14 november 2000 door Jeroen Aarssen
Wij hebben een drieling van 7 jaar. Wij spreken als ouders Limburgs tegen onze kinderen, het meisje spreekt ook Limburgs, maar de jongens totaal niet. Heeft U enig idee hoe dit kan?
Ik denk dat u vooral wilt weten of de verschillen die er zijn tussen uw zoons en uw dochter wat betreft de taal die ze kiezen, aangeboren zijn of niet. Wanneer een jong taalgebruikertje opgroeit met verschillende talen om zich heen, zal hij of zij op bepaalde momenten en in bepaalde situaties een keuze maken tussen die talen. Zo'n keuze gebeurt niet bewust, maar er zijn factoren aan te wijzen die de keuze beïnvloeden.
Zo is het belangrijk met wie het kind praat. Uit onderzoek blijkt dat tweetalige jongeren proberen in te schatten hoe goed de gesprekspartner een taal beheerst. Ook het onderwerp van gesprek is van invloed op taalkeuze. In de keuze die iemand maakt, kan hij of zij ook een bepaalde houding uitdrukken en daarmee iemand uitsluiten van de communicatie of juist erbij betrekken.
Nu vraagt u zich natuurlijk af waarom uw drie kinderen zulke verschillende keuzes maken. Heeft het te maken met verschillen tussen jongens en meisjes? Het antwoord is nee. Natuurlijk zijn er (in het algemeen) verschillen tussen jongens en meisjes, maar ik betwijfel of de meeste daarvan genetisch bepaald zijn. Hoewel ouders tegenwoordig erg goed hun best doen om geëmancipeerd te zijn in bijvoorbeeld het speelgoed dat ze hun kinderen geven, zie je toch nog steeds dat jongens vaker met Action Man spelen en meisjes vaker met een Barbie. Niet echt verwonderlijk, als je ziet hoe stereotiep de reclame op televisie is, trouwens.
Het is ook geen kwestie van niet kúnnen spreken, neem ik aan. Uw zoons kunnen ongetwijfeld wel Limburgs verstaan en uw dochtertje Nederlands. Ik vermoed dat het verschil vooral te maken heeft met (aangeboren) karakterverschillen. Het ene kind zal wat meegaander zijn dan het andere. Misschien (maar u kent ze beter dan ik) praten uw zoontjes vooral Nederlands, omdat ze het stoer vinden anders te praten dan hun ouders.
In elk geval moet u maar voor ogen houden dat zij ook Limburgs kunnen leren door het vaak te horen.
