31 augustus 2000 door Jeroen Aarssen
Mijn zoontje is nu 5 maanden, ontdekt telkens nieuwe klanken en is lekker aan het brabbelen. Nou is het zo dat ik Nederlandse ben en mijn vriend Keniaan en wij wonen in Nederland. Ik praat Nederlands tegen mijn zoontje. Mijn vriend heeft echter niet een duidelijke 'moedertaal':
1. Hij is 'Luhya' (de naam van zijn stam) en praat 'Kiluhya' met zijn ouders (in Kenia).
2. Met zijn meeste broers en zussen (in Kenia) en met andere Kenianen (in Nederland) spreekt hij voornamelijk 'Kiswahili'. Dit is echter een zeer veranderlijke taal die zich aanpast aan de sprekers en voortdurend nieuwe woorden en mixen uit andere talen bevat.
3. Verder praat hij veel Engels (ook met mij). Hij wil graag dat wij onderling Engels blijven spreken, zodat onze zoon dat in ieder geval veel hoort. Dan kan hij later Engels spreken met de familie in Kenia.
4. Met andere Nederlanders dan mij en onze zoon praat mijn vriend steeds meer Nederlands. Mijn vriend spreekt echter steeds beter Nederlands en daardoor wordt wat wij samen spreken vanzelf een soort mix van Engels en Nederlands.
De vraag is dus: is het erg dat mijn zoon van alles door elkaar krijgt aangeboden? En: kunnen wij hem goed Engels leren als dat onze moedertaal niet is?
Hoe goed u uw zoontje Engels kunt leren hangt af van uw eigen vaardigheid in die taal. Als u zelf niet zo goed bent in Engels, hoeft u natuurlijk ook niet te verwachten dat uw zoontje goed Engels leert. Als hij een "verkeerde versie" hoort, zal hij die uiteindelijk ook aanleren.
Met "verkeerd" bedoel ik dat het gevaar bestaat dat u bijvoorbeeld foute zinsconstructies overdraagt, waarmee u de taalontwikkeling van uw kind niet echt vooruit helpt.
Van de andere kant hoeft u echt geen moedertaalspreker te zijn, die het Engels perfect beheerst. Wanneer u, tot op zekere hoogte, de taal zonder er veel bij na te denken (zeg maar op een natuurlijke manier) kunt gebruiken, dan is er geen probleem. Bedenk dat ook ouders met eentalige kinderen vaak een vereenvoudigde taal spreken tegen hun jonge kinderen.
Toch zie ik een kleine complicatie die misschien kan optreden: u spreekt thuis voornamelijk een "mix" van talen (ik neem aan Nederlands en Engels en misschien Kiluhya). Wanneer u allebei zo veel mogelijk één taal gebruikt (bij voorkeur ieder zijn eigen taal), is er geen probleem: u laat zo zien welke taal in welke situatie gebruikt wordt. Daardoor leert uw zoontje ze op een gegeven moment uit elkaar te houden.
Maar ik denk eigenlijk dat u met "mix" bedoelt dat u de talen door elkaar gebruikt (soms zelfs binnen één zin). U moet er dan wel voor zorgen dat uw zoontje ook regelmatig wordt toegesproken in "puur" Nederlands (omdat dat nu eenmaal buitenshuis de belangrijkste taal is). Als dat niet gebeurt, moet u niet vreemd opkijken als uw zoontje later de allereerste (en misschien wel enige) moedertaalspreker van het 'KiNederEngels' wordt: die mengvorm van verschillende talen is immers de "taal" die thuis gesproken wordt.
Succes!
