8 november 2018
Help, de peuterpuberteit is aangebroken. Iedereen waarschuwt je ervoor en als het eenmaal zover is, zit je met je handen in het haar. Maar klopt dit eigenlijk wel en hoe begeleid je je peuter zo goed mogelijk in deze belangrijke en soms moeilijke fase?
Je lieve baby is veranderd in een klein monster. Ze gilt, schreeuwt, dramt haar zin door, wil alles zelf doen en zegt standaard op alles nee. Oftewel je kind is onherkenbaar. Ja, het is zover. De peuterpuberteit is aangebroken. De peuterpuberteit kenmerkt zich vaak door opstandig gedrag, driftbuien en vooral veel nee zeggen. Maar waar komt dit gedrag vandaan en is het eigenlijk echt gek dat je kindje zo aan het peuterpuberen is? Ouders.nl geeft je tips om deze fase zo goed en fijn mogelijk door te komen met je peuter.
Kinderen tussen de 18 maanden en 4 jaar gaan steeds meer van de wereld en zichzelf ontdekken. Zo ontdekken ze bijvoorbeeld dat ze een individu zijn en hun eigen plek innemen op de wereld. Een interessante en aangrijpende ontdekking, want tot die tijd dacht je peuter nog vrij weinig ;). Peuters gaan dus hun grenzen verkennen, willen steeds meer zelf doen en ontdekken. Maar niet alles lukt in een keer en dat kan voor frustratie en angst zorgen. Deze frustratie en uitingen van onbegrip noemen we ook wel de peuterpuberteit.
Nee, nee nee
Zodra je kindje de magische leeftijd van twee jaar bereikt (ongeveer, sommige kindjes zijn eerder of later) zul je merken dat hij een nieuw stopwoordje krijgt. Nee! Tot in den treuren, net zo lang tot je er helemaal gek van wordt. Nee zeggen is de ideale manier om grenzen te verkennen. Tot waar kan hij gaan en zijn de grenzen flexibel?
Zelf doen!
Je peuter wil niets liever dan zelfstandig zijn. En die zelfstandigheid ontdekken ze door alles zelf te (willen) doen. Zelf de jas aan, zelf drinken inschenken, zelf zelf zelf. En jij mag vooral helemaal niets. Een lesje in geduld voor jou dus, want alles duurt zo veel langer.
Driftbuien
Een andere manier om zelfstandigheid, grenzen en autonomie te ontdekken is door middel van proberen. Hoe ver kan je kind gaan en wat gebeurt er als hij doordramt? Krijgt hij dan wel gedaan wat hij graag wil? Sommige kinderen vinden het bovendien nog lastig zich goed uit te drukken. Wanneer er dan iets gebeurt dat ze niet willen of er lukt iets niet, dan ontstaat er kortsluiting. Je zal de eerste moeder niet zijn die met een kind met driftbui op de grond van de supermarkt belandt. Niets om je voor te schamen hoor!
Probeer je te bedenken dat deze fase niet alleen voor jou lastig is, maar minstens net zo lastig voor je kindje. Ze voelen zich gefrustreerd en ervaren veel onmacht bij het omgaan met emoties. Een goede begeleiding zal er voor zorgen dat je kindje zich veilig voelt en zal daarnaast de driftbuien verminderen. Hetzelfde als bij baby’s geldt ook bij de peuters… rust, reinheid en regelmaat. Weten waar ze aan toe zijn, waar hun grenzen liggen maar ook regelmaat helpen je peuter te weten wat er van ze verwacht wordt.
Straffen loont niet
Probeer je peuter daarom niet te straffen, dit werkt negatief gedrag alleen maar in de hand. Probeer in een driftbui geen discussie aan te gaan en geef ze ook niet gelijk hun zin om van het gezeur af te zijn. Je peuter zal dan het gedrag herhalen omdat dat loont.
Afleiden helpt
Probeer helder en kort te reageren, houd geen ellenlange relaas over waarom iets wel of niet mag en blijf bij je standpunt. Duidelijkheid creëren vinden ze fijn. Soms helpt het ook om afleiding te bieden. Peuters kunnen behoorlijk in een driftbui blijven hangen, zonder dat ze echt nog weten waarom ze ook alweer zo erg overstuur zijn. Leid je kindje af met iets leuks, speel samen wat of stel een vraag. Koop ze niet om met een belofte of wat lekkers, zo creëer je verwachtingen en help je herhaling in de hand.
Begrip tonen
Helpt dit niet, dan kan het ook zinvol zijn je in te leven in je kind. Waarom is hij zo overstuur en wat kan je doen om hem te helpen? Probeer te benoemen wat je ziet door bijvoorbeeld te zeggen; ‘ Ik merk dat je het moeilijk vindt om aan tafel te blijven zitten’ of ‘ Ik zie dat je heel boos wordt omdat het niet lukt je jas dicht te krijgen, wat vervelend’. Soms is begrip tonen voor de situatie en uitleggen dat je ziet wat er bij hem gebeurt al voldoende om de rust weer terug te brengen. Je peuter voelt zich gezien en begrepen.
Choose your battles
Dit wordt je mantra, geloof ons maar. Probeer in deze fase niet van alles een strijd te maken. Is het echt zo erg als ze zelf haar boterham wil smeren en haar shirt vies wordt? Is het echt onoverkomelijk dat je wat langer moet wachten als zij zichzelf wil aankleden? Bedenk wat echt belangrijk is. Kan ze zichzelf pijn doen? Nee? Wat is dan echt het probleem. Vaak is namelijk het probleem dat wij geen tijd hebben of andere verwachtingen hebben. Probeer ze bij te stellen. En in plaats van dat je zegt: ‘Doe je broek aan’, geef je peuter maar eens de keus tussen die rode legging of spijkerbroek. Zo heeft ze het idee dat ze zelf mag kiezen. Jij blij, zij blij!
Stel grenzen en wees duidelijk
Als laatste is het belangrijk om grenzen te stellen en duidelijk te blijven. Peuters willen heel graag weten waar ze aan toe zijn en zijn er bovendien niet op uit om je perse te dwarsbomen, al lijkt dat soms misschien wel zo. Wees duidelijk in je verwachtingen en in je communicatie, wees consequent en maak écht contact. Je zult zien dat die driftige peuter, eigenlijk een heel lief en eigenzinnig kind is dat haar grenzen ontdekt en haar plaats inneemt in de wereld. En daar mag je als ouder trots op zijn!
Hoe ga jij om met het opstandige gedrag van je peuter?
