wat merk je aan je kind? Vaak is je kind eerst verkouden. Daarna krijgt je kind wat koort, is het wat hangerig en/of ziek. Je kind krijgt over zijn hele lichaam rode vlekjes en met vocht gevulde blaasjes. Zelfs in de mond, op zijn ogen of in het haar verschijnen de waterpokken. De blaasjes jeuken, dus je kind wil het liefst de hele dag krabben. De blaasjes drogen vanzelf in, dan worden het korstjes. Deze verdwijnen vaak na ongeveer 10 dagen.
Wat kun je voor je kind doen? Zorg dat de nagels van je kind schoon en kort zijn. En het liefst: laat je kind niet krabben. Door het krabben wordt de jeuk erger. Ook kan het zorgen voor ontstekingen en kleine littekens. Heeft je kind veel last van de blaasjes in zijn mond? Koud drinken of een waterijsje helpt! Tegen de ontiegelijke jeuk helpt een lauwwarm bad met havermout erin, dit kan een paar keer per dag. Ook een koelende lotion of zalf kan helpen tegen de jeuk. Lotion Alba (een zink-lotion), verkoelende mentholgel of carbomeerwatergel zijn goed verkrijgbaar. De eerste twee koop je gewoon bij de drogist, de laatste bij de apotheek. Heb je geen recept voor nodig.
Zijn waterpokken besmettelijk? Ja. Heel erg. Vanaf 2 dagen voordat de eerste rode blaasjes (waterpokken) ontstaan is de ziekte al besmettelijk.
Wat als ik zwanger ben? Als je zelf geen waterpokken hebt gehad, dan kan het gevaarlijk zijn. Als je tijdens je zwangerschap de waterpokken krijgt, dan kun je een longontsteking krijgen. Ook is er een kleine kans dat je baby afwijkingen krijgt. Ben je zwanger EN heb je de waterpokken nog niet gehad? Blijf uit de buurt van mensen met waterpokken of gordelroos. Heb je contact gehad met iemand die het wel had? Neem dan contact op met je huisarts.
Wat merk je aan je kind? Je kind heeft geen zin om te eten, heeft keelpijn, een koorts die snel oploopt (soms tot 40 graden) en zere klieren in zijn hals. Bij roodvonk kan je kind ook overgeven en buikpijn hebben. De tong van je kind wordt bij roodvonk eerst wit en na ongeveer 3 dagen rood, dik en bobbelig: een frambozentong. Op dag 2 krijgt je kind een rode uitslag op de borst. Let op: uitslag, geen vlekjes. Het zijn rode puntjes op een rode achtergrond. Het voelt ruw aan en het jeukt niet. De uitslag zie je langzaamaan overal op het lichaam, vooral bij de oksels en de liezen. De huid rond de mond blijft bleek. Binnen 3 tot 5 dagen moet de koorts zakken. De uitslag verdwijnt ook vanzelf weer na een paar dagen.
Wat kun je voor je kind doen? Bij roodvonk heeft je kind vooral last van keelpijn. Dit kun je verzachten door hem regelmatig iets kouds te drinken te geven. Een slokje koud water is vaak al genoeg. Ook zuigen op een waterijsje of een dropje helpt tegen de pijn. Eten is niet zo belangrijk. Zorg dat je kind genoeg rust krijgt en leidt je kind af waar het kan. Een beetje extra tijd met papa en/of mama leidt af van de pijn.
Is roodvonk besmettelijk? Ja. Iemand met roodvonk is besmettelijk als de eerste klachten beginnen. Nog voordat de vlekjes er zijn. Dit duurt tot het vervellen van de huid voorbij is.
Wat als ik zwanger ben? Het kan geen kwaad als je in aanraking komt met iemand die roodvonk heeft. Als je net bevallen bent, kan je kraamvrouwenkoorts krijgen van roodvonk. In dat geval kun je beter geen contact hebben met mensen met roodvonk.
Wat merk je aan je kind? De naam zegt het eigenlijk al: bij deze kinderziekte krijgt je kind pijnlijke rode blaasjes en plekken op zijn handen, in zijn mond en op zijn voeten. Het begint met een beetje koorts, soms zijn kinderen wat snotterig, hoesterig en hebben ze keelpijn. Ook buikpijn, misselijkheid, overgeven, diarree en geen zin in eten kunnen tekenen van de hand-, mond- en voetziekte zijn. Na 12 tot 36 uur krijgt je kind rode vlekjes en blaasjes in de mond. Deze gaan makkelijk kapot. Alleen dan doen ze zeer. Na de mond, zijn de handpalmen en voetzolen aan de beurt. Ook hier krijgt je kind rode blaasjes van 2 tot 5 mm groot. Ook op de billen, rond de vulva/penis en in het gezicht kan je kind pijnlijke rode vlekken krijgen. Alle blaasjes genezen meestal binnen een week.
Wat kun je voor je kind doen? Eigenlijk niet zoveel. Zorg dat je kind genoeg drinkt, het zijn rust pakt en geef eventueel paracetemol bij veel pijn en ongemak. Hand-, mond- en voetziekte is vaak binnen 2 weken weer over.
Is hand-, mond- en voetziekte besmettelijk? Jazeker. Al vanaf 3 tot 7 dagen voor de klachten beginnen, maar ook tijdens het herstel is iemand nog besmettelijk.
