1 mei 2009 door Henk Boeke

Zó opgaan in fantasiespel dat het echt wordt - is dat normaal? (4 jr)

Mijn dochtertje van 4 kan zó opgaan in haar spel dat ze fantasie en werkelijkheid niet meer kan scheiden. Is dat normaal?

Een voorbeeld. Ze komt bij mij binnen, doet of zij mij niet kent, en neemt een bosje bloemen mee. Ik bedank haar voor de bloemen en vraag hoe zij heet. Dan vraagt ze hoe ik zelf heet. Vervolgens vertelt ze dat haar moeder niet weet dat ze bij mij binnen is.

Ik leg haar uit dat dat niet slim is, om bij vreemde mensen naar binnen te gaan. Als ik dan zeg dat ik haar wel een lief meisje vind en haar wil houden, barst ze in tranen uit en wil ze terug naar haar moeder.

Op dat moment wil ze niets meer van mij weten, tot ik zeg dat het spelletje klaar is.

Ik maak me hier toch wel zorgen om. Ze heeft wel meer van die rare spelletjes waar ze dan in blijft hangen.

Antwoord

Wat een prachtig voorbeeld gaf u! Dit soort vormen van fantasiespel zijn volkomen normaal en passend bij de leeftijd.

De mate waarin kinderen op deze leeftijd kunnen opgaan in hun fantasie, kan echter wel verschillen van kind tot kind, en zo te zien is uw dochter er heel sterk in. Dat is een goed teken, omdat het een manier kan zijn voor kinderen om hun zorgen en eventuele angsten op een veilige manier te uiten en te verwerken. Doen ze dat niet, dan kunnen er échte problemen ontstaan, zoals bedplassen, slaapproblemen, agressief of juist teruggetrokken gedrag, etc.

Veiligheid

Het mooie aan het voorbeeld dat u gaf, is dat je er heel goed aan kunt zien dat het precies die vorm van 'verwerking van zorgen en angsten' is waar fantasiespel zo nuttig voor is. Op een heel veilige manier speelde ze met u een situatie na, waar ze misschien bang voor is, of die ze in ieder geval beter wil leren begrijpen. Het is veilig omdat ze het met u (haar moeder) speelt, in een veilige omgeving (haar eigen huis).

U bent er ook prima mee omgegaan, door het spel eerst mee te spelen (en daarmee uw dochter gelegenheid te geven om zich een voorstelling te maken van datgene wat haar zo bezighoudt), en het spel pas te beëindigen op het moment dat het te eng werd (waardoor u uw dochter uiteindelijk de geruststelling en de veiligheid gaf waar ze óók naar op zoek was).

Magische periode

Deze periode, waarin fantasie en werkelijkheid nog volkomen door elkaar heen lopen, noemen we 'de magische periode'. Dat is de periode waarin het voor kinderen nog volstrekt normaal is dat kikkers prinsen kunnen worden, en Sinterklaas nog over de daken kan galopperen.

De magische periode duurt ongeveer tot een jaar of 7 à 8, grofweg zolang kinderen nog in Sinterklaas geloven. Wilt u meer weten over deze interessante en bijzondere periode, dan kunnen we u het volgende boek aanraden: "De magische wereld van het kind", door Selma Fraiberg (uitg. Unieboek/Van Reemst, ISBN 9026926677, 271 pagina's, EUR 14,50).

We wensen u veel plezier met uw fantasievolle dochter!