10 februari 2006 door Joanna Sandberg

Wanneer en hoe vertel ik dat mijn man niet de vader van mijn zoon is? (5 jr)

Mijn gezin bestaat uit: mijn man, mijzelf en twee jongens. De oudste (van 5 jaar) is officieel niet van mijn man maar wel door hem erkend. De biologische vader is bekend maar heeft zijn zoon niet erkend.

De kinderen weten hier niets van, mensen in de directe omgeving wel. Ze lijken ook niet op elkaar en daar komen wel eens vragen over. Een nichtje vroeg met Kerst aan de oudste (omdat zij het weet): "Waar is jouw echte pappa?". Hij keek en wees op mijn man!

Toch komt de tijd eraan dat wij hem moeten vertellen hoe en wat. Ik heb af en toe nog contact met zijn biologische vader, die toen mijn vriend buiten mijn toenmalige huwelijk was.

Wat is de beste leeftijd en de beste manier om de oudste dit te vertellen? Hij weet immers nog niet hoe kinderen gemaakt worden.

Opvoeding en gedrag

De gevreesde peuterpuberteit: tips hoe andere ouders hiermee omgaan

Antwoord

Ik zou u aanraden om uw zoon nu al te vertellen dat hij een andere vader heeft. U moet de informatie natuurlijk wel doseren en aanpassen aan zijn leeftijd. Straks zal ik aangeven hoe u dat zou kunnen doen.

Ook de omgeving weet dat hij een andere vader heeft, zelfs een nichtje, en uw kind weet van niets. Dat is niet handig. Informatie die voor uw zoon heel belangrijk is, namelijk te weten wie je vader is, is hem onthouden, terwijl anderen, die het veel minder aangaat, het wél weten! Dat zal zeker in de (nabije) toekomst problemen gaan geven.

Als u het nu niet vertelt, wordt het een geheim, en dat is niet goed voor een kind. Maar ook niet voor jullie als ouders. De vraag van dat nichtje was een heel begrijpelijke en geïnteresseerde vraag, en zo komen er natuurlijk meer. Of iemand verspreekt zich. Dat kan allemaal heel pijnlijk zijn.

Consequenties

Nog even afgezien van het moment en de manier waarop u gaat vertellen hoe de vork in de steel zit, is het vooral belangrijk om u te realiseren dat het niet alleen maar een verhaal is. Wat u gaat vertellen heeft consequenties, met name ook voor de biologische vader. Hopelijk zal hij begrijpen hoe belangrijk het is voor zijn zoon om contact met hem te gaan krijgen.

Denkt u dat het mogelijk is om eerst met de biologische vader te bespreken wat u van plan bent? Zo komt u te weten of hij inderdaad contact wil met zijn zoon, hoe dat contact er volgens hem uit zou moeten zien, hoe vaak hij hem zou willen zien, etc.

Het is goed om te weten wat de biologische vader wil met zijn zoon, omdat die vragen zal gaan stellen over hem. Waarschijnlijk gaat hij ook vragen of hij zijn vader kan ontmoeten. Dan is het heel fijn voor hem als zijn vader dat ook wil.

Moeilijk

Uw zoon is al 5 jaar, en heeft altijd gedacht dat uw man zijn vader was. Dat betekent dat de boodschap niet alleen moeilijk is om te vertellen (als hij jonger was geweest, was het veel makkelijker geweest), maar óók om te horen. Uw zoon zal dus wel schrikken (en boos of verdrietig worden) als hij hoort dat hij een andere vader heeft.

Het is dus heel belangrijk hóe u het hem vertelt. Neem de tijd en de rust voor dit gesprek.

Aandachtspunten voor het gesprek

• Zoals gezegd zou ik in ieder geval zo snel mogelijk beginnen (nadat u met zijn biologische vader heeft gesproken).

• Vertel uw verhaal op een begrijpelijk kinderniveau. Op deze leeftijd (5 jaar) hoeft u nog niet alles in detail te vertellen.

• Vertel dat u zijn vader al kende voordat u uw huidige man kende, en dat jullie toen een kindje hebben gemaakt. Essentieel is dat u aardig en vriendelijk over zijn vader vertelt.

• Waarschijnlijk heeft u foto's van zijn vader. Die kunt u laten zien, maar alleen als uw zoon ernaar vraagt.

• Vaak willen kleine kinderen niet te lang praten. Doseer de tijd dus zorgvuldig.

• Als u het fijn vindt als uw huidige man bij het gesprek is, dan zou ik dat zeker doen. Hij kan dan ook laten merken en zeggen dat hij het goed vindt dat uw zoon nu weet van zijn echte vader. En hem ook geruststellen dat hij nu niet minder van hem houdt.

Omgaan met vragen

• Geef uw zoon vooral de ruimte om vragen te stellen. De meeste kinderen wachten niet om aan tafel netjes vragen te stellen, maar doen dat wanneer ze er zin in hebben (tijdens het spelen, in de auto, in de winkel, etc.).

• Ook al komt de plek of het moment u niet goed uit, ga dan toch in op de vragen die u dan krijgt.

• Wanneer uw zoon een vraag stelt, is het belangrijk dat u goed naar hem luistert (wat vraagt hij écht?) en dat u altijd eerlijk antwoord geeft. Draai er niet omheen en vertel gewoon hoe het zit.

Succes ermee!