27 maart 2009 door Channah Zwiep
Mijn zoon van bijna 10 jaar oud heeft een hele kleine piemel. Wij zijn bezorgd over de lengte, nu ongeveer 1,5 cm (geschat, want ik heb het er niet met hem over) en over wat dit zal betekenen voor zijn toekomstige seksuele ontwikkeling en natuurlijk ook of hij problemen zal krijgen met het genieten van seks op latere leeftijd.
Een aantal factoren die wellicht van belang zijn: onze zoon is klein voor zijn leeftijd (nu 1.36m) en vrij zwaar voor zijn lengte (40,8 kg). Zijn stem is vrij hoog.
Sinds kort bezoek ik met hem een diëtiste om te kijken of we hem kunnen helpen door zijn eetpatroon onder de loep te nemen, en een stabilisatie van zijn gewicht te realiseren. Hij zit nu in de zone van 'overgewicht' (BMI 22.17).
Voor zover ik weet kan overgewicht invloed hebben op het tijdstip van inzetten van de puberteit, en dat hoe later de puberteit inzet bij een jongen, des te meer kans er is om nog een extra groeispurt te krijgen (de schoolarts denkt dat hij niet langer wordt dan 1.75m).
Ik weet niet of er een verband is tussen zijn lengte, zijn gewicht en de lengte van zijn piemel. Maar wat ik wel weet, is dat ik me er zorgen over maak.
Binnenkort zal ik het 10-jarigen onderzoek via de jeugdgezondheidszorg van de gemeente met hem bezoeken en één van de vragen op de vragenlijst is of hij al op de hoogte is van zijn seksuele ontwikkeling. Aangezien hij hierin nog nooit enige interesse heeft getoond, heb ik nooit, naast de gewone vragen over baby's maken en krijgen, uitleg gegeven over wat er in de puberteit met zijn lichaam gebeurt. Om hem niet nu al op te zadelen met frustraties over zijn kleine piemel wil ik dit onderwerp dus niet (met hem erbij) bij een schoolarts of dokter ter sprake brengen.
Verder is het een volkomen normaal kind, de oudste van drie kinderen, vrolijk en stabiel, en zeer intelligent.
Wat raadt u mij aan te doen?
U maakt zich zorgen over de lengte van de piemel van uw zoon. Omdat hij nog niet in de puberteit zit, valt er op zich nog weinig te zeggen over de toekomstige groei van zijn piemel. Tegelijkertijd zijn er wel degelijk redenen om u zorgen te maken. Ik raad u dan ook aan om met uw zoon uw huisarts te bezoeken.
Het is vaak de grootste onzekerheid van mannen: de lengte van hun piemel. Hoewel er piemels zijn in allerlei soorten en maten, zijn er wel gemiddelden. Bij een jongen van 8 of 9 jaar is de lengte van een penis gemiddeld 6,3 centimeter. Bij een volwassen man is de gemiddelde lengte 9 tot 15 cm.
Overigens lopen de cijfers van gemiddelden sterk uiteen en is er veel variatie tussen verschillende volkeren. Vanzelfsprekend verandert het formaat van een piemel als een jongen of man een erectie heeft. Daarbij nemen kleine penissen veel meer in lengte toe dan grote.
Veel jongens hebben tot aan hun puberteit een kleine piemel. In de puberteit krijgen jongens een groeispurt, waarbij ook de piemel in lengte en omvang toeneemt. Bij de meeste jongens groeit hun piemel door tot ze een jaar of 18 zijn, waarna een gemiddelde lengte bereikt wordt.
Uw zoon is nog vrij jong en nog niet aan de puberteit begonnen. Zijn piemel kan dus nog gaan groeien en in lengte toenemen. Toch zijn er wel redenen om het te bespreken met de huisarts. Ten eerste omdat anderhalve centimeter echt heel klein is en ten tweede omdat uw zoon klein van stuk is en overgewicht heeft.
Er bestaat een relatie (hoewel die nog niet helemaal wetenschappelijk is vastgesteld) tussen overgewicht en hormoonstoornissen die bijvoorbeeld zorgen voor een uitgestelde puberteit of een kleine penis.
Het is goed mogelijk dat uw zoon behoort tot een groep jongens van ongeveer 0,6% die wordt geboren met een zogenaamde micropenis.
Een micropenis ziet eruit als een gewone penis, maar is relatief klein. We spreken van een micropenis bij pasgeborenen als hun piemel kleiner is dan 1,9 centimeter. Bij volwassenen is de micropenis gemiddeld 3,8 centimeter. De micropenis wordt veroorzaakt door een groeistoornis tijdens de zwangerschap, die het gevolg is van een hormoontekort. Dit is vaak erfelijk bepaald.