Wat als ik zwanger ben? De hand-, mond- en voetziekte kan geen kwaad als je zwanger bent. Ook voor ongeboren en pasgeboren baby’s is het niet gevaarlijk.
Wat merk je aan je kind? Bij de vijfde ziekte krijgt je kind rode wangen, met rozerode vlekjes. Het lijkt meer een soort uitslag die zich langzaam uitbreidt naar de romp, billen, armen en benen. De kleine vlekjes worden samen een grote vlek. Op jeuk en koorts na, voelt je kind zich verder niet ziek. Is je baby jonger dan 3 maanden en heeft hij verschijnselen van de vijfde ziekte? Bel dan de huisarts.
Wat kun je voor je kind doen? Weinig. Heeft je kind veel last van de jeuk? Dan kan een zalfje van de drogist of apotheek helpen. Dit kun je gewoon zonder recept halen.
Is de vijfde ziekte besmettelijk? Ja, vanaf een week voordat de vlekjes verschijnen is een kind al besmettelijk. Zijn de vlekjes er al? Dan is de ziekte niet meer besmettelijk.
Wat als ik zwanger ben? Als je in de eerste helft van je zwangerschap bent EN je krijgt de vijfde ziekte, dan is er een verhoogde kans (ong. 9%) op een miskraam of doodgeboren kindje. Helaas kun je jezelf hier niet tegen beschermen. Ben je zwanger en ken je iemand met de vijfde ziekte? Bel dan met de huisarts.
Wat merk je aan je kind? Bij de zesde ziekte heeft je kind ineens hoge koorts, 39 tot 40,5 graden. De huid in de hals en achter de oren voelt soms wat dikker. Na 3 tot 5 dagen wordt zakt de koorts snel. In het gezicht en de nek komen de eerste lichtrode vlekjes. Later zie je ze ook op de rest van het lichaam. Deze vlekjes jeuken niet.
Wat kun je voor je kind doen? Zorg dat je kind genoeg drinkt en dat het genoeg rust krijgt. Ook kun je hem luchtig kleden, zodat hij de warmte van de koorts beter kwijt kan. De koorts zelf kan geen kwaad. Veel knuffelen en hopen dat het snel over is. Na 4 tot 7 dagen zou je kind zich weer beter moeten voelen.
Is de zesde ziekte besmettelijk Ja. Zodra je kind koorts heeft, kan hij de ziekte doorgeven. Pas als alle vlekjes weg zijn, is de ziekte niet meer besmettelijk.
Wat als ik zwanger ben? Dan niks. De zesde ziekte is niet gevaarlijk voor je.
Mazelen komen gelukkig weinig voor, omdat bijna alle kinderen inentingen (BMR-prikken) tegen de mazelen hebben gehad. Heeft je kind deze (nog) niet heeft gehad en denk je dat hij de mazelen heeft? Bel dan de huisarts. Mazelen kunnen gevaarlijk zijn.
Wat merk je aan je kind? De eerste tekenen van de mazelen zijn verkoudheid, hoesten, rode ogen en (hoge) koorts. Als de koorts weg is, kan deze ineens weer heftig terugkomen. Bij de mazelen komen er witte vlekjes aan de binnenkant van de wangen. Na een paar dagen krijgt je kind rode vlekken in het gezicht, die zich uitbreiden over het hele lichaam. Langzaam worden de vlekken bruin en vormen ze samen grote vlekken. Dan lijkt het alsof je kind huidskleurige plekjes heeft in plaats van rode vlekken. Sommige kinderen krijgen jeuk.
De mazelen kunnen, vooral bij kinderen onder 5 jaar, ernstig verlopen. Dan kan je kind oorontsteking krijgen, een ernstige longontsteking en/of een ontstekingen aan de hersenen of hersenvliezen. Als de mazelen bij je kind ernstig verlopen, dan kan het blijvende doofheid en/of schade aan de hersenen veroorzaken.
Wat kun je voor je kind doen? Laat je kind goed en vaak drinken, ook een waterijsje telt. . Zorg dat het de warmte van de koorts goed kwijt kan en dat het genoeg rust krijgt. Geef het extra aandacht en eventueel paracetemol. Houd je kind goed in de gaten. Vaak zijn kinderen met de mazelen na 7 tot 10 dagen weer beter.
Zijn de mazelen besmettelijk? Ja. Vanaf 2 dagen voordat je kind klachten heeft tot 4 dagen na het verschijnen van de eerste vlekken.
Wat als ik zwanger ben? Als je zwanger bent en de mazelen krijgt, dan kan dat ernstiger verlopen. Je hebt bijvoorbeeld een grotere kans op een longontsteking. Hoewel het geen risico geeft op beschadiging van je ongeboren kindje, kan het wel zorgen voor een abortus of een te vroege geboorte. Gelukkig is dit zeldzaam.
Zoals je hebt kunnen lezen: de meeste vlekjesziekten met rode bultjes, blaasjes, zweertjes, vlekken, uitslag zijn gelukkig onschuldig en gaan vanzelf weer over. Twijfel je ergens over of voelt het niet oké? Neem dan altijd contact op met je huisarts. Liever een keer teveel gebeld dan een keer te weinig. Parents know best…
