1 juni 2021
Je wilt je kinderen zoveel mogelijk beschermen voor verdriet en pijn, maar tegelijkertijd horen deze dingen ook bij het leven. Hoe kun je je kind op een goede manier betrekken bij de uitvaart, zonder dat dit je kind te veel wordt? Wat laat je ze wel en niet doen? Hoe ga je ermee om als kinderen gaan huilen, lachen of zich vervelend gedragen? Wij zochten het voor je uit.
Of je kind bij de uitvaart is en of hij daar een rol heeft, hangt natuurlijk helemaal van je kind af. Jij bent degene die hem of haar het best kent. Vraag je kind wat hij zelf wil, waar hij behoefte aan heeft en of hij zelf ideeën heeft. Merk je in de loop van de week of bij bepaalde dingen toch een twijfel of voel je een ‘nee’? Zowel jij als je kind kunnen altijd terugkomen op keuzes als jullie je daar beter bij voelen. Jij weet immers het best wat je kind op een moment wel of niet aan kan. Volg je gevoel en handel daarnaar. Ook in tijden van verdriet.
De rol van je kind bij de uitvaart hangt voor een groot deel af van wat je kind zelf wil. ‘Zorg voor een zo goed mogelijke uitleg over wat er gaat gebeuren. En mocht je dingen zelf niet weten, dan kun je vaak de rouwbegeleider om uitleg vragen. Kinderen kunnen ‘nieuwe’ dingen wel spannend vinden, maar een duidelijke uitleg kan ze helpen om te beslissen wat ze wel of niet willen.’ - Desiree Moerenhout, rouwcoach van Grow-coach.
Kinderen kunnen heel goed helpen met bijvoorbeeld:
Ook voor moeilijke dingen, zoals een uitvaart, geldt: een goede voorbereiding is het halve werk. Nu is elke uitvaart en elk rouwproces anders, maar je kunt je kind er van tevoren wel globaal over vertellen. Wat kun je verwachten, wat gaat er gebeuren en wie zijn er allemaal bij. Ook kan het helpen om je kind het uitvaartcentrum of het crematorium vast te laten zien.
‘Daarnaast is het fijn, en ook in het belang voor jou als ouder zelf, om iemand als back-up mee te nemen. Iemand waarbij je kind zich ook fijn voelt. Die jouw kind van je kan overnemen mocht het gebeuren dat je overmand wordt door verdriet, en jij daardoor niet genoeg aandacht meer kunt geven aan je kind. De overledene (deels) zien heeft een belangrijke rol om het rouwproces te starten. Hierdoor erken je dat de persoon echt is overleden.’, legt Desiree uit.
Te veel details vertellen: wees eerlijk tegen je kind, maar laat onnodige details weg. Gruwelijke details over bijvoorbeeld zelfdoding kunnen heftig zijn. Desiree: ‘Vertel wel voldoende, want vooral bij jongere kinderen kan het tekort aan informatie worden aangevuld door fantasie. Vaak is dit erger dan de waarheid. Hier kan je kind last van krijgen. Het is als ouder belangrijk om dingen te vragen aan je kind, zodat je weet wat hij wil weten. Dit kun je op intuïtie doen, maar je kunt je kind ook lezen. Je kent je kind het best en je weet wanneer iets hem teveel kan worden.’
Wees eerlijk: zorg ook dat je niet om de hete brij heen draait. Wij zeggen vaak niet letterlijk wat we bedoelen als we over de dood praten. Uitspraken zoals iemand heeft ons verlaten, hij is heengegaan of is ingeslapen, kunnen voor kinderen heel verwarrend zijn. Wees dus ook hier eerlijk, hoe moeilijk het ook is. Zo voorkom je misverstanden. In dit artikel geven we je tips over wat je kunt vertellen als iemand is overleden.
Kinderen doen vaak precies wat je niet verwacht of graag wilt. Dit kan ook gebeuren tijdens een uitvaart. Daarom vragen veel mensen zich af of kinderen wel meekunnen naar een begrafenis of crematie. Ook hier vroegen we Desiree om mee te denken.
Angelo: Toen ‘Omi’ overleed hebben onze vier kinderen de kist versierd met tekeningen en markers. Ze hebben het er nog steeds over.
Ciska: Mijn dochter van toen 7 heeft een tekening voor opa gemaakt en die is meegegaan in de kist en afgedrukt op de liturgie. Ook heeft ze een gedichtje geschreven en voorgelezen in de kerk.
Sarita: Mijn zoontjes (3 en 6) hebben hun opa in oktober verloren. Zij hebben beiden elk een kaars aan de kist mogen aansteken. Daar praten ze nog vaak over.
Debby: Mijn kids van 2 en 4 hebben een steen geverfd naar aanleiding van het prentenboek ‘Woezel en Pip: Dag lief muisje’. Die steen hebben ze bij het afscheid aan opa gegeven (op de kist gelegd). Die stenen hebben bij de uitvaart een prominente plek gekregen en liggen nu op het graf. Mijn zoontjes en de familie hebben hier veel aan gehad.
Martine: Bij het overlijden van mijn moeder, oma dus, kinderen 4-5-6 jaar voorbereidt door aula te laten zien. Ook van crematorium. Oma opgebaard thuis. Naast spelen, voelen, nabij zijn. Rituelen als kaarsjes tijdens de dienst. Gewoon vooraan op de grond spelen en tekenen tijdens de dienst. Uitleggen wat er gebeurt.
Wanda: Onze dochter (10) heeft afgelopen januari het favoriete pianostuk van haar opa (64) gespeeld op zijn uitvaart. Ze kreeg een staande ovatie in een overvolle kerk! Kippenvel!!! Daarnaast hebben alle kleinkinderen de kist beschilderd en hebben we ze overal bij betrokken. De kinderen droegen alle bloemen en kransen. Kinderen willen toch ook echt graag iets doen in zo’n vreselijke periode. Met z’n allen hebben de prachtige dienst voor mijn lieve vader geregeld!
Door dit artikel kun jij hopelijk je kind beter ondersteunen in het afscheid van een dierbare. Mooi dat je dit voor je kind kunt en wilt doen. Maar er komt een dag dat jij de dierbare bent waarvan ze afscheid neemt. Wist je dat je met een uitvaartverzekering veel stress en kosten kunt voorkomen? Door nu na te denken over later, kun jij je kinderen ook dan tot steun zijn bij het afscheid. Bijvoorbeeld door te kiezen voor een uitvaartverzekering en/of je uitvaartwensen vast te leggen.
Misschien vind je dit ook interessant
Hoe ga je ermee om als je kind opa of oma niet (goed) heeft gekend?
Zo praat je met je kind over de dood
Tips bij de rouwverwerking van je kind
Dit artikel is samen met kennispartner Monuta geschreven.