Om een en ander uit te laten zoeken moet u dus de huisarts bezoeken. Hij kan het best bepalen of er inderdaad sprake is van een hormoontekort. De huisarts zal vragen stellen (onder andere naar eventuele groeiafwijkingen in de familie) en een eerste (niet pijnlijk) lichamelijk onderzoek doen bij uw zoon. Vervolgens zal er bloedonderzoek nodig zijn om uit te wijzen of uw zoon een hormoontekort heeft.
Overigens kan een micropenis bij kinderen worden behandeld door toediening van het hormoon testosteron. Testosteron bevordert dan de groei van de penis. Een dergelijke behandeling start vaak al op jonge leeftijd en op meerdere momenten in de kindertijd. Al met al een goede reden om het bezoek aan de huisarts beslist niet uit te stellen.
Het is belangrijk om van te voren met uw zoon hierover te praten. Probeer het onderwerp zo te bespreken dat het niet al te beladen wordt. Bijvoorbeeld door eerst wat (neutralere) voorlichting te geven over seksualiteit. En dan wat gerichter over zijn eigen lichaam.
U kunt dit het best doen aan de hand van een boekje. Er is bijvoorbeeld een leuk boek voor kinderen van zijn leeftijd over alle soorten en maten piemels: Het kleine piemelboek (Höjer en Kvarnström, 2005).
Vraag uw zoon eens wat hij zelf al weet hierover, en vul die informatie zonodig aan. Dit moment is meteen een goede aanleiding om uw zoon voor te bereiden op wat er in zijn lichaam gaat gebeuren in de puberteit.
Ook kinderen die niets vragen over seksualiteit, of de indruk wekken er niet mee bezig te zijn, hebben recht op informatie hierover.
Daarnaast is het verstandig om het gesprek toe te spitsen op de reden voor het bezoek aan de huisarts. U kunt uw zoon het best vertellen waarover u zich zorgen maakt en wat er bij de huisarts gaat gebeuren.
Het is trouwens heel goed mogelijk dat het onderwerp 'piemel' voor uw zoon al beladen is zonder dat u het wist. Het is immers een slim kind.
Het is heel gebruikelijk dat jongens van deze leeftijd hun geslachtsdelen met elkaar vergelijken. Bijvoorbeeld bij gezamenlijk douchen. Misschien heeft uw zoon daardoor al moeite met zijn lichaam. En juist er níet over (kunnen) praten maakt het dan minstens zo moeilijk...
Verder is het goed om te weten, zowel voor u als voor uw zoon, dat een micropenis een prettig seksleven beslist niet in de weg staat. Uit onderzoek blijkt dat mannen met een kleine piemel (en hun partner!) een net zo bevredigend seksleven kunnen hebben als anderen.
Ook mannen met een micropenis raken opgewonden, krijgen een erectie en een orgasme. Dit heeft voor een groot deel te maken met de acceptatie van het eigen lichaam en niet zozeer met de lengte van de penis.
Succes ermee!
Eerlijk gezegd verbaasden we ons nogal over het feit dat het consultatiebureau nooit iets gezegd heeft hierover. Willemien Boland, de CB-arts die ons altijd kritisch volgt en altijd nuttig commentaar geeft op onze artikelen, mailde ons de volgende reactie:
Ik weet natuurlijk niets over de achtergrond van deze jongen, en of er al nadere diagnostiek is verricht. Maar...
In elk geval komt de combinatie micropenis en obesitas voor bij het syndroom van Prader Willi. Zie: www.erfelijkheid.nl/zena/prade.php.
Ook andere aandoeningen, zoals het syndroom van Klinefelter (47 XXY, dus een man met 1 X-chromosoom extra), kunnen gepaard gaan met een micropenis, maar dan is de lichaamslengte vaak lang en is obesitas niet kenmerkend. Zie:
www.erfelijkheid.nl/zena/kline.php.Daarnaast zijn er meer aandoeningen, zoals testosteron-ongevoeligheid, die uitgroei van de penis kunnen belemmeren.
Het lijkt me zeker verstandig om met deze jongen naar de huisarts te gaan, wat waarschijnlijk zal leiden tot een verwijzing naar een kinder-endocrinoloog en/of een klinisch geneticus.
Kortom: in zo'n geval behoort het CB altijd alert te zijn. Dat is hier dus niet gebeurd. Er hóeft beslist niet iets akeligs aan de hand te zijn, maar nader onderzoek is wel gewenst.
Redactie Ouders Online
