20 februari 2004 door Mieke Beers

Mijn kind is moeilijk verstaanbaar. Hoe komt dat en wat kun je eraan doen? (bijna 5 jr)

Mijn kind is bijna 5 jaar en spreekt de "u" uit als "oe". Bovendien spreekt hij te vlug. Hij is pas op late leeftijd beginnen praten. Hij is vrij onverstaanbaar voor de buitenwereld.

Hoe komt dit en wat kan je eraan doen?

Antwoord

Als kinderen op de leeftijd van uw zoontje nog moeilijk verstaanbaar zijn voor hun omgeving, dan is dat een goede reden om eens onderzoek te laten doen naar de spraak- en taalontwikkeling. Bijvoorbeeld door een logopedist, of – in Nederland – op een Audiologisch Centrum.

Juist omdat kinderen op deze leeftijd naar school gaan, moeten ze voor nieuwe mensen in hun omgeving – zoals de kinderen in de klas – redelijk tot goed verstaanbaar zijn.

Ook het feit dat uw zoon laat begonnen is met spreken, wordt vaak gezien als een aanwijzing dat er problemen kunnen zijn met de spraak- en taal-ontwikkeling.

Problemen met het gehoor

U geeft aan dat er naast het onverstaanbaar spreken ook problemen zijn met de uitspraak van enkele klinkers. Dit kan het gevolg zijn van (lichte) problemen met het gehoor. Die problemen hoeven niet opvallend te zijn in de dagelijkse omgang met uw kind, maar voor het juist leren uitspreken van klanken is een goed gehoor wel noodzakelijk.

In het algemeen geldt: als een kind de juiste klank van klinkers en medeklinkers niet precies hoort, dan zal het kind die klanken meestal ook zélf niet goed uitspreken. Daardoor wordt het kind moeilijk verstaanbaar.

Andere oorzaken

Onverstaanbaar spreken kan echter ook andere oorzaken hebben dan een enigszins verminderd gehoor. Ook goed-horende kinderen kunnen problemen hebben met het leren van de verschillen tussen de klanken, waardoor er veel klankvervangingen in hun spraak kunnen voorkomen.

Daarnaast kunnen kinderen moeite hebben met het leren van de juiste grammaticale regels, bijvoorbeeld voor de woordvolgorde in de zin. Hierdoor worden ze dan ook minder goed verstaanbaar.

Het feit dat uw kind snel spreekt, kan zelfs het gevolg zijn van problemen met het geheugen (om langere zinnen te onthouden), waardoor hij zijn zinnen zo snel mogelijk uit wil spreken.

Nader onderzoek

Kortom: reden genoeg om eens na te laten gaan waardoor uw zoontje op deze leeftijd nog steeds moeilijk verstaanbaar is.