9 december 2019
In Nederland zijn veel multiculturele adoptie- en pleeggezinnen. Bij adoptie gaat het om gekleurde buitenlandse adoptiekinderen uit bijvoorbeeld China of Zuid-Afrika in een adoptiegezin met Nederlandse ouders. In pleegzorg zijn het veelal kinderen met een migratieachtergrond die niet terecht kunnen in een pleeggezin of gezinshuis met dezelfde culturele achtergrond. In het boek Dit huis is een thuis komen zestien jongeren van vijftien tot twintig jaar aan het woord die een andere culturele achtergrond hebben dan hun adoptie- of pleegouders.
De jongeren vertellen vrijuit over hun leven en over de mate van verbondenheid met hun land van afkomst en met de cultuur van hun adoptie- of pleegouders. Elke jongere heeft eigen ervaringen in het opgroeien met twee culturen, met discriminatie, met mooie gebeurtenissen en dingen die tegenvallen. Ze vertellen waar ze nu staan en hoe ze kijken naar hun toekomst.
Femmie Juffer, hoogleraar adoptie en pleegzorg aan de Universiteit Leiden, pleit ervoor dat adoptie- en pleegouders aandacht hebben voor de cultuur van het land van afkomst van het kind, maar het anders-zijn niet overdrijven. Daarmee sluit zij aan op de rode draad in de verhalen van de geïnterviewde jongeren: de ruimte die zij willen voor hun eigen wensen en verlangens bij het vormgeven van hun gekleurde identiteit. Femmie Juffer: ‘Heb oog voor de gekleurde identiteit van het kind. Laat je adoptiekind of pleegkind opgroeien met twee culturen en erken zijn kleur en afkomst.’ Hanna (16 jaar), een van de jongeren in het boek, zegt: ‘Ik ben Nederlands en Ethiopisch, ik ben het allebei. Dat ik twee culturen heb, vind ik een verrijking. Ik heb een land extra en dat heeft niet iedereen.’
Sheba van 20 woont samen met haar broer in een pleeggezin en deelt in Dit huis is een thuis welke verschillende culturen ze in zichzelf ziet en voelt.
‘Ik weet nog precies hoe ik me voelde op de dag dat ik in mijn pleeggezin kwam, samen met mijn broertje Ayron. Ik was acht jaar en hij zeven. We hadden allebei een vader en moeder gemist en die hadden we toen ineens. Nog elk jaar vieren we de dag dat we hier zijn gekomen. We gaan dan met ons gezin iets leuks doen. Dat is steeds iets anders en altijd iets bijzonders. Zo zijn we een keer naar Amsterdam Dungeon geweest en daarna gingen we uit eten.
Mijn vader is Antilliaans en mijn moeder Nederlandse. Ze hebben samengewoond op Curaçao, maar ik ben in Nederland geboren. Ik ben vroeger heel onzeker geweest over mijn uiterlijk. Dat kwam doordat ik er anders uitzag dan mijn blanke klasgenootjes. Ik had het gevoel dat ik er niet bij hoorde. Ik heb een tijdlang gewenst dat ik ook blank was, zodat ik er hetzelfde uitzag als zij.
Nadat ik bij mijn pleegouders Frank en Nicolet was komen wonen, is het gevoel van ‘er niet bij horen’ langzaam weggegaan. Nicolet zei vaak dat ik een mooi meisje was. Dat vond ik fijn. Ze kleedde me mooi aan en zei dat ik trots mocht zijn op mijn huidskleur.
Ik voel me veel meer Nederlander dan Antilliaanse. Dat heeft meerdere redenen: ik ben in Nederland geboren, woon bij Nederlandse ouders en mijn dagelijks leven is in een Nederlandse omgeving. De Nederlander in mij zit in mijn manier van praten: direct en plat. Verder ben ik zuinig en zorg ik dat ik een opleiding doe en die goed afrond.
Ik heb twee Antilliaanse tantes en een oom die hier niet ver vandaan wonen. Als ik bij hen ben en er is ook andere familie op bezoek, stap ik in een andere wereld. Er wordt Papiaments gesproken en de sfeer is vrolijk en druk. Antillianen zijn luidruchtig. Als ik bij hen ben, ga ik harder praten en meer lachen. Wat ik mooi vind aan Antilliaanse families, is dat ze beschermend zijn naar elkaar. Dat gevoel van veiligheid vind ik fijn. Ze letten op mij en vinden het belangrijk dat het goed met me gaat.’
Dit huis is een thuis staat vol met mooie, echte en inspirerende verhalen. Je kunt het boek bestellen via Uitgeverij Lecturis.
Dit huis is een thuis wordt uitgegeven door DATO-Lecturis voor € 15,-
Auteurs: Femmie Juffer, Lindy Popma en Monique Steenstra.
Fotografie: Lilian van Rooij.
