26 oktober 2007 door Antheny Verhoef

Vanaf welke leeftijd kan een kind zelf bepalen of het naar de andere ouder gaat?

Mijn dochter van 9 jaar wil vaak niet naar haar vader toe, normaal een weekend per twee weken. Tot nu toe laat ik haar toch gaan; vader komt haar dan ophalen. Ik had met haar vader afgesproken – vanaf haar 7e jaar – dat wij haar 'dwingen' om naar haar vader te gaan. Ik had namelijk eens gehoord dat het niet goed is voor kinderen om te moeten 'kiezen' of ze naar hun andere ouder gaan, omdat we ze dan loyaliteitsproblemen opdringen.

Ik vind het echter wel zielig dat ze steeds zo tegen haar zin moet gaan. Achteraf heeft ze het overigens wel steeds naar haar zin gehad bij haar vader; dat is het probleem niet.

Mijn vraag: vanaf welke leeftijd zouden wij haar het moment dat ze naar haar vader gaat zelf kunnen laten kiezen? Nu is het altijd een weekend en dat zou ook het probleem kunnen zijn.

Overigens heb ik ook nog een klein kind van een andere partner. Deze kleinste blijft in het weekend bij mij.

Antwoord

Voor uw dochter van 9 is het niet gemakkelijk om alsmaar naar haar vader te moeten. Ze komt dan in een andere omgeving terecht, wat al een omschakeling van haar vergt, maar daarnaast moet ze ook afscheid nemen van haar moeder, haar halfbroertje (of -zusje), haar eigen kamer, etc., kortom haar vertrouwde wereldje. Dat is de meest waarschijnlijke verklaring voor het feit dat ze niet graag naar haar vader wil. Op zich heeft ze het daar immers best naar haar zin.

Kortom: ze vindt dat allemaal behoorlijk moeilijk en ze zoekt een manier om met deze situatie om te gaan. U kunt haar daarbij helpen. Hieronder zal ik aangeven hoe u dat het beste kunt aanpakken. Daarna zal ik ingaan op uw specifieke vraag over het moment waarop kinderen zelf het heft in handen kunnen nemen.

Aanmoedigen en geruststellen

Om te beginnen is het aan te raden om haar zo veel mogelijk aan te moedigen om naar haar vader te gaan, en haar gerust te stellen over datgene wat ze daar kan verwachten. U kunt daarbij begrip tonen voor het feit dat ze het moeilijk vindt om te gaan, want dat is het ook, maar daarnaast kunt u vooral benadrukken dat ze het bij haar vader uiteindelijk altijd prima naar haar zin heeft.

Dit alles is bedoeld om uw dochter toch – voor zover mogelijk – met plezier naar haar vader te laten gaan. Ze heeft er namelijk belang bij dat ze met beide ouders goed contact heeft en dat de weekenden goed verlopen.

Tussentijds contact

Als uw dochter dat fijn vindt, en het haar mogelijk wat extra geruststelt, kunt u met haar afspreken om tussentijds contact met u te hebben. U zou kunnen afspreken om in de weekenden dat ze bij haar vader is, elkaar te bellen. Ook haar halfbroertje of -zusje kan ze dan even spreken als ze dat wil. Zo kan ze horen dat alles goed met jullie gaat.

Door de mogelijkheid van tussentijds contact maak je de stap van weggaan wat kleiner en geef je haar de gelegenheid om verbinding te maken tussen de twee werelden waarin zij zich bevindt.

Als uw dochter weet dat ze verbinding kan maken – letterlijk en figuurlijk – zal het vertrouwen in het vertrek en verblijf bij haar vader waarschijnlijk toenemen.

Wanneer zelf bepalen?

Zoals u zelf al zei is het inderdaad niet raadzaam om jonge kinderen zelf te laten bepalen wanneer ze wel of niet naar de andere ouder gaan. Naast het loyaliteitsprobleem dat u noemde (de noodzaak om te moeten kiezen) is er ook een praktische reden. Jonge kinderen zijn namelijk nog niet goed in staat om over het hier en nu heen te kijken en na te denken over de 'hogere doelen'. De weerstand tegen het vertrek zal dus snel de overhand krijgen.

Beter is het om een goede bezoekregeling af te spreken en kinderen te helpen om daar zo goed mogelijk mee om te gaan. Geef je kind de mogelijkheid om met beide ouders een relatie op te bouwen. Tijd met elkaar doorbrengen is hiervoor een vereiste, waarbij het weekend een prima gelegenheid is.

Maak het de kinderen daarom zo gemakkelijk mogelijk, door ze niet tot lastige keuzes te dwingen. Leven met gescheiden ouders op verschillende locaties is al moeilijk genoeg!

Meedenken en meebeslissen

Wat je wél kunt doen, als het kind daaraan toe is (een precieze leeftijd valt niet te geven omdat het sterk verschilt van kind tot kind), is je kind laten meedenken en laten meebeslissen over de bezoekregeling.

In eerste instantie bespreekt u de bezoekregeling met haar vader. Als jullie het er beiden over eens zijn en vinden dat een en ander soepeler zal verlopen als jullie dochter de gang van zaken mede bepaalt, dan kunt u uw dochter hierin betrekken. Met z'n drieën kunnen jullie dan nieuwe afspraken maken over de bezoekregeling.

Veel succes!

Lees ook: