1 mei 2020
Stel dat je kind of kinderen geen ouders(s) meer hebben, wie gaat er dan voor ze zorgen? Wil je dit zelf beslissen, dan moet je een voogd aanwijzen. Lees hier hoe.
Een ongeluk zit in een klein hoekje, we kunnen ernstig ziek worden en blijkbaar kan een pandemie ook zomaar uitbreken en duizenden levens eisen. Door alle gebeurtenissen van de afgelopen maanden ga je soms eens even goed nadenken. Heb ik alles wel geregeld, mocht het mis gaan met mij (en mijn partner)? Iets wat veel ouders vergeten is een voogd aanwijzen voor de kinderen. Daarom besteden we er graag aandacht aan, want het is echt zo geregeld!
De dood. We denken er liever niet aan, we willen leven en genieten, niet stilstaan bij het moment waarop alles eindigt en stilvalt. Alleen het idee al dat we ooit ophouden met bestaan, doen de rillingen over ons lijf lopen. Toch is er één ding zeker: dat moment gaat ooit komen.
Wat gebeurt er als jij er niet meer bent of nog erger, als jij en je partner er beide niet meer zijn? Je hoopt natuurlijk dat je kinderen dan oud genoeg zijn om voor zichzelf te zorgen en dat er genoeg geld is voor een mooie uitvaart. Maar dat is niet altijd het geval. Je kunt eerder overlijden, nog voordat je kinderen het huis uit zijn. Wat gebeurt er dan met je kinderen? Als je een partner hebt krijgt hij/zij het ouderlijk gezag, maar wat als jullie beide overlijden of wat als je geen partner hebt en je kinderen minderjarig zijn?
Als je niets regelt, beslist een rechter wie de voogdij krijgt. Fijner is het als je dit vooraf zelf kunt beslissen. Zorg dat je bent voorbereid zodat je op elk moment in je leven, alles goed voor je kinderen hebt geregeld. Bijvoorbeeld: een voogd aanwijzen.
Voordat we verder ingaan op een voogd aanwijzen, is het misschien handig om te weten wat voogdij nu precies is. Voogdij betekent dat iemand behalve de ouders het gezag uitoefent op het kind of kinderen. Ouders hebben altijd ouderlijkgezag. Gezag houdt in dat de persoon die het heeft, ervoor zorgt dat het kind wordt voorzien van voeding, drinken, onderdak, een opleiding en een opvoeding. Een voogd beslist ook mee in belangrijke keuzes van het kind als jullie er niet meer zijn. Je kunt denken aan de studiekeuze, geloofsovertuiging en medische behandelingen. De voogd beheert ook de financiën als je kind nog minderjarig is. Misschien wel fijn om al deze punten mee te nemen als je een voogd wilt aanwijzen. De voogd heeft namelijk een hele grote invloed op het verdere leven van jouw kind als jij er niet meer bent.
Als jij samen met de vader of moeder het gezag over het kind hebt, dan houdt de ander het ouderlijkgezag over het kind als jij komt te overlijden. Met andere woorden, de ander blijft voor het kind zorgen, mits die persoon dit niet aan kan.
Als jullie er allebei niet meer zijn, dan benoemt de rechter iemand als voogd. Hierbij maakt de rechter een keuze uit mensen uit de omgeving van het kind. Soms zijn meerdere mensen geschikt, maar het kan ook zijn dat er ruzie ontstaat of dat niemand die taak kan dragen. In dat geval roept de rechter de hulp in van de Raad van Kinderbescherming, zij verrichten een onderzoek en ondervragen de kinderen en familielieden om te bepalen wie geschikt is als voogd.
Je kunt al deze ellende voorkomen als je bij voorbaat een voogd aanwijst en dit laat vastleggen in je testament of laten aantekenen in het gezagsregister. Jij of jullie kunnen ook twee voogden aanwijzen.
Heb jij alleen ouderlijkgezag over je kind en kom je te overlijden, dan bepaalt de rechter wie het gezag krijgt. Bij voorkeur is dit de andere ouder (als die nog in leven is). Als de andere ouder binnen een jaar een verzoek tot gezag doet, dan is de kans groot dat hij of zij het gezag krijgt. Toch kan de rechter iets anders besluiten als blijkt dat een ander persoon een betere voogd voor het kind is.
Het kan ook nog zijn dat jij samen met je partner het gezag over je kind hebt, terwijl één niet de biologische vader of moeder is. In dat geval gaat het gezag nog steeds naar je partner. De andere biologische ouder kan wel een verzoek indienen om toch het gezag te krijgen. De rechter zal dan beslissen wat het beste is voor het kind.
Als jij of jullie geen voogd aanwijzen, dan zal een rechter dus beslissen wie het ouderlijk gezag over je kind krijgt.
