4 september 2009 door Aleid Grijpma
Mijn dochter (net 9) heeft eerst een hele tijd met haar ogen gedraaid. Ze had veel last van stress. Nu blijft ze een schooljaar zitten om die stress wat weg te nemen.
Sinds 3 maanden knikt ze steeds door haar knieën. Bij elke nieuwe situatie loopt ze al knikkend door haar knieën naar huis. Het is echt zo'n raar gezicht!
Mijn vraag: naar wie zou ik toe kunnen om haar te laten helpen? Of... andere tips?
Bij dit soort klachten moet je altijd eerst naar de huisarts om zeker te weten dat er geen lichamelijke oorzaak is. Dus: als u nog niet naar de huisarts bent geweest met uw dochter, dan is het belangrijk om dat alsnog te doen.
Vervolgens is het verstandig om aan je kind zelf te vragen wat er aan de hand is. Heeft uw dochter het idee dat er iets niet goed is met haar benen? Of zegt ze dat ze zenuwachtig is en dat ze daarom met van die knikkende knieën loopt?
Als alle lichamelijke oorzaken zijn uitgesloten, spreken we van 'onbegrepen lichamelijke klachten'. Het bekendste type is: buikpijnklachten. Maar wat vaak de meeste indruk maakt, is de conversie-stoornis.
Bij een conversie-stoornis is er sprake van (schijnbare) uitval van spierfuncties, waardoor het lijkt alsof het kind bepaalde ledematen of zintuigen niet meer kan gebruiken. Ouders kunnen dan vaak enorm schrikken, waarbij ze bijvoorbeeld kunnen denken aan een hersenbloeding. Zo'n vaart loopt het meestal niet, maar dat neemt niet weg dat je het wel serieus moet nemen.
Zelf vind ik dit soort beelden vaak wel ernstig. Het kind geeft immers een signaal dat er iets is wat hij of zij niet meer wil of kan verdragen. Ik probeer er dan een uitdrukking of metafoor voor te bedenken, zoals "De stress drukt zo zwaar op je dat je knieën ervan gaan knikken".
Zoals gezegd is het in zo'n situatie belangrijk om eerst gedegen lichamelijk onderzoek te laten doen. Als daar niets uitkomt, moet er een psychiatrisch onderzoek volgen, waarbij gekeken moet worden naar:
Eigenlijk volg je als behandelaar altijd twee sporen. Ten eerste: de lichamelijke kant, waarbij je met het kind gaat kijken hoe hij bepaalde zwakkere lichaamsfuncties kan versterken, door o.a fysiotherapie. Ten tweede: de psychologische kant, waarbij je probeert om de stress-factoren te verminderen en de kindfactoren te versterken.
Als bijvoorbeeld blijkt dat het schoolniveau te hoog is, dan pas je dat aan. Of als er systeemproblemen (gezinsproblemen) zijn, dan ga je daarmee aan de slag. Daarnaast kijk je hoe je het kind zelf steviger kan maken, zodat hij of zij minder lichamelijk hoeft te reageren.
Al met al een intensieve behandeling dus! Soms lukt dat niet ambulant (zonder opname) en moet je zwaardere maatregelen nemen. Bijvoorbeeld als een kind echt niet meer 'kan' lopen. Tegenwoordig hebben revalidatie-instellingen ook behandelingen voor kinderen met zulke klachten.
Wat uw eigen dochter betreft zou ik u adviseren om haar goed te laten onderzoeken. Eerst lichamelijk (bij de huisarts) en daarna psychologisch (de huisarts kan u doorverwijzen). In zo'n psychologisch onderzoek wordt onder andere gekeken naar: intelligentie, weerbaarheid tegenover andere kinderen, mogelijke stress-factoren, en eventuele kinder-psychiatrische problemen.
Mijn tweede advies is om hier niet te lang mee te wachten. De klachten zijn er namelijk al best lang en ze lijken ook sterker te worden. De ervaring leert dat langer wachten kan leiden tot meer klachten. Pak ze daarom zo snel mogelijk aan, zou ik zeggen.
Succes ermee!
