20 oktober 2006 door Sanderijn van der Doef
Joris (18 jaar) is al enkele jaren een goede huisvriend. Sinds de dood van mijn man, 3 jaar geleden, heeft hij een deel van mijn mans taken overgenomen, zoals het tuinonderhoud en andere 'mannenklusjes'.
Telkens als Joris bij ons is, is Sarah (onze dochter van 9 jaar) bijna constant bij hem. Joris zorgt ervoor dat Sarah haar huiswerk afmaakt, maar zij spelen ook samen boven op haar kamer. Zelf weet ik niet precies wat zij daarboven allemaal doen, maar van Lies (mijn dochter van 16 jaar) heb ik gehoord dat wanneer zij tv kijken, Sarah en Joris samen knuffelen.
Op zich heb ik hier niets op tegen. Ik heb al meerdere malen met Joris gesproken over wat er wel mag en wat niet, tussen hem en Sarah, en hij aanvaardt dat ook. Hij zou zelf ook niet méér willen, zegt hij.
Maar wat mij wel zorgen baart, is dat ik Sarah aan Joris heb horen vragen of hij geen 'koppel' met haar wil zijn. Ze zei dat ze van hem houdt. Ik zag dat Joris nogal met die vraag in zijn maag zat, maar na een tijdje zei hij toch maar "nee". Joris is toen vroeger dan anders naar huis vertrokken en ik merkte dat hij ook bijna zat te wenen en daarom dus weg wou.
Mijn dochtertje heeft 's avonds, toen Joris weg was, heel de avond liggen wenen en wou de volgende dag ook niet naar school (ze huilde nog steeds).
De volgende dag ben ik met Joris gaan praten, en hij zei: "Om eerlijk te zijn: ik houd ook van uw dochter en ik zou graag met haar samen willen zijn, maar ik weet niet wat anderen ervan zullen vinden". Ook wist hij niet of het van mij zou mogen. Hij voegde daaraan toe het spijtig te vinden dat zij nog maar 9 jaar is.
Sarah weet ook niet meer wat ze ervan moet denken en slaapt de laatste dagen slecht. (Ze is moe, en let niet goed op in school).
Zelf weet ik niet of ik dit nu moet toestaan of niet. Ik weet wel dat Joris zich aan de afspraken zal houden, maar toch is en blijft het een (zéér) groot leeftijdsverschil. Ik maak mij vooral zorgen over wat anderen erover zullen zeggen, en of het wel goed is voor de ontwikkeling van mijn dochter.
Het is heel begrijpelijk dat Joris voor uw jongste dochter een speciaal persoon geworden is. Ze is haar vader verloren en een andere man is die plaats voor haar gaan innemen. En de bewondering die uw dochter voor Joris heeft, is nu langzaam overgegaan in verliefdheid.
Het is dus heel begrijpelijk dat dit gebeurt, maar toch niet goed. Ik zal dat hieronder uitleggen.
Uit onderzoek – van onder andere de ontwikkelingspsycholoog Jany Rademakers – is gebleken dat kinderen van 9 jaar heel goed verliefde gevoelens kunnen hebben, en dat ze daar behoorlijk van in verwarring kunnen raken.
Maar ook 'de maatschappij' kan in verwarring raken. In het algemeen vinden we het acceptabel als iemand verliefd is op iemand anders die zo veel mogelijk hetzelfde is, met name qua leeftijd. Alleen het geslacht moet het liefst tegengesteld zijn.
Hoe meer de partijen van elkaar (of van de norm) afwijken, hoe problematischer men het vindt. Denk bijvoorbeeld aan:
Al dat soort relaties worden in onze maatschappij al snel als een probleem gezien. Soms heel terecht, maar soms ook helemaal niet.
Dit soort 'maatschappelijke regels' zijn voor uw dochter (en voor de meeste kinderen van 9 jaar) nog niet helemaal duidelijk. Joris van 18 begrijpt het inmiddels wel, maar voelt toch iets voor haar.
Hoe lief en ontroerend we dit ook vinden, toch is een 'relatie' tussen hen niet mogelijk. Joris is 18 jaar en bijna puber-af. Zijn verliefde gevoelens kunnen al snel verward worden met seksuele gevoelens, waarvan we niet weten in hoeverre hij die in de hand kan houden tegenover haar.
Uw dochter is nog te jong om de gevolgen te kunnen overzien van mogelijke lichamelijke grensoverschrijding. Bovendien is het in deze situatie voor haar ook moeilijk om grenzen te bepalen; zelfs Joris zal dat nog niet altijd goed kunnen. Hij zegt misschien van wel, maar voor iemand van 18 jaar is dat behoorlijk zwaar (in een situatie waarin hij ook meer voelt voor iemand).
Een relatie die verder gaat dan nu, is daarom echt niet mogelijk. Dat is iets wat u aan beiden duidelijk zult moeten maken. In de praktijk betekent het dat ze nog wel vrienden kunnen blijven, maar dan met de nodige afstand.
Joris zal moeten leren om zijn verliefde gevoelens meer op zijn leeftijdgenoten te richten (uw andere dochter komt daarvoor meer in aanmerking). Hij mag natuurlijk nog best klusjes doen en Sarah helpen met haar huiswerk, maar u kunt hem misschien ook stimuleren om zijn tijd wat meer met mensen van zijn eigen leeftijd te besteden.
Ook is het belangrijk om uw dochter duidelijk uit te leggen waaróm een verliefdheidsrelatie tussen Joris en haar niet mogelijk is. Verliefd op hem mag ze natuurlijk blijven, maar ja, helaas kunnen die gevoelens niet door hem beantwoord worden.
Stimuleer haar om hierover boeken te lezen (bijvoorbeeld de boeken van Francine Oomen over 'Hoe overleef ik....') of om haar gevoelens in een dagboek op te schrijven.