Jij of jullie kunnen in jullie testament laten opnemen wie jullie als voogd aanwijzen. Dit kun je regelen bij een notaris. Er is ook nog een andere, goedkopere optie. Je kunt online, geheel gratis, een voogd aanwijzen door middel van een registratie in het gezagsregister. Dit kan online, maar ook schriftelijk. In principe kun je het dus heel snel regelen. Het enige dat je nodig hebt is een origineel afschrift van de geboorteakte (met datum en waarmerk) en een kopie van een geldig legitimatiebewijs.
Let wel op: als je meerdere kinderen hebt, moet je voor elk kind apart het formulier invullen!
Wat als je een voogd hebt aangewezen, maar dit wilt veranderen? Dat kan. Je kunt het wijzigen in je testament door contact met je notaris op te nemen. In het gezagsregister kun je het ook eenvoudig wijzigen.
Oké, je weet nu hoe je een voogd kunt aanwijzen, maar we weten nu dat dit niet lastig is. Het meest lastige is om te bepalen wie die waardevolle taak krijgt. Wie in jouw omgeving kan en wil jouw kinderen verzorgen als jij of jullie er niet meer zijn? Bij wie kan je met een gerust hart jouw kinderen, het meest waardevolle wat je bezit, achterlaten? Misschien is het voor jou zo klaar als een klontje, maar je zou echt niet de enige zijn die het gewoon niet weet, of misschien zelfs niemand geschikt vindt. Dat is behoorlijk lastig.
Er zijn een aantal zaken waar je echt even over na moet denken. Denk bijvoorbeeld aan de opvoedstijl, komt die een beetje overeen met die van jou? Houd ook de leeftijd van de voogd in het achterhoofd (misschien zijn je ouders dus niet heel geschikt) en de woonplaats. Woont de persoon die je in gedachten had aan de andere kant van het land, dan betekent dat automatisch dat je kind moet verhuizen naar een onbekende omgeving. Het hoeft overigens niet zo te zijn dat je kind altijd bij de voogd gaat wonen. Degene die voogd is, beslist over je kind en kan dus ook iets anders besluiten.
Vind je het echt heel lastig, praat er dan eens over met mensen uit je omgeving, dat kan heel goed helpen. Gooi gewoon bij een paar ‘kandidaten’ een balletje op.
Een voogd aanwijzen kan een hele lastige keuze zijn en als je er niet uitkomt dan kun je ook simpelweg niets aangeven en de rechter laten beslissen. Maar denk er in ieder geval wel goed over na.
Een voogd aanwijzen doe je niet zomaar. Natuurlijk zul je dit eerst moeten vragen aan degene die je kiest. Dit is een serieus maar ook bijzonder moment! Je vraagt de uitverkorene om te zorgen voor je meest kostbare bezit mocht dit ooit nodig zijn. Dit is een grote eer. Een mooier compliment kun je iemand eigenlijk niet geven. Diegene je als je voogd kiest, betekent veel voor je en je vertrouwt erop dat diegene voor de volle 100% zorgt dat jouw kind(eren) goed terecht komt. En dat geeft een fijn en geruststellend gevoel. Voor beide.
Natuurlijk is het een serieus gesprek over een verdrietig onderwerp. Dit hoeft niet te betekenen dat het gesprek ook verdrietig of beladen hoeft te zijn. Je gaat er namelijk vanuit dat het niet nodig is om een voogd aan te wijzen, maar omdat het nu eenmaal een belangrijke beslissing is kun je er net zo goed een speciaal moment van maken. We geven je graag wat tips.
Ook zijn er wat belangrijke punten die je kunt meenemen in het gesprek waarin je de voogd vraagt:
Laat je familie niet met de kosten en met vragen zitten, maar regel al zoveel mogelijk. Het kost een paar uur van je tijd, maar je bent er dan wel levenslang vanaf. Natuurlijk is het niet leuk om na te denken over je dood maar het is belangrijk om aan deze punten aandacht te besteden:
Lees hier de ervaringen en meningen van andere ouders over het aanwijzen van een voogd.
Emmelie: ‘Mijn zus kan het beste beslissingen maken.’
Mijn zus is aangewezen als persoon die beslist mocht ons wat overkomen. Zij beslist op dat moment of de kinderen bij haar blijven of bij iemand anders (in de vriendengroep of familie) geplaatst worden.
Maarten: ‘Vanwege de lockdown hebben we een voogd gekozen.’
Wij hebben het kort na de lockdown gedaan omdat mijn vrouw toch meer zekerheid wilde hebben als er iets met ons zou gebeuren. Uiteindelijk gekozen voor een van de twee opties die er waren, maar waar we toch niet helemaal blij mee zijn.
