13 december 2002 door Ward van Alphen
Mijn dochter van 11 durft niet te logeren; niet bij vriendinnetjes en niet bij oma. Ook durft ze niet te gaan slapen wanneer mijn man en ik niet thuis zijn. Haar zusje van 9 durft wel overal te slapen.
Ze zit nu in groep 8 van de basisschool en in mei gaat ze op kamp naar Ameland. Ze is heel bang dat het dan ook niet goed gaat. Zelf wil ze wel graag ergens logeren, maar het is nog nooit een keer zonder problemen goed gegaan.
Ze geeft aan dat ze bang is om alleen wakker te komen liggen en ook zegt ze dat ze mijn man en mij dan altijd zo mist. Dit probleem hebben we al proberen op te lossen door een foto mee te geven, maar dat werkt niet.
Hoe kan ik mijn dochter het beste helpen om over haar angst heen te komen?
Moeilijke vraag, want kennelijk heeft u al van alles geprobeerd. U geeft veel nuttige gegevens, maar toch vraag ik mij nog een aantal dingen af:
Misschien moet het er allereerst om gaan dat ze ergens anders slaapt, en komt pas later het moment dat ze eraan kan wennen en dat ze er minder moeite mee krijgt.
En zoals gebruikelijk in deze rubriek: hoe gaat het op andere terreinen? Gaan er misschien nog andere dingen moeizaam? Zoals school?
Al met al is het verstandig om uit te gaan van de motivatie van uw dochter. Zij wil graag leren om buitenshuis te slapen, dus dat is al een mooie start voor de oplossing van dit probleem.
De kunst is vervolgens om de lat niet te hoog te leggen, of dit in stapjes te doen, en altijd uit te gaan van het feit dat het een leerproces is met vallen en opstaan. Dat het moeite kost, dat hoort erbij. En dat het wel eens misgaat, dat hoort er ook bij.
Uiteraard kun je hulpmiddelen gebruiken, zoals een foto, of een bel-afspraak.
Wat het toekomstige kamp op Ameland betreft, kan ik u (en uw dochter) in ieder geval op één punt geruststellen. De leerkrachten die meegaan op een groepsreis, zijn meestal goed in staat om een kind dat niet kan slapen, op te vangen.
Dat ze u kan bellen is een soort vangnet, maar uiteindelijk zou ook dat niet nodig moeten zijn. Vaak werkt het goed om een stappenplan op te zetten. Bijvoorbeeld:
Zo'n stappenplan kun je met een belonings-systeem ondersteunen, waarbij het goed werkt om zowel met korte-termijn als lange-termijn beloningen te werken.
Daarnaast kan het goed werken om – los van het bovenstaande plan – uw dochter voldoende mogelijkheden te geven om met leeftijdsgenootjes om te gaan. Het kan natuurlijk zijn dat ze deze mogelijkheden al in voldoende mate heeft. Maar zo niet, dan kunt u aansluiten bij wat ze leuk zou vinden om te doen en dat stimuleren.
Als het haar gaat lukken om tegen haar angsten te vechten, dan zijn er voldoende mogelijkheden voorhanden om goede ervaringen uit te bouwen.
Tenslotte kunt u natuurlijk helpen bij het wegnemen van hobbels op andere gebieden van haar ontwikkeling.