Lydia: ‘Wij komen er echt niet uit.’
Wij komen er echt niet uit dus nog niks vastgelegd. Vind het heel moeilijk.
Marjolein: ‘Kies iemand met je hart.’
Wij hebben dit vorig jaar gedaan voor onze vier en inmiddels nu vijf kinderen. We hadden er nog nooit over nagedacht, maar toen we een huis gingen kopen vond de notaris het echt onverantwoord dat we geen voogd hadden. We wilden iemand die dicht bij ons staat, die begrijpt waarom we de dingen doen zoals ze doen, iemand die onze wensen zou respecteren en niet zelf zou gaan nadenken wat hij of zij het beste zou vinden, maar echt zou kiezen wat wij zouden willen voor onze kinderen.
We kwamen uit bij de kleuterjuf, waar we na al die jaren kleuteren een goede band mee hadden gekregen. Ik had haar gevraagd of we samen een kopje thee konden drinken. Tijdens een stukje appeltaart vroeg ik of ze de voogd van onze kinderen wilde worden. Ze voelde zich vereerd! Oh ja en er komt nog een kindje, dus je wordt de voogd van 5. Tips qua voogd: kies iemand met je hart ❤️
Monique: ‘Wij vroegen de voogden tijdens mijn zwangerschap al.’
Ja, tijdens de zwangerschap al besproken destijds, omdat mijn man ernstig ziek was en zou komen te overlijden. De peetouders bewust gevraagd als voogd.
Ook opgenomen in mijn testament, zodat er geen onduidelijkheid over kan bestaan.
Norma: ‘Toen ik geconfronteerd werd met hartfalen werd ik gedwongen erover na te denken.’
Ja. Toen ik in oktober 2018 geconfronteerd werd met ernstig hartfalen werd ik gedwongen om daarover na te denken. Mijn oudste zoon van 25 is aangewezen als degene die verantwoordelijk is voor zijn broertje van 15 mocht ik wegvallen. We hebben dat goed besproken, en hebben daar alledrie een goed gevoel bij.
Mirjam: ‘Onze voogden worden ook wel ‘reserve ouders’ genoemd.’
Ja onze buren zijn voogd voor onze meiden. Ze worden ook wel reserve ouders genoemd bij ons. Buurvrouw was ook bij de bevalling van de 2de, dus gelijk was ze ook een beetje van haar.
Vera: ‘Wij hebben iemand gekozen die het beste bij onze ideeën over opvoeding past.’
Wij hebben een bijzondere vriendin gevraagd of ze het wil doen. We hebben vrij specifieke ideeën over opvoeding en hoe we tegen de dingen aankijken. En zij paste het beste. Misschien gek, omdat ze absoluut geen familie is, of dat we de deur bij elkaar platlopen. Maar ik zou haar ten allen tijden onze kinderen compleet toevertrouwen ♥️ juist, omdat ze geen familie is en er geen enkel “belang” bij heeft... mooie vraag!
Jennifer: ‘Degene die het eerste ‘natuurlijk’ zei, is het geworden.’
Ik heb een rijtje familieleden gebeld. Degene die als eerste ‘natuurlijk’ zei is het geworden.
Leonie: ‘Onze broers en zus beslissen wat het beste voor onze kinderen is.’
Wij hebben onze broers en zus gevraagd, zij zullen, mocht het nodig zijn, samen met onze testament executeur (vriend van ons) beslissen waar voor de kinderen het beste is en waar ze het beste terecht kunnen
Janneke: ‘We komen er niet uit.’
Wij hebben hier een discussie over en komen er niet uit 😔
Japke: ‘Ik lig er soms wakker van.’
Wij hebben niemand behalve onze 60+ ouders. Ik vind het echt een afschuwelijk idee en lig er soms wakker van. Vraag me af of anderen dat ook hebben.
Mascha: ‘Na even nadenken zeiden ze allebei volmondig ja.’
Jazeker! Al tijdens mijn zwangerschap gedaan. Ik ben alleen en wil het goed voor mijn dochtertje geregeld hebben. Je hoopt natuurlijk dat t niet nodig zal zijn, maar als t zover komt, is mijn beste vriend haar voogd. Hij heeft er wel even over na moeten denken, waarvoor uiteraard alle begrip, ook met zijn partner besproken, maar zei uiteindelijk volmondig ja.
Ga jij een voogd aanwijzen voor jouw kinderen? Wat vind jij belangrijk in jouw keuze? Laat het ons weten in de reacties!
Misschien vind je dit ook interessant
Rouwverwerking bij kinderen - hoe ga je hiermee om? Je leest het hier.
Dit artikel is geschreven samen met onze partner Monuta
